Ứng dụng kỹ thuật RT-PCR để chọn mẫu dịch não tuỷ cho phân lập virut do muỗi truyền từ bệnh nhân có hội chứng não cấp ở miền bắc Việt Naam

Trong những năm gần đây, có rất nhiều căn nguyên virut gây HCNC mới được phát hiện, hoặc mới thấy xuất hiện ở những vùng tr-ớc đây ch-a có sự l-u hành của những virut này ví dụ nh- virut Hendra, virut viêm não Nhật bản (VNNB) ở Australia, virut Nipah ở Malaysia, virut West Nile ở Mỹ [6, 8]. ở Việt Nam theo số liệu thống kê, hàng năm có khoảng 2000 – 3000 tr-ờng hợp bị HCNC, nh-ng cho đến nay mới xác định đ-ợc virut VNNB, virut đ-ờng ruột là căn nguyên, số còn lại có thể do nhiễm virut khác [2, 4].
Để phát hiện một tác nhân virut mới gây bệnh, phân lập virut có ý nghĩa quan trọng cho việc xác định tác nhân, tuy nhiên phân lập virut th- ờng ít đạt kết quả do bị ảnh h-ởng của nhiều yếu tố nh- thời gian lấy mẫu, bảo quản và vận chuyển mẫu làm giảm hiệu giá virut trong mẫu, mặt khác thời gian có kết quả chậm. Ng-ợc lại kỹ thuật PCR cho phép khuếch đại nhiều lần theo cấp số nhân những đoạn ADN phiên mã từ vật liệu di truyền của virut, kỹ thuật này nhạy nh-ng chỉ có thể ứng dụng để định loại sự hiện diện vật liệu di truyền của những virut đã biết [8, 9, 10]. Trong thực tế vật liệu di truyền của nhiều virut nh- là một túi cóp nhặt (grap-bags), nó có đ-ợc một số gen từ vật chủ của nó cũng nh- có đ-ợc một số gen từ những virut khác. Do vậy vật liệu di truyền của nhiều virut trong các họ khác nhau trong phần lớn các tr-ờng hợp rất khác nhau, nh-ng trong một số tr-ờng hợp lại t-ơng tự nh- nhau về trình tự của vật liệu di truyền [3, 5]. Nên có giả thiết rằng: kết quả xác định d-ơng tính từ mẫu bệnh phẩm chỉ đồng nghĩa với nhận định có vật liệu di truyền của virut trong mẫu; nh-ng nếu phân lập virut từ những mẫu bệnh phẩm này, hiệu quả phân lập đ- ợc virut rất cao.
Do vậy trong nghiên cứu này cặp mồi của 3 nhóm virut là những nhóm virut đã đ- ợc xác định hoặc giả định có thể là tác nhân gây HCNC [4, 9, 10] đ-ợc sử dụng sàng lọc mẫu DNT để phân lập virut gây HCNC do muỗi truyền ở miền bắc Việt Nam trong năm 2003.