ỨNG DỤNG MỘT SỐ TRẮC NGHIỆM THẦN KINH TÂM LÝ TRONG CHẨN ĐOÁN SA SÚT TRÍ TUỆ SAU NHỒI MÁU NÃO Ở BỆNH NHÂN TRÊN 60 TUỔI

Tuổi thọ tăng cao, mô hình bệnh tật thay đoi , loai SGNTNMM đồng thời  cố  gắng làm chậm  đi sự tiến triển của nó là vấn đề hết sức quan trọng.người đang đưng trước nguy cơ gia tăng  tỷ lệ các
Hiện nay dù có nhiều tiến bộ về chẩn đoán bệnh mạn  tính và thoái  hoá. Sự thoái hoá của  hệ thần kinh gây lên bệnh cảnh rối loạn thần kinh tâm lý mà điển hình là bệnh sa sút trí tuệ (SSTT) và suy giảm nhận thức nhẹ (SGNTN). SSTT có thể do nhiều nguyên nhân như: Sa sút trí tuệ do bệnh Alzheimer sa sút trí tuệ do mạch, sa sút trí tuệ thể Lewy…
Ở các nước đang phát triển, bệnh mạch máu não là nguyên nhân chính dẫn đến SSTT. Sa sút trí tuệ do mạch máu – SSTTMM (VaD: Vascular dementia) là một dạng của suy giảm nhận thức do các nhồi máu não nhỏ hoặc lớn gây nên, về cơ bản tương tự như khái niệm nhồi máu não đa ổ. Thuật ngữ suy giảm nhận thức nhẹ do mạch máu – SGNTNMM (VCI: Vascular Cognitive Impairment) dùng để chỉ những bệnh nhân bị suy giảm nhận thức do nguyên nhân mạch máu mà chưa dẫn đến sa sút trí tuệ. Các nguyên nhân mạch máu của SSTTMM rất hay gặp, có thể phòng tránh và điều trị được. Do vậy việc phát hiện sớm và và chẩn đoán những người có nguy cơ cao bị SSTTMM và hình ảnh và các dấu ấn sinh học, việc chẩn đoán
SSTT vẫn chủ yếu dựa vào lâm sàng, trong đó các trắc nghiệm thần kinh tâm lý là công cụ hữu hiệu. Ở Việt Nam, gần đây SSTT là bệnh bắt đầu được quan tâm. Một số nghiên cứu dịch tễ  học của bệnh đã được tiến hành với việc sử dụng thang điểm đánh giá trạng thái tâm thần tối thiểu MMSE (Mini – Mental State Examination) của Folstein 1975, [7]. Trung tâm nghiên cứu về trí nhớ và sa sút trí tuệ của viện Lão Khoa Quốc gia, lần đầu tiên đã chuẩn hóa và thử nghiệm bộ trắc nghiệm gồm 12 trắc nghiệm thần kinh tâm lý để chẩn đoán và theo dõi tiến triển của SSTT ở người trên 60 tuổi, [1]. Trong khuôn khổ đề tài này, chúng tôi ứng dụng của bộ trắc nghiệm thần kinh tâm lý này trong chẩn đoán sa sút trí tuệ sau nhồi máu não lần đầu ở bệnh nhân trên 60 tuổi nhằm mục tiêu:
Nhận xét một số đặc điểm lâm sàng của suy giảm nhận thức nhẹ (SGNTNMM) và sa sút trí tuệ do mạch (SSTTMM) ở nhóm bệnh nhân sau nhồi máu não sử dụng các trắc nghiệm thần kinh tâm lý. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 94 bệnh nhân được chẩn đoán xác định nhồi máu não lần đầu tuổi từ 60 tuổi trở lên, được làm các trắc nghiệm thần kinh tâm lý sau 1 tháng. Kết quả và kết luận: Tỷ lệ SGNTNMM và SSTTMM sau nhồi máu não lần đầu tương ứng là 21,3%, và 25,5%. Đặc điểm lâm sàng của SSTTMM là suy giảm chức năng nhận thức tổng quát. Tỷ lệ tổn thương các lĩnh vực khác của nhận thức ở bệnh nhân SSTTMM không đồng đều. Chức năng kiến trúc thị giác bị ảnh hưởng nhiều nhất chiếm tới 65 % số bệnh nhân. Trong khi khả năng tập trung, chú ý bị tổn thương ít nhất chiếm 25% số bệnh nhân.