Ung thư dạ dày thể rất hiếm gặp có AFP tăng cao, biệt hóa 2 dòng tế bào nhỏ và hepatoid
Ung thư dạ dày thể rất hiếm gặp có AFP tăng cao, biệt hóa 2 dòng tế bào nhỏ và hepatoid
Trịnh Hồng Sơn, Phạm Kim Bình, Trần Quốc Hùng,
Nguyễn Hàm Hội, Nguyễn Thái Minh
Đặt vấn đề
Ung thư biểu mô dạ dày (KDD) là ung thư đứng hàng đầu trong ung thư tiêu hóa, chủ yếu là ung thư biểu mô tuyến (95%). Ngoài những typ điển hình thường gặp, KDD có rất nhiều loại rất hiếm gặp mà WHO đã phân vào loại ung thư không xếp loại, trong đó có ung thư biểu mô tuyến dạng tế bào gan (hepatoid adenocarcinoma) và ung thư biểu mô tế bào nhỏ (small cell carcinoma).Ung thư tế bào nhỏ dạ dày là một dạng của u
thần kinh nội tiết có hình thái học tương tự tế bào của phổi. Aoyagi Keishiro và cộng sự [1] báo cáo một trường hợp KDD mà tổn thương có 2 thành phần ung thư biểu mô tuyến và đám tế bào không đặc trưng (nhân lớn , hình thái đa dạng, sắp xếp đồng nhất), dương tính với nhuộm Grimelius và Chromograin. Dưới kính hiển vi điện tử người ta thấy các hạt thần kinh chế tiết ở trong bào tương của tế bào u. Những tế không đặc trưng này được gọi là tế bào biểu mô nhỏ. Typ này rất hiếm gặp, theo Hussein và cộng sự : tới 1990 chỉ mới có 8 trường hợp được nêu trong y văn thế giới[7].
Năm 1970, Bourreille và cộng sự đã thông báo trường hợp đầu tiên KDD có tiết Alpha-fetoprotein (AFP) [2] . Tuy nhiên nồng độ AFP tăng ở những bệnh nhân có ung thư tế bào gan hoặc những bệnh nhân có bệnh gan không ung thư nhưng có sự tái sinh gan như viêm gan hay xơ gan… Gần đây những loại u có tiết AFP ở những cơ quan khác nhau (phổi, tuỵ, đại tràng, bàng quang) đã được thông báo, trong đó hay gặp ở KDD [8]. Sau đó các trường hợp khác cũng được thông báo tiếp theo và tỷ lệ này chiếm khoảng 1,3%-15% tất cả các KDD.
Ishikura và cộng sự [3],[4] đã đưa ra thuật ngữ “ ung thư biểu mô tuyến dạ dày dạng tế bào gan” (Hepatoid adenocarcinoma) với 2 đặc điểm: có sự biệt hoá tế bào giống tế bào gan và tiết ra số lượng lớn AFP
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất