UNG THƯ ĐẦU TỤY VÀ NỘI SOI NGƯỢC DÒNG
UNG THƯ ĐẦU TỤY VÀ NỘI SOI NGƯỢC DÒNG
Lê Quang Quốc Ánh*
TÓM TẮT
Cho đến hiện nay, nội soi mật-tụy ngược dòng (NSMTND) vẫn đóng một vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị trong bệnh ung thư mật-tụy. Về mặt chẩn đoán có lẽ không có phương tiện nào cho hình ảnh gián tiếp tốt hơn. Ngoại khoa gặp nhiều khó khăn trong mổ giải áp nhưng đặt một nòng qua nội soi thực sự là một tiến bộ để giải quyết tắc nghẽn đường mật ác tính trong ung thư đầu tụy. Số liệu và phương pháp: Hồi cứu cho đến 31 tháng 5 năm 2004, đã được NSMTND:
* BVBD từ 1993: 297 BN.
* Trung tâ m Medic từ 1997: 315 BN.
* BVHM từ 2000: 170 BN.
Tổng cộng: 782 BN bị ung thư mật-tụy.
Kế t quả : Trong 782 bệ nh nhâ n đượ c thự c hiệ n kỹ thuậ t NSMTND có 287 ca do ung thư đầ u tụ y vớ i kế t quả
như sau:
* Ung thư đầu tụy xâm lấn đường mật với 0% cho bàn chải tế bào dương tính.
* Xét nghiệm CEA, CA 19-9 dương tính >90%.
* Công việc đầu tiên là NSMTND chẩn đoán, tỉ lệ đặt catête thành công vào đường mật là 89%.
* Tỉ lệ đặt nòng giải áp vàng da thành công 80%. Hiệu quả dẫn lưu cao hơn với 15 nòng kim loại (thành công 100%).
* Biến chứng sau đặt nòng là 6% bao gồm chảy máu sau cắt cơ vòng Oddi 1%, Nhiễm trùng đường mật
4%, Viêm tụy cấp 1%.
* Tắ c nò ng trong 3 thá ng đầ u đế n 30% trong đặ t nò ng nhự a.
Kết luận: NSMTND cho hình ảnh tổn thương đường mật do ung thư đầu tụy nói chung là rõ nhất và đặt nòng giải áp mật rất hiệu quả ở những BN ung thư đầu tụy không thể phẫu thuật triệt căn được. Chất lượng sống của BN sau đặt nòng không những tốt hơn mà còn tránh được các biến chứng do cuộc mổ gây ra. Trong ung thư đầu tụy hầu hết chỉ mổ tạm để dẫn lưu mật, thì đặt nòng qua NSMTND có thể thay thế cho phẫu thuật được. Hy vọng trong một tương lai gần kỹ thuật NSMTND ở nước ta sẽ được ứng dụng nhiều hơn để giải áp đường mật. Chính nó sẽ giúp giải quyết những khó khăn của phẫu thuật tạm tránh được thời gian hậu phẫu nặng nề, thời gian nằm viện ngắn và hiệu quả dẫn lưu không khác phẫu thuật
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất