VAI TRÒ CỦA NỘI SOI MẬT TỤY NGƯỢC DÒNG TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ U NHÚ VATER
VAI TRÒ CỦA NỘI SOI MẬT TỤY NGƯỢC DÒNG TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ U NHÚ VATER
Phạm Chí Toàn*, Lê Quang Quốc Anh**, Võ Xuân Quang***
Giới thiệu: Trong các bệnh lý đường mật tụy và đặc biệt là đối với các trường hợp u nhú Vater, nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) là một phương tiện giúp chẩn đoán và điều trị hữu hiệu trong khi các phương tiện chẩn đoán khác như siêu âm hay CT scan còn gặp nhiều khó khăn.
Phương pháp: Chúng tôi dùng phương pháp hồi cứu mô tả để nghiên cứu các trường hợp u nhú Vater được phát hiện tại trung tâm y khoa Medic qua nội soi mậ t tụ y ngượ c dò ng từ thá ng 9-1999 đế n thá ng 6-2003.
Kết qủa: Tổng kết có 120 trường hợp u nhú Vater được phát hiện trong tổng số 2000 trường hợp làm ERCP. Tỉ lệ nam: nữ là 1: 1. Lứa tuổi thường gặp là 40-70 tuổi. Vàng da tắc mật không rõ nguyên nhân gặp ở hầu hết các trương hợp. Hình ảnh đại thể qua nội soi chủ yếu là u sùi dễ chảy máu ở nhú Vater và quanh nhú Vater. Giải phẫu bệnh lý qua sinh thiết khối u cho thấy adenocarcinoma chiếm 98% còn lại là adenoma là 2%. 90% các trường hợp được điều trị tạm thời qua nội soi bằng cách giải áp đường mật qua stent nhựa, kim loại hay fistulotomy. 10% thất bại do K nhú xâm lấn nhiều không thông vào đường mật được. Sau khi được điều trị tạm thời bệnh nhân được giới thiệu đến bệnh viện lớn để làm phẫu thuật triệt để Whipple. Thời gian hết vàngda sau điều trị tạm thời khoảng 1 tuần ở phần lớn các trường hợp.
Kết luận: K nhú Vater là loại ung thư có tiên lượng tốt vớitỉ lệ sống sót sau 5 năm cao nên việc chẩn đoán sớm được đề ra hàng đầu. Nội soi mật tụy ngược dòng là phương tiện chẩn đoán sớm và hữu hiệu nhất bệnh lý u nhú Vater vì đâ y là phương phá p duy nhất nhìn thấy trực tiếp được vùng nhú Vater và sinh thiết. Đồng thời nó cũ ng giú p ích trong việ c giả i á p đườ ng mậ t tạ m thời nhấ t là ở nhữ ng bệ nh nhâ n qú a chỉ định phẫ u thuậ t nhằm làm cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất