Viêm củng mạc hoại tử do Nocardia

Nghiên cứu thực hiện nhằm mô tả và bàn luận về một trường hợp viêm củng mạc hoại tử do Nocardia, một tác nhân gây bệnh hiếm gặp ở mắt, lần đầu tiên được phát hiện ở bệnh viện Mắt Trung ương và ở Việt Nam. Bệnh nhân nữ 33 tuổi vào viện vì mắt chói nhức, nhìn mờ, có một nốt trắng ở góc dưới trong mắt phải. Bệnh nhân không có tiền sử chấn thương, phẫu thuật và đã được điều trị tại bệnh viện tỉnh với chẩn đoán viêm thượng củng mạc, dùng kháng sinh và tiêm hydrocortison dưới kết mạc. Sau điều trị hai tuần, các triệu chứng trên có giảm bớt nhưng sau đó ngày càng nặng hơn. Tại bệnh viện Mắt Trung ương, bệnh nhân được làm xét nghiệm vi khuẩn xác định tác nhân gây bệnh là Actinomyces (trên tiêu bản soi trực tiếp). Nuôi cấy bệnh phẩm được nạo vét từ phần hoại tử củng mạc trong điều kiện hiếu khí, có vi khuẩn mọc và được xác định là Nocardia. Kháng sinh đồ: nhạy cảm với Ceftazidime. Sau khi điều trị bằng Ceftazidime, ổ hoại tử làm sẹo. Mắt trở nên bình thường sau 3 tuần. Xác định được tác nhân gây bệnh là Nocardia đã giúp việc điều trị viêm củng mạc có kết quả. Kết luận: Viêm củng mạc do Nocardia là một bệnh hiếm gặp, lần đầu tiên được phát hiện ở Việt Nam. Việc chẩn đoán được tác nhân gây bệnh sẽ giúp cho việc điều trị đạt kết quả tốt hơn.

Bệnh nhân nữ 33 tuổi vào viện vì mắt chói nhức, nhìn mờ, có một nốt trắng ở góc dưới trong mắt phải (ảnh 1).
Bệnh sử: Bệnh khởi phát đầu tháng 11 năm 2009, bệnh nhân thấy mắt phải (MP) đỏ và đau nhức. Đến khám tại viện tỉnh bệnh nhân được chẩn đoán: mắt phải viêm thượng củng mạc; đã điều trị bằng kháng sinh uống, tra thuốc mắt (không rõ thuốc gì) và tiêm 3 mũi hydrocortison dưới kết mạc. Trong hai tuần điều trị đầu tiên, các triệu chứng trên có giảm bớt nhưng sau đó ngày càng nặng hơn.
Mắt đỏ, đau nhức hơn và xuất hiện nốt trắng ở vùng góc dưới trong mắt. Bệnh nhân được chuyển đến bệnh viện Mắt Trung ương khám và điều trị.
Khám mắt: thị lực MP 10/10. Mắt cương tụ toàn bộ phía góc dưới trong. Trung tâm vùng cương tụ có nốt hoại tử trắng, lồi lên, đường kính 3x3mm (ảnh 1, mũi tên 1). Cạnh đó có ổ đọng thuốc hydrocortison (ảnh 1, mũi tên 2).
Giác mạc và tiền phòng, đáy mắt hoàn toàn bình thường. Lấy bệnh phẩm tại ổ hoại tử trắng, kết quả xét nghiệm trả lời có Actinomyces (vi khuẩn hình sợi, bắt màu Gram dương),