Viêm loét giác mạc nhiễm trùng tại bệnh viện mắt Trung Ương năm 2008

Viêm loét giác mạc (VLGM) nhiễm trùng là một trong những bệnh phổ biến hàng đầu trong các bệnh lý về mắt, đặc biệt ở các nước đang phát triển, các nước có khí hậu nóng ẩm như Việt Nam,  và là nguyên nhân chính  gây mù lòa do  bệnh  lý  giác  mạc  nếu  không  được  chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tại  các  nước  phát  triển  như  Mỹ,  ước  tính hành năm có khoảng 30 000 ca VLGM do vi khuẩn  và  nước  Mỹ  tốn  khoảng  50  triệu  đô  la Mỹ /năm để điều trị VLGM. Ở Anh, hàng năm cũng có tới 15 000 ca VLGM do vi khuẩn .
Có nhiều nguyên nhân gây VLGM như vi khuẩn, nấm, virut, acanthamoeba,…Theo y văn thế giới, tác nhân gây VLGM chủ yếu là do vi khuẩn (5). Gần đây, theo nhiều báo cáo, cơ cấu nguyên   nhân   gây   VLGM  đã   thay  đổi,  tỷ   lệ VLGM do  nấm  ngày  càng  tăng  [6,  7].  Ở  Việt nam,  trước  đây  tỷ  lệ  VLGM do vi khuẩn  chiểm tới 42,11% trong tổng số bệnh nhân VLGM [2], nhưng  theo  một  số  báo  cáo  gần  đây,  số  lượng các trường hợp VLGM do nấm ngày càng tăng. Theo nghiên cứu của P.N.Đông tại bệnh viện Mắt Trung Ương (2004  – 2005),  tỷ  lệ  VLGM do nấm chiếm 59,8%  [1]. Theo nghiên cứu của L.A.Tâm  tỷ  lệ  VLGM  do  nấm  chiếm  50,8% trong  tổng  số  bệnh  nhân  VLGM  nhiễm  trùng được  điều  trị  tại  bệnh  viện  Mắt  Trung  Ương trong 10 năm (1998  – 2007) [3].
Việt  Nam  với  đặc  điểm  khí  hậu  nóng  ẩm thuận lợi cho sự phát triển của vi sinh vật, điều kiện vệ sinh môi trường kém, việc chăm sóc sức khỏe  nói  chung  cũng  như  chăm  sóc  mắt  nói riêng chưa  được quan  tâm đúng mức, kiến thức phòng bệnh trong lao động cũng như trong sinh hoạt chưa tốt nên VLGM vẫn còn là một bệnh khá  nặng  nề.  Tỷ  lệ  các  mắt  VLGM nặng  phải bỏ  nhãn  cầu  khá  cao.  Để  góp  phần  nhận  định về  đặc  điểm  và  kết  quả  điều  trị  VLGM  do nhiễm  trùng  ở  Việt  Nam,  chúng  tôi  tiến  hành nghiên  cứu  đề  tài  này  với  mục tiêu: Đánh giá một  số  đặc  điểm  lâm  sàng,  cận  lâm  sàng VLGM  do  nhiễm  trùng  tại  bệnh  viện  Mắt Trung Ương năm 2008.
I.    ĐỐI  TƯỢNG  VÀ  PHƯƠNG  PHÁP NGHIÊN CỨU
1.    Thiết kế nghiên cứu
Nghiên cứu mô tả cắt ngang, hồi cứu hồ sơ bệnh   án   của   401   bệnh   nhân   được   điều   trị VLGM  tại  khoa  Kết  Giác  mạc  và  khoa  Khám bệnh ngoại trú bệnh viện Mắt Trung Ương trong thời gian từ 1/2008 đến 12/2008.
2.    Tiêu chuẩn lựa chọn
Các  hồ  sơ  bệnh  án  của  bệnh  nhân  được chẩn đoán và điều trị VLGM nhiễm trùng do vi khuẩn, nấm, acanthamoeba. Hồ sơ bệnh án đầy đủ các thông tin để khai thác trong nghiên cứu
3.    Tiêu chuẩn loại trừ
Hồ sơ bệnh án của các bệnh nhân VLGM không có căn nguyên nhiễm trùng như loét Mooren, VLGM do virut…
Các hồ sơ không có đủ thông tin. Các thông tin khai thác từ hồ sơ bệnh án: Thông tin về bệnh nhân: tuổi, giới, nghề nghiệp, địa chỉ,… Thông tin về tình trạng bệnh: nguyên nhân ; yếu  tố  nguy  cơ  (chấn  thương,  các  bệnh  kèm theo  ở  mắt,  tiền  sử  phẫu  thuật,  đeo  kính  tiếp xúc, bệnh toàn thân,…); thời gian bị bệnh; tiền sử dùng thuốc trước khi vào viện; hình  ảnh lâm sàng,  xét  nghiệm  cận  lâm  sàng,  các  phương pháp điều trị và kết quả

Mục tiêu: Đánh giá một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng cùa viêm loét giác mạc (VLGM)
nhiễm trùng trong năm 2008 tại bệnh viện Mắt Trung Ương. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu hồi cứu trên 401 bệnh nhân đã được điều trị tại bệnh viện Mắt Trung Ương từ 1/2008 đến 12/2008 với các chỉ số tuổi, giới, nghề nghiệp, các yếu tố nguy cơ, nguyên nhân gây VLGM, bệnh cảnh lâm sàng, cận lâm sàng. Kết quả: trong số 401 bệnh nhân VLGM do nhiễm trùng có 50,4% là nam, 49,6% là nữ. Bệnh gặp chủ yếu ở lứa tuổi lao động (67,9%). Nông dân chiếm đa số (70,3%). Nguyên nhân gây VLGM : chủ yếu do nấm (64,59%), tiếp đó là vi khuẩn (36,65%), amip (0,76%). 11,6% số ca VLGM do vi khuẩn có kết qủa nuôi cấy (+) ; 42,6% VLGM do nấm có kết quả nuôi cấy (+). Kết luận: VLGM nhiễm trùng là một bệnh lý nặng, ảnh hưởng đến cuộc sống và làm việc của bệnh nhân. Nấm và vi khuẩn vẫn là những nguyên nhân chính gây VLGM nhiễm trùng.