XÁC ĐỊNH LOÀI SÁN LÁ GAN LỚN GÂY BỆNH ở BÒ KHU VỰC MIỀN TRUNG VÀ TÂY NGUYÊN (VIỆT NAM) BẰNG CHỈ THỊ PHÂN TỬ GEN TY THỂ CO1

Chúng tôi đã tiến hành thu thập 240 mẫu sán lá gan gây bệnh ở bò tại Nghệ An, Quảng Nam, Phú Yên và Đắk Lắk. Các mẫu này đều được xác định là mẫu sán lá gan lớn (SLGL) Fasciola gigantica bằng phương pháp quan sát hình thái. Trong đó, chọn ngẫu    nhiên    28 mẫu    SLGL để định loài bằng kỹ thuật PCR và giải trình tự trực tiếp dựa vào chỉ thị phân tử    gen ty thể CO1.    Kết quả cho thấy tất cả các mẫu SLGL đều được xác định là Fasciola gigantica.
Bệnh sán lá gan lớn là một bệnh ký sinh trùng do Fascila hepatica (Lonnaeus, 1758) và Fasciola gigantica gây ra (Cobbold, 1885), là bệnh phổ biển ở động vật nhai lại như cừu, dê, trâu bò và gia súc trên khắp thế giới (Andrews, 1999). Người chỉ là vật chủ tình cờ và mắc phải khi ăn thực vật thủy
Tại Việt Nam, bệnh SLGL ở người có xu hướng tăng dần từ năm 1999, đến năm 2006 số ca mắc bệnh là 2.428 và đến tháng 3 năm 2008 số ca đã tăng lên con số trên 5.000. Bệnh được xác định phân bố ở 47 tình thành từ Bắc vào Nam (Đặng Thị Cẩm
Thạch và CS, 2008) và loài gây bệnh được xác định là F. gigantica (Nguyễn Văn Đề và CS, 2006).
Trong nước, nghiên cứu SLGL dưới góc độ phân tử được một số tác giả thực hiện. Bước đầu, các nghiên cứu này đã giúp xác định loài SLGL gây bệnh ở nhiều điểm khác nhau trong nước. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu phân tử về SLGL ở khu vực miền Trung và Tây Nguyên.
Để góp phần xác định loài SLGL gây bệnh trên động vật đang tồn tại ở Việt Nam, chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm mục tiêu: Xác định loài SLGL gây bệnh ở bò tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên (Việt Nam) bằng các chỉ thị phân tử gen ty thể CO1.