ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC LẠM DỤNG RƯỢU, THUỐC LÁ LÊN TỔN THƯƠNG VI THỂ BỆNH LÝ HOẠI TỬ VÔ KHUẨN CHỎM XƯƠNG ĐÙI

ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC LẠM DỤNG RƯỢU, THUỐC LÁ LÊN TỔN THƯƠNG VI THỂ BỆNH LÝ HOẠI TỬ VÔ KHUẨN CHỎM XƯƠNG ĐÙI
Dương Đình Toàn1,2, Nguyễn Thị Thảo1, Nguyễn Sỹ Lánh2
TÓM TẮT
Hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi (HTVKCXĐ) là bệnh thường gặp, chiếm khoảng 2,24% trong các bệnh xương khớp. Trong những năm gần đây, theo xu hướng phát triển của nền kinh tế thị trường, sự thay đổi về lối sống dẫn tới tăng tỷ lệ béo phì và lạm dụng rượu, thuốc lá ở người trẻ tuổi là một trong những nguyên nhân góp phần làm tăng nguy cơ mắc HTVKCXĐ. Mục tiêu: Tìm hiểu mối liên quan giữa lạm dụng rượu, thuốc lá đến tổn thương vi thể ở bệnh nhân (BN) HTVKCXĐ. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả, cắt ngang trên 31 chỏm xương đùi của 31 BN bị HTVKCXĐ có hoặc không sử dụng rượu, thuốc lá, được phẫu thuật thay khớp háng tại Bệnh viện Việt Đức. Các mẫu bệnh phẩm được phân tích, xử lý, nhuộm và cố định theo phương pháp nhuộm HE.

Kết quả: Lạm dụng rượu và thuốc lá có mối tương quan với tổn thương vi thể chỏm xương đùi ở BN HTVKCXĐ. Lượng rượu sử dụng càng nhiều thì tỷ lệ xuất hiện hoại tử mỡ và các tế bào tạo máu càng cao. Lượng thuốc hút càng nhiều, thời gian hút càng dài thì tỷ lệ mất tế bào xương trong các bè xương càng lớn.
Kết luận: Lạm dụng thuốc lá, rượu ảnh hưởng rõ rệt đến bệnh lý HTVKCXĐ

Hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi là bệnh lý được biết đến từ thời Hippocrates. Theo các nghiên cứu gần đây, hằng năm có khoảng 10.000 – 20.000 ca mới được phát hiện tại Mỹ. Tại Pháp, theo điều tra của Zinn tỷ lệ mắc bệnh trong cộng đồng vào khoảng 1/1000 [1]. Ở Việt Nam, theo nghiên cứu của Nguyễn Thu Hiền (2001) về mô hình bệnh tại Khoa Khớp – Bệnh viện Bạch Mai trong vòng 10 năm (1991 – 2000) HTVKCXĐ đứng thứ 14 trong số 15 bệnh khớp nội trú hay gặp, chiếm 2,24%, độ tuổi hay gặp nhất 36 – 45 tuổi [2]. Nguyên nhân gây HTVKCXĐ gồm hai nhóm chính: Chấn thương và không do chấn thương.