Áp xe đồi thị vỡ vào não thất ở trẻ em: Báo cáo ca bệnh

Áp xe đồi thị vỡ vào não thất ở trẻ em: Báo cáo ca bệnh
Nguyễn Sỹ Đức1, Đào Hữu Nam2, Chu Thị Anh2
1 Trường Đại học Y Hà Nội
2 Bệnh viện Nhi Trung ương
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Áp xe đồi thị là một bệnh lý rất hiếm gặp ở trẻ em, chỉ được mô tả trên y văn dưới dạng các báo cáo ca bệnh đơn lẻ. Bệnh cần được phát hiện sớm và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp để hạn chế các biến chứng, đặc biệt là áp xe vỡ vào não thất. Chúng tôi báo cáo một ca bệnh 13 tuổi, nam, tiền sử khỏe mạnh, vào viện vì sốt, nôn, đau đầu. Bệnh nhân được chẩn đoán áp xe đồi thị vỡ vào não thất dựa vào triệu chứng lâm sàng, kết quả chọc dịch não tủy và hình ảnh tổn thương trên phim cộng hưởng từ sọ não. Bệnh nhân được điều trị trong 8 tuần với liệu pháp kháng sinh đơn thuần. Bệnh nhân khỏi bệnh và không để lại di chứng.

Áp xe não là tình trạng hình thành mủ trong nhu mô não do vi khuẩn sinh mủ hoặc một số căn nguyên hiếm gặp hơn như Mycobacteria, nấm, hoặc vi sinh vật đơn bào.1,2 Tỷ lệ mắc áp xe não do vi khuẩn ở dân số chung từ 0,3 đến 1,8 trên 100.000 dân trong 1 năm.³ Vị trí của áp xe não phụ thuộc vào ổ nhiễm khuẩn tiên phát và đường di bệnh. Các trường hợp do nhiễm trùng kế cận, phần lớn ổ áp xe nằm ở thùy trán (thứ phát sau viêm xoang trán, xoang bướm hoặc nhiễm trùng răng), tiếp đến là thùy đỉnh và thùy thái dương (sau viêm tai giữa cấp, viêm xương chũm). Trường hợp ổ di bệnh theo đường máu thường nằm trong vùng phân bố của động mạch não giữa, hiếm gặp ở vùng sâu hơn của não như đồi thị (chiếm 2,6 – 4%) và các nhân nền.3-5 Triệu chứng lâm sàng áp xe đồi thị gồm sốt, đau đầu, buồn nôn, có thể có dấu hiệu thần kinh khư trú, co giật, rối loạn ý thức. Bệnh nhân được chẩn đoán dựa vào các triệu chứng lâm sàng gợi ý, kết quả chọc dịch não tủy và đặc biệt là các tổn thương đặc trưng trên phim cắt lớp vi tính (Computed Tomography- CT) hoặc cộng hưởng từ hạt nhân (Magnetic Resonance Imaging- MRI). Áp xe vỡ vào não thất là một biến chứng nặng, nguy cơ tử vong cao.6,7 Đồi thị là cấu trúc giải phẫu tạo nên thành của não thất bên, vì vậy áp xe đồi thị có nguy cơ vỡ vào não thất nhiều hơn áp xe ở các vị trí khác. Bệnh nhân có biến chứng này được điều trị kết hợp kháng sinh tĩnh mạch và kháng sinh nội tủy, cùng với phẫu thuật dẫn lưu ổ áp xe và bơm rửa não thất để giảm nguy cơ tử vong.Chúng tôi báo cáo một trường hợp áp xe đồi thị vỡ vào não thất ở trẻ em. Bệnh nhân có các triêu chứng lâm sàng, xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh điển hình. Bệnh nhân được điều trị kháng sinh đơn thuần, khỏi bệnh và không để lại di chứng.