CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH CHẤT VI CẦU XỐP ĐIỀU CHẾ BẰNG PHƯƠNG PHÁP BỐC HƠI DUNG MÔI: MỘT NGHIÊN CỨU THEO THIẾT KẾ THỰC NGHIỆM

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH CHẤT VI CẦU XỐP ĐIỀU CHẾ BẰNG PHƯƠNG PHÁP BỐC HƠI DUNG MÔI: MỘT NGHIÊN CỨU THEO THIẾT KẾ THỰC NGHIỆM
Lê Minh Quân1, Nguyễn Công Phi1, Lê Quan Nghiệm1
1 Đại học Y Dược TPHCM
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Đánh giá ảnh hưởng đồng thời của các yếu tố công thức và quy trình trọng yếu đến kích thước, tỷ lệ tải dược chất và độ xốp của vi cầu điều chế bởi phương pháp bốc hơi dung môi từ nhũ tương. Đối tượng và phương pháp: Đối tượng nghiên cứu là vi cầu từ polyme ethyl cellulose chứa dược chất mô hình metronidazol được điều chế bằng phương pháp bốc hơi dung môi từ nhũ tương. Thiết kế thực nghiệm được thực hiện theo mô hình Box-Behnken. Kết quả: Tỷ lệ tải dược chất chịu tác động bởi nồng độ polyme và tốc độ đồng nhất hóa theo quy luật nghịch đảo. Quy trình với các thông số điều chế tối ưu đã được thiết lập cụ thể để tạo được vi cầu ethyl cellulose chứa metronidazol có độ cầu 0,90 ± 0,08, tỷ lệ tải 14,44 ± 0,59 (%), kích thước 153,14 ± 18,53µm, thể tích xốp 11,00 ± 1,74mm3/g. Kết luận: Nghiên cứu đã xác định được mô hình ảnh hưởng của các thông số điều chế đến tính chất vi cầu tạo thành, và thiết lập được quy trình tối ưu. Đây là cơ sở giúp kiểm soát được quy trình điều chế vi cầu xốp, qua đó có thể thiết kế quy trình phù hợp để tạo được vi cầu xốp có đặc tính định trước.

Vi cầu là các tiểu phân hình cầu kích thước từ 1-1000μm,  chứa dược chất được phân tán đồng nhất  trong  khung  polyme[1].  Ưu  điểm  quan trọng  của  vi  cầu  thể  hiện  ở  khảnăng  kiểm soát/kéo dài sựgiải phóng dược chất dùcókích thước  nhỏ. Đểphát huy ưu điểm này, các  nhàbào chếcần làm chủ được quy trình, từ đó tối ưu hóa các thuộc tính của vi cầu như kích thước, tỉlệtải dược chất và độxốp.  Phương  pháp  phổ  biến  để  điều  chế  vi  cầu hiện nay là bốc hơi dung môi từ nhũ tương do tính khả thi để triển khai trên quy mô lớn. Tuy nhiên, theo phương pháp này quy trình điều chế trải qua nhiều bước, với nhiều yếu tố công thức và quy trình có thể tác động đến tính chất vi cầu tạo thành [2]. Cho đến nay, các nhà nghiên cứu đã đánhgiá tác động riêng phần của từng yếu tố nhưng dữ liệu về tác động đồng thời của thành phần tá dược và thông số quy trình trên đặc tính vi cầu (kích cỡ, độ xốp, tỷ lệ tải dược chất) còn chưa đầy đủ.Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá ảnh hưởng đồng thời của nồng độ polyme, tốc độ đồng nhất hóa, thời gian đồng nhất hóa đến kích thước, tỷ lệ tải dược chất và độ xốp của vi cầu điều chế bởi phương pháp bốc hơi dung môi từ nhũ tương. Từ đó, kết quả thu thập được sẽ giúp cung cấp thêm bằng chứng trong việc tối ưu hóa tính chất của vi cầu.II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU2.1. Đối tượng, nguyên vật liệu nghiên cứu. Đối tượng nghiên cứu là vi cầu xốp từ ethyl cellulose chứa dược chất mô hình metronidazol. Dược chất metronidazol (tiêu chuẩn USP/NF) có nguồn  gốc  Trung  Quốc,  ethyl  cellulose  45  cps (EC)  được  cung  cấp  bởi  Colorcon  (Singapore). Các  tá  dược  khác  gồm  Poly(vinyl  alcol)  (PVA) (Duksan,  Hàn  Quốc),  dicloromethan  (DCM) (VinaChemsol, Việt Nam) đạt tiêu chuẩn dược dụng.Phần mềm dùng trong thiết kế thực nghiệm là  Design-Expert v12.0 (mua bản quyền từ nhà cung cấp StatEase, Mỹ).