Cơ chế phân tử của tính kháng Cephalosporin của Neisseria gonorrhoeae thu thập tại Việt Nam năm 2019 – 2020

Cơ chế phân tử của tính kháng Cephalosporin của Neisseria gonorrhoeae thu thập tại Việt Nam năm 2019 – 2020
Trịnh Minh Trang, Nguyễn Thị Tâm, Lê Viết Thanh, Phạm Thị Minh Phương, Phạm Thị Lan, H.Rogier van Doorn
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Vi khuẩn lậu Neisseria gonorrhoeae (NG) kháng cephalosporin ngày càng gia tăng. 35 chủng NG kháng cephalosporin thu thập từ 3 Bệnh viện Da liễu tại Việt Nam được giải trình tự genome để xác định cơ chế phân tử của kháng thuốc. Kết quả ghi nhận 13/35 chủng thuộc ST1901, 11/35 chủng thuộc ST 13871. Có 16 loại gen kháng. 74% chủng mang gen khảm penA 60.001, 11% mang gen khảm penA 10.001. Các allen penA chứa 6 đột biến chính gây kháng cephalosporin phổ rộng (A311V, T483S, A501P, G545S, I312M và V316T) và nhiều đột biến mới. 74,2% chủng mang gen mtrR. 100% chủng mang đột biến mất Adenin trên mtR promoter. Mức độ kháng ceftriaxone tương đồng các chủng FC428 nhưng mức kháng cefixime thấp hơn. Các chủng NG (ST1901 và ST 13871) phân bố chủ yếu ở phía nam Việt Nam, liên quan đến chủng kháng cephalosporin phát hiện đầu tiên tại Nhật Bản và hiện đã lan rộng nhiều nơi. Phần lớn chủng mang allen khảm penA mới và gen mtrR/mtrR promoter với các đột biến kháng cephalosporin đặc trưng và có thêm nhiều đột biến mới.

Bệnh lậu là bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến thứ 2 sau nhiễm Chlamydia trachomatis. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) 2018 thống kê có hàng triệu ca lậu mới hàng năm.1 Bệnh lậu gây nhiễm trùng cơ quan sinh sản và có thể dẫn đến vô sinh ở cả hai giới. Vi khuẩn lậu đã kháng với hầu hết kháng sinh cổ điển như sulfonamide, penicillin, tetracycline, macrolide và fluoroquinolone. Hiện nay, phác đồ ceftriaxone hoặc cefixime phối hợp với azithromycin được WHO khuyến cáo cho điều trị lậu. Tuy nhiên, các chủng NG kháng cephalosporin phổ rộng (extended spectrum cephalosporin – ESC) và giảm nhạy cảm với azithromycin đang gia tăng.