Đặc điểm rối loạn lipid máu trên bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ

Khóa luận tốt nghiệp đại học Đặc điểm rối loạn lipid máu trên bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ.Bệnh thận mạn tính (CKD) là bệnh rất phổ biến (10-13% dân số), bệnh tiến triển và không thể phục hồi. Bệnh nhân mắc bệnh lý này ở giai đoạn đầu hầu như không có triệu chứng, các biến chứng điển hình của rối loạn chức năng thận chỉ xuất hiện ở các giai đoạn tiến triển hơn. Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn cuối, bệnh nhân cần phải điều trị thay thế bằng ghép thận hoặc lọc máu (thận nhân tạo và lọc màng bụng). 
Một trong những biến chứng nghiêm trọng của bệnh thận mạn tính là tình trạng rối loạn lipid máu. Rối loạn lipid máu làm tăng nguy cơ tai biến tim mạch, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở bệnh nhân thận mạn giai đoạn cuối. Rối loạn lipid máu là rất phổ biến với những bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối và có liên quan mật thiết với bệnh tim mạch. Rối loạn chủ yếu ở những bệnh nhân này là tăng triglyceride, tăng cholesterol, giảm HDL-C. Các rối loạn có thể xây ra ở tất cả các loại lipoprotein với biểu hiện cụ thể rất đa dạng, phụ thuộc mức độ suy giảm chức năng thận, nguyên nhân gây bệnh cũng như phương pháp lọc máu (thận nhân tạo hoặc lọc màng bụng). Rối loạn chức năng thận làm thay đổi mức độ, thành phần và chất lượng của lipid máu theo hướng làm trầm trọng hơn tình trạng xơ vữa động mạch [2, 3]. 

Nghiên cứu về rối loạn lipid máu ở bệnh nhân bệnh thận mạn điều trị bảo tồn và ở bệnh nhân bệnh thận mạn thận nhân tạo chu kỳ đã được nhiều tác giả đề cập. Rối loạn lipid máu là rất phổ biến với những bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối và có liên quan mật thiết với bệnh tim mạch [4, 5]. Rối loạn chủ yếu ở những bệnh nhân này là tăng triglyceride, tăng cholesterol, giảm HDL-C [6]. Các rối loạn có thể xảy ra ở tất cả các loại lipoprotein với biểu hiện cụ thể rất đa dạng, phụ thuộc mức độ suy giảm chức năng thận, nguyên nhân gây bệnh cũng như phương pháp lọc máu (thận nhân tạo hoặc lọc màng bụng). Nhiều nghiên cứu cho thấy việc giảm LDL-C có lợi cho việc ngăn ngừa các biến cổ xơ vữa động mạch lớn ở bệnh nhân mắc bệnh thận mạn tính và ở những người được ghép thận nhưng không có lợi ở những bệnh nhân cần lọc máu. Vì vậy, việc xác định và quản lý sớm các yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim mạch, trong đó có tình trạng rối loạn lipid máu ở bệnh nhân bệnh thận mạn đóng vai trò quan trọng, giúp sàng lọc và điều trị hiệu quả hơn, giảm tỷ lệ tử vong do tìm mạch và bệnh tật ở bệnh nhân CKD  Bệnh thận mạn tỉnh (CKD) thường liên quan đến chuyển hóa lipid bất thường có thể góp phần gây ra bệnh tật và tử vong sớm liên quan đến suy giảm chức năng thận. Rối loạn lipid máu thường xảy ra ở giai đoạn đầu và ngày càng trở nên tồi tệ hơn với mức độ nghiêm trọng của bệnh và tiến triển thành bệnh thận giai đoạn cuối (ESRD). Vì vậy, việc đánh giá tình trạng rối loạn lipid máu là cần thiết để góp phần nâng cao chất lượng điều trị và chăm sóc bệnh nhân. Các bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối thận nhân tạo chu kỳ tại bệnh viện Thận Hà Nội đều được thực hiện khám, xét nghiệm định kỳ các chỉ số lipid máu và điều trị rối loạn lipid máu. Tuy nhiên chưa có nghiên cứu nào đánh giá, theo dõi tiến triển và hiệu quả của quá trình điều trị cũng như tiên lượng các hậu quả của rối loạn lipid máu. Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài: “Đặc điểm rối loạn lipid máu trên bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ.” với 02 mục tiêu như sau: 
1. Mô tả đặc điểm rối loạn lipid máu ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuổi lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Thận Hà Nội. 
2. Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến tình trạng rối loạn lipid máu trên bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ.

MỤC LỤC
KÍ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
DANH MỤC SƠ ĐỒ
ĐẶT VẤN ĐỀ …………………………………………………………………………………….1
Chương 1 – TỔNG QUAN ………………………………………………………………….3
1.1. Bệnh thân mạn giai đoạn cuôi……………………………………………………3
1.1.1. Định nghĩa ………………………………………………………………………..3
1.1.2. Phân loại. ………………………………………………………………………….3
1.1.3. Nguyên nhân……………………………………………………………………..4
1.1.4. Cơ chê bệnh sinh ……………………………………………………………….5
1.1.5. Biên chưng………………………………………………………………………..5
1.1.6. Điêu trị……………………………………………………………………………..6
1.2. Rôi loạn lipid máu trên bệnh nhân thân mạn giai đoạn cuôi ………….7
1.2.1. Đặc diêm các thành phần lipid máu ……………………………………..7
1.2.2. Định nghĩa ………………………………………………………………………..8
1.2.3. Cơ chê rôi loạn lipid máu của bệnh thân mạn ………………………10
1.2.4. Đặc điêm rôi loạn lipid máu trên bệnh nhân bệnh thân mạn…..12
1.3. Tình hình nghiên cưu RLLPM trên bệnh nhân BTMGĐC…………..13
1.3.1. Tinh hinh trong nước. ……………………………………………………….13
1.3.2. Tinh hinh ngoai nước………………………………………………………..15
Chương 2 – ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ……….18
2.1. Đôi tương nghiên cưu……………………………………………………………..18
2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chon. ………………………………………………………..18
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ……………………………………………………………182.2. Phương phap nghiên cưu…………………………………………………………18
2.2.1. Thiêt kê nghiên cưu. …………………………………………………………18
2.2.2. Sơ đồ nghiên cưu ……………………………………………………………..18
2.2.3. Cơ mẫu……………………………………………………………………………19
2.2.4. Chỉ sô nghiên cưu …………………………………………………………….19
2.2.5. Các kỹ thuât xét nghiệm thành phần lipid máu. ……………………20
2.3. Địa điêm, thời gian nghiên cưu………………………………………………..22
2.4. Xử lí sô liệu…………………………………………………………………………..22
2.5. Đạo đưc nghiên cưu. ………………………………………………………………22
Chương 3 – KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ……………………………………………..24
3.1. Đặc điêm đôi tương nghiên cưu………………………………………………….24
3.2. Đặc điêm RLLPM trên bệnh nhân BTMGĐC loc máu chu kỳ. ………27
3.3. Môt sô yêu tô liên quan đên tình trạng rôi loạn lipid máu……………30
Chương 4 – BÀN LUẬN……………………………………………………………………35
4.1. Đôi tương nghiên cưu……………………………………………………………..35
4.2. Đặc điêm RLLPM trên bệnh nhân BTMGĐC loc máu chu kỳ. ……37
4.3. Tìm hiêu môt sô yêu tô liên quan đên tình trạng RLLPM trên bệnh
nhân BTMGĐC loc máu chu kỳ. ………………………………………………………………..41
KẾT LUẬN………………………………………………………………………………………44
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC 1: DANH SÁCH BỆNH NHÂN
PHỤ LỤC 2: BỆNH ÁN NGHIÊN CỨ

DANH MỤC BẢNG
Bang 1.1: Phân loại giai đoạn bệnh thân mạn theo GFR……………………………4
Bang 1.2: Phân loại giai đoạn bệnh thân mạn theo Albumin niệu……………….….4
Bang 1.3: Nguyên nhân của bệnh thân mạn………………………………………… 4
Bang 1.4: Phân loại rôi loạn lipid theo Fredrickson………………………………….9
Bang 1.5: Phân loại rôi loạn lipid theo NCEP ATP III……………………………….9
Bang 1.6: Rôi loạn lipid máu và bệnh thân mạn…………………………………….13
Bang 2.1: Tiêu chuẩn chẩn đoan thừa cân, béo phì áp dụng cho người châu Á ……20
Bang 3.1: Đặc điêm nhom đôi tương tham gia nghiên cưu………………………….24
Bang 3.2: Phân loại thời gian loc máu theo giới…………………………………….25
Bang 3.3: Phân loại mưc đô BMI theo giới…………………………………………26
Bang 3.4: Tỷ lệ mắc các bệnh lí kèm theo…………………………………………..26
Bang 3.5: Tỷ lệ đồng mắc các bệnh lý kèm theo…………………………………….27
Bang 3.6: Nồng đô trung bình lipid máu theo theo giới………………………………27
Bang 3.7: Đặc điêm rôi loạn lipid máu………………………………………………28
Bang 3.8: Mưc đô rôi loạn lipid máu……………………………………………….28
Bang 3.9: Mưc đô rôi loạn lipid máu theo giới………………………………………29
Bang 3.10: Nồng đô trung bình lipid máu theo theo BMI……………………………30
Bang 3.11: Nồng đô trung bình lipid máu theo thời gian loc máu………………….30
Bang 3.12: Nồng đô trung bình lipid máu theo tình trạng đai thao đường………….31
Bang 3.13: Nồng đô trung bình lipid máu theo huyêt áp……………………………32
Bang 3.14: Nồng đô trung bình lipid máu theo tình trạng suy tim………………….32
Bang 3.15: Nồng đô trung bình lipid máu theo Protein máu…………………………33
Bang 3.16: Nồng đô trung bình lipid máu theo Albumin máu………………………33
Bang 3.17: Môt sô yêu tô liên quan…………………………………………………3