ĐẶC ĐIỂM VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ NANG GIẢ TỤY TẠI BV BÌNH DÂN (1995-2004)
ĐẶC ĐIỂM VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ NANG GIẢ TỤY TẠI BV BÌNH DÂN (1995-2004)
Văn Tần*, Hồ Khánh Đức và cs*
TÓM TẮT
Nang giả tụy (NGT) là biến chứng (BC) thường gặp trong viêm tụy cấp (VTC) cũng như mãn. Kết quả điều trị thường tốt khi được theo dõi kỷ và có chỉ định điều trị thích hợp.
Mục tiêu: Tìm đặc điểm và kết quả điều trị NGT tại BV Bình Dân.
Đố i tượ ng và phương phá p: Hố i cứ u tấ t cả bệ nh nhân (BN) bị NGT đến điều trị tạ i BV Bình Dâ n từ 1995 đến 2004. Phân tích các dữ kiện ghi lại trong cá c bệ nh á n để đạ t 2 mụ c tiê u đề ra trê n.
Kế t quả :Trong thờ i gian gầ n 10 nă m, chú ng tô i đã mổ cho 95 BN bị NGT trong số 105 BN đế n điề u trị. Nam nử gần như nhau, tuổi trung bình là 42. Đa số NGT là do biến chứng của viêm tụy rồi đến chấn thương tụy. Đau bụng nặng ở thượng vị và hạ sườn trái gặp ở đa số các trường hợp. Khói u bụng và ói mửa cũng thường gặp. SA và CT scan cho chẩn đoán chính xác gần 90%. Đa số, amylase máu trên 250 đv. Về vị trí, nang
ở đuôi, ở đầu nhiều hơn ở thân, đường kính nang thay đổi từ 4cm đến 16cm, trung bình là 7.5 cm. Dịch nang đa số là màu nâu hay nâu đen. 33% nang bị biến chứ ng trước mổ mà xuất huyết, nhiễm trùng, vỡ và chèn ép là chính.
Về điều trị thì trên 90% được mổ mà phẫu thuật chính là nối nang-hổng tràng Roux-Y rồi đến cắt bỏ nang và nối nang với dạ dày ở mặt sau. Kết quả cho thấy 8%bị BC sớm với 1 tử vong vì bị XHTH, suy đa cơ quan và 5% bị BC muộn với 1 BN tử vong do ung thư tụy di căn gan. Trong theo dõi lâu dài có 5% tái phát mà 4 là do nối nang với dạ dày.
Bàn luận: Trong nhóm bệnh nghiên cứu của chúng tôi, đa số là do BC của VTC. U bụng tìm thấy trên lâm sàng, nang thấy trên siêu âm và amylase máu tương đối cao (250-500 dv) ở BN có tiền sử VTC hay sau chấn thương bụng là những đặc đỉểm chính của NGT. Ở nhữ ng nang trưở ng thà nh, nố i nang vớ i hổ ng trà ng Roux-Ylà phương pháp PT hiệu quả hơn cả.
Kế t luậ n: Khi định bệ nh đượ c NGT, cầ n xá c định tuổi nang để có chỉ định điều trị thích hợp. Nếu nang chưa đến tuổi phẫu thuật, cần theo dõi sát để điều trị kịp thời khi bị BC
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất