ĐÁNH GIÁ ĐAU ĐẦU SAU CHỌC DÒ DỊCH NÃO TỦY TRÊN TRẺ ĐIỀU TRỊ TẠI KHOA NHIỄM-BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1

ĐÁNH GIÁ ĐAU ĐẦU SAU CHỌC DÒ DỊCH NÃO TỦY TRÊN TRẺ ĐIỀU TRỊ TẠI KHOA NHIỄM-BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1
Nguyễn Lê Anh Tú*, Nguyễn An Nghĩa*
TÓM TẮT :
Mở đầu: Đau đầu sau chọc dò dịch não tủy là biến chứng thường gặp ở trẻ em. Việc nghiên cứu tỉ lệ, các đặc điểm và các yếu tố ảnh hưởng đau đầu sau chọc dò dịch não tủy giúp nhận biết và phòng ngừa biến chứng này.

Mục tiêu: Đánh giá đau đầu sau chọc dò dịch não tủy chẩn đoán bao gồm các đặc điểm về dịch tễ, lâm sàng và các yếu tố có ảnh hưởng đến đau đầu sau chọc dò dịch não tủy trên bệnh nhi điều trị tại khoa Nhiễm tại bệnh viện Nhi đồng 1 từ tháng 12/2017 đến tháng 7/2018.

Phương pháp: Mô tả cắt ngang, có phân tích.

Kết quả: Từ tháng 12/2017 đến tháng 7/2018 tại khoa Nhiễm – bệnh viện Nhi đồng 1 trên đối tượng bệnh nhân từ 6 – 16 tuổi, chúng tôi ghi nhận có 104 trường hợp bệnh nhân được đưa vào mẫu nghiên cứu. Có 39,42% bệnh nhân xuất hiện đau đầu, 41,35% bệnh nhân xuất hiện đau lưng và 13,46% bệnh nhân xuất hiện đau đầu sau chọc dò dịch não tủy (PDPH). Về mô tả các đặc điểm của PDPH, chúng tôi ghi nhận PDPH xuất hiện chủ yếu trong ngày đầu tiên sau chọc dò dịch não tủy với 64,29%, trong 2 ngày đầu chiếm 92,86% trường hợp. Các cơn đau có mức độ đau trung bình biểu thị bằng thang điểm số NRS trung bình của bệnh nhân là 4,2 (4 – 5). Vùng đau nhiều nhất là vùng trán với 57,14%. PDPH có khuynh hướng đạt đỉnh đau sớm trong thời gian trung bình 4,2 giờ, chủ yếu trong 6 giờ đầu. Các cơn đau được mô tả là có tính chất mạch đập trong 28,57% trường hợp. PDPH thường biến mất trong trung bình 18,78 giờ, sớm nhất 3 giờ, chậm nhất 40 giờ. 100% bệnh nhân được nằm đầu bằng khi xuất hiện PDPH, có 71,43% bệnh nhận được sử dung paracetamol giảm đau và 42,85% sử dụng Ibuprofen.Khi phân tích hồi quy, chúng tôi nhận thấy kết cục PDPH chịu ảnh hưởng bởi ba yếu tố đó là tuổi bệnh nhân, hướng mặt vát kim và sử dụng thuốc gây tê trước CDDNT với p<0,05. Các yếu tố giới tính, tính chất dịch não tủy, số lần chọc dò và thời gian nằm đầu bằng không có liên quan với PDPH với p>0,05.

Kết luận: Đau đầu sau chọc dò dịch não tủy là biến chứng thường gặp ở trẻ em. Các cơn đau thường xuất hiện sớm trong ngày đầu tiên. Hướng mặt vát kim song song với trục dọc cơ thể và sử dụng thuốc gây tê trước chọc dò làm giảm tỉ lệ đau đầu sau chọc dò dịch não tủy trên lâm sàng.