ĐÁNH GIÁ NỒNG ĐỘ ISG20 HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN CÓ HBsAg DƯƠNG TÍNH

ĐÁNH GIÁ NỒNG ĐỘ ISG20 HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN CÓ HBsAg DƯƠNG TÍNH
Phạm Văn Dũng1, Ngô Thu Hằng2, Đào Thị Phượng3, Trần Thị Phương Thảo4, Nguyễn Quang Duật5, Nguyễn Lĩnh Toàn4, Hoàng Văn Tổng2,4
1 Bệnh viện Quân y 7, Cục hậu cần, Quân khu 3, Hải Dương
2 Học viện Quân y, Hà Đông, Hà Nội
3 Trường đại học kĩ thuật y tế Hải Dương
4 Viện Nghiên cứu Y Dược học Quân sự, Học viện Quân y, Hà Đông, Hà Nội
5 Bệnh viện Quân y 103, Học viện Quân y, Hà Đông
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: đánh giá biểu hiện protein ISG20 và mối liên quan đến lâm sàng, cận lâm sàng bệnh nhân ung thư biểu mô tê bào gan liên quan nhiễm HBV. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả cắt ngang trên các đối tượng bao gồm 115 bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan, 100 bệnh nhân xơ gan và 120 người khỏe mạnh là nhóm chứng. Nồng độ ISG20 huyết thanh được định lượng theo phương pháp ELISA. Kết quả: nồng độ ISG20 huyết thanh ở nhóm bệnh nhân HCC thấp hơn so với nhóm LC và nhóm người khỏe mạnh (p<0,05). Nồng độ ISG20 huyết thanh có mối tương quan nghịch với hoạt độ AST, tương quan thuận với độ tuổi (p<0,05). Kết luận: protein ISG20 giảm biểu hiện ở bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan, có mối liên quan.

Ung thư biểu mô tế bào gan (hepatocellular carcinoma -HCC) là một bệnh lý ác tính phổ biến, thống  kê  GLOBOCAN  năm  2018  có  841.000 trường hợp mới mắc và đứng hàng thứ 4 về tỷ lệ tử vong.1HCC có cơ chế bệnh sinh phức tạp, triệu chứng lâm sàng mờ nhạt, chẩn đoán chủ yếu dựa trên chẩn đoán hình ảnh. Hiện nay ngoài một số marker  được ứng  dụng  trong  chẩn  đoán  tiên lượng trong thực hành lâm sàng như: AFP, AFP-L3, DCP. thì một số marker sinh học phân tử như: đột biến hệ gen, miRNA, methyl hóa DNA… ngày càng  được  chứng  minh  có  vai  trò  quan  trọng trong chẩn đoán sớm và tiên lượng HCC.

SG20(interferon  stimulated  gene  20-gen kích  thích  interferon  số  20)  là  một  protein  mã hóa cho gen ISG20 tham gia vào con dường tín hiệu JAK/STAT chống lại sự xâm nhập của mầm bệnh vào cơ thể vật chủ. ISG20 đóng vai trò ức chế quá  trình nhân lên  của một  số virus như: VSV  (vesicular  stomatitis  virus-virus  gây  viêm loét miệng), SINV (sinbis virus), virus HIV. Với các virus viêm gan, ISG20 ức chế quá trình nhân lên của HAV, HCV. ISG20 ức chế quá trình sao chép  ngược  của  HBV  thông  qua  các  gốc  của vòng  lặp  epsiloncủa  HBV-RNA.2Với  bệnh  ung thư, ISG20 tham gia điều hòa estrogen đóng vai trò trong quá trình tăng sinh và biệt hóa tế bào ung thư vú và cổ tử cung. ISG20 liên quan quá trình tăng sinh mạch, nồng độ AFP, kích thước khối  u  và  giai  đoạn  bệnh  nhân  ung  thư  gan thông  qua  intelekin 8. Một nghiên cứu gần đây cho  thấy,  nồng  độ  ISG20  huyết  thanh  tăng  ở bệnh  nhân  HCC  so  với  bệnh  nhân  xơ  gan  và người khỏe mạnh và có mối liên quan đến AFP, AST,  ALT3. Những nghiên cứu trên đã cho thấy ISG20 có tác dụng chống lại virus và mối liên quan  với  bệnh  lý  ung  thư  như  ung  thư  cổ  tử cung và ung thư biểu mô tế bào gan.