Động lực làm việc của điều dưỡng và một số yếu tố liên quan tại Bệnh viện Quân y 354, năm 2017

Động lực làm việc của điều dưỡng và một số yếu tố liên quan tại Bệnh viện Quân y 354, năm 2017.Mọi quốc gia, mọi tổ chức muốn phát triển thì phải có các nguồn lực như: Nhân lực, vốn, tài nguyên, công nghệ… Trong đó để tăng trưởng và phát triển thì nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng, năng động nhất của mọi tổ chức.
Đối với ngành y tế do đặc thù của ngành nên ngoài cơ sở vật chất trang thiết bị thì nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng nhất trong việc phát triển. Bệnh viện muốn phát triển các kỹ thuật cao, chuyên khoa sâu, muốn chăm sóc điều trị tốt cho người bệnh ngoài việc nhân viên y tế cần có trình độ cao thì cần hơn cả là sự cảm thông, chia sẻ, tận tâm vì người bệnh. Để đạt được điều này ban lãnh đạo các bệnh viện luôn tìm cách tạo động lực cho nhân viên qua đó có thể khai thác tối ưu khả năng của họ, nâng cao kiến thức và kỹ năng, nhằm đáp ứng được nhu cầu chăm sóc và bảo vệ sức khỏe ngày càng cao của nhân dân.

Trong đội ngũ nhân viên y tế thì người điều dưỡng có vai trò quan trọng trong việc điều trị, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho nhân dân. Thực tế cho thấy điều dưỡng hiện nay thường phải làm việc với cường độ lớn và công việc lại gặp nhiều rủi ro, độc hại… Do vậy, để điều dưỡng phát huy hết năng lực chuyên môn của bản thân, tăng cường tính sáng tạo trong công việc, và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ mà tổ chức giao, thì việc tạo động lực lao động cho họ là hết thức cần thiết, từ đó tạo ra của cải vật chất đảm bảo cho nhu cầu cuộc sống, điều này cũng góp phần giữ chân người lao động gắn bó lâu dài hơn [10].
Việc tạo động lực làm việc cho điều dưỡng ngày càng cần thiết, vì động lực của họ có ảnh hưởng tích cực đến quá trình hoạt động của bệnh viện, làm tăng hiệu quả trong việc cung ứng các dịch vụ y tế cho người bệnh, đồng thời trực tiếp nâng cao uy tín cho bệnh viện, là yếu tố quyết định sự tồn tại của bệnh viện trong xu thế mới (trong tương lai các bệnh viện sẽ được giao quyền tự chủ toàn bộ về tài chính, về nhân sự; cũng như việc thông tuyến bảo hiểm y tế…đòi hỏi bệnh viện phải khẳng định được thương hiệu mới có thể tồn tại, đây là những thách thức đặt ra với bệnh).
Bệnh viện quân y 354 là Bệnh viện đa khoa hạng I, khu vực cấp chiến lược. Bệnh viện có các Đội Phẫu thuật cứu chữa cơ bản; các Tổ Quân y cơ động phục vụ nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, phòng chống bão lụt – thảm hoạ thiên tai, đảm bảo quân2 y tại Đảo Sinh Tồn Đông/Quần đảo Trường Sa. Từ năm 2015 Bệnh viện được giao nhiệm vụ xây dựng Bệnh viện dã chiến tham gia lực lượng Gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc.
Cán bộ nhân viên y tế của Bệnh viện là những người hoạt động trong lực lượng vũ trang (quân y), ngoài nhiệm vụ chuyên môn còn thực hiện các nhiệm vụ huấn luyện đáp ứng nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và tham gia các nhiệm vụ đột xuất khi có lệnh. Do đặc thù của quân đội đối tượng phục vụ của bệnh viện ngoài nhân dân còn là các thương bệnh binh,người có công với đất nước nên ban lãnh đạo bệnh viện đã quán triệt tinh thần nâng cao thái độ phục vụ cho người bệnh theo tinh thần trách nhiệm phục vụ của người điều dưỡng trong Quân đội là phục vụ thương bệnh binh, người bệnh vô điều kiện, việc chấp hành kỷ luật Quân đội thực hiện mệnh lệnh người chỉ huy đã được quy định trong điều lệnh Quân đội do đó mọi quân nhân đều phải thực hiện.
Thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ toàn quân sẽ tham gia bảo hiểm y dự kiến sẽ triển khai đồng loạt trong lực lượng vũ trang từ năm 2018 trở đi, và từng bước tự chủ về kinh tế đối với các bệnh viện công. Vì vậy, Bệnh viện cần thiết phải có chính sách thu hút và duy trì nguồn nhân lực, cũng như huy động tối đa các nguồn lực khác để đảm bảo về số lượng, chất lượng; cơ sở vật chất cần cải thiện, bổ sung trang thiết bị…đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh cho thương bệnh binh và nhân dân.
Từ thực tiễn trên, qua tìm hiểu cho đến nay Bệnh viện chưa có nghiên cứu về động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện; xuất phát từ thực tế để có số liệu chi tiết và đầy đủ về động lực làm việc của điều dưỡng và các yếu tố ảnh hưởng tại Bệnh viện, từ đó có đề xuất, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả của công tác điều dưỡng tại Bệnh viện, cũng như kiến nghị với Thủ trưởng cấp trên chỉ đạo và rút kinh nghiệm cho các bệnh viện Quân đội khác trong thời gian tới.
Vì vậy, tôi thực hiện đề tài nghiên cứu: “Động lực làm việc của điều dưỡng và một số yếu tố liên quan tại Bệnh viện Quân y 354, năm 2017”3
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1. Mô tả động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Quân y 354, năm 2017.
2. Xác định một số yếu tố liên quan đến động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Quân y 354

MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ……………………………………………………………….. vi
DANH MỤC BẢNG…………………………………………………………………………………… vii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ……………………………………………………………………………… viii
TÓM TẮT NGHIÊN CỨU …………………………………………………………………………… ix
ĐẶT VẤN ĐỀ……………………………………………………………………………………………….1
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU…………………………………………………………………………….3
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU……………………………………………………………4
1.1. Động lực làm việc và các yếu tố liên quan ………………………………………………….4
1.1.1. Khái niệm động lực làm việc ………………………………………………………………….4
1.1.2. Khái niệm tạo động lực ………………………………………………………………………….4
1.2. Một số học thuyết về động lực…………………………………………………………………..5
1.2.1. Học thuyết kỳ vọng của Vitor Vroom:……………………………………………………..5
1.2.2. Học thuyết hai yếu tố của Frederick Herzberg ………………………………………….6
1.2.3. Học thuyết nhu cầu của Abraham Maslow:………………………………………………6
1.2.4. Những học thuyết hiện đại về động lực ……………………………………………………9
1.3. Các phương hướng tạo động lực trong lao động…………………………………………10
1.3.1. Xác định nhiệm vụ và tiêu chuẩn thực hiện công việc của nhân viên …………10
1.3.2. Tạo điều kiện để hoàn thành nhiệm vụ …………………………………………………..11
1.3.3. Kích thích lao động ……………………………………………………………………………..11
1.4. Các công cụ tạo động lực và động viên người lao động ………………………………12
1.4.1. Công cụ tài chính ………………………………………………………………………………..12
1.4.2. Các công cụ phi tài chính ……………………………………………………………………..13
1.5. Những nghiên cứu về động lực làm việc trên thế giới và tại Việt Nam …………14
1.5.1. Trên thế giới ……………………………………………………………………………………….14iii
1.5.2. Tại Việt Nam………………………………………………………………………………………17
1.7. Giới thiệu về địa bàn nghiên cứu ……………………………………………………………..23
CHƯƠNG 2 – PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU……………………………………………..25
2.1. Đối tượng nghiên cứu……………………………………………………………………………..25
2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu…………………………………………………………….25
2.3. Thiết kế nghiên cứu………………………………………………………………………………..25
2.4. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu…………………………………………………………..25
2.4.1. Cỡ mẫu: ……………………………………………………………………………………………..25
2.4.2. Phương pháp chọn mẫu………………………………………………………………………..26
2.4.2.1. Chọn mẫu định lượng………………………………………………………………………..26
2.4.2.2. Chọn mẫu định tính…………………………………………………………………………..26
2.5. Các biến số nghiên cứu …………………………………………………………………………..26
2.5.1. Các biến số định lượng…………………………………………………………………………26
2.5.2. Chủ đề nghiên cứu định tính …………………………………………………………………27
2.6. Phương pháp và công cụ thu thập số liệu ………………………………………………….27
2.6.1. Xây dựng công cụ nghiên cứu ………………………………………………………………27
2.6.2. Thu thập số liệu định lượng ………………………………………………………………….29
2.6.3. Thu thập thông tin định tính:…………………………………………………………………29
2.7. Phương pháp xử lý số liệu……………………………………………………………………….30
2.7.1. Thang đo Likert…………………………………………………………………………………..30
2.7.2. Tiêu chuẩn đánh giá …………………………………………………………………………….30
2.7.3. Phương pháp phân tích…………………………………………………………………………30
2.8. Đạo đức nghiên cứu ……………………………………………………………………………….32
2.9. Hạn chế của nghiên cứu và biện pháp khắc phục ……………………………………….32
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN ……………………………………………………..34
3.1. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu ……………………………………………….34
3.2 Các yếu tố tạo động lực……………………………………………………………………………35iv
3.2.1. Sự hài lòng với công việc……………………………………………………………………..35
3.2.2. Điều kiện làm việc ………………………………………………………………………………36
3.2.3. Mối quan hệ với đồng nghiệp ……………………………………………………………….37
3.2.4. Mối quan hệ với lãnh đạo……………………………………………………………………..38
3.2.5. Quản trị và điều hành của tổ chức………………………………………………………….40
3.3. Động lực làm việc của điều dưỡng của bệnh viện Quân y 354 …………………….41
3.3.1. Sự thành đạt………………………………………………………………………………………..41
3.3.2. Bản chất công việc ………………………………………………………………………………42
3.3.3. Sự ghi nhận thành tích………………………………………………………………………….43
3.3.4. Phát triển chuyên môn nghề nghiệp……………………………………………………….44
3.4. Một số yếu tố liên quan với động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Quân
y 354…………………………………………………………………………………………………………..46
3.4.1. Các yếu tố nhân khẩu học …………………………………………………………………….46
3.4.2. Các yếu tố nghề nghiệp………………………………………………………………………..47
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN…………………………………………………………………………….54
4.1. Động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Quân y 354 ……………………..54
4.1.1. Động lực làm việc dưới góc độ thành đạt ……………………………………………….54
4.1.2. Động lực làm việc dưới góc độ bản chất công việc………………………………….55
4.1.3. Động lực làm việc dưới góc độ ghi nhận thành tích …………………………………55
4.1.4. Động lực làm việc dưới góc độ thăng tiến………………………………………………56
4.2. Các yếu tố ảnh hưởng tới động lực làm việc của điều dưỡng……………………….58
4.2.1. Các yếu tố nhân khẩu học………………………………………………………………….58
4.2.2. Các yếu tố nghề nghiệp …………………………………………………………………….59
4.3. Hạn chế nghiên cứu………………………………………………………………………………..64
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN …………………………………………………………………………….65
1. Thực trạng động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện quân y 354 ………..65v
2. Một số yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện quân
y 354…………………………………………………………………………………………………………..65
CHƯƠNG 6: KHUYẾN NGHỊ ……………………………………………………………………..66
1. Đối với Bệnh viện Quân y 354……………………………………………………………………66
2. Đối với các khoa ban trong Bệnh viện…………………………………………………………66
3. Đối với điều dưỡng trong bệnh viện ……………………………………………………………66
TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………………………………………………..67
PHỤ LỤC 1: Bảng kết quả…………………………………………………………………………….70
PHỤ LỤC 2: Danh mục biến số……………………………………………………………………..74
PHỤ LỤC 3: Phiếu điều tra động lực làm việc của điều dưỡng tại BVQY 354 ……79
PHỤ LỤC 4: Hướng dẫn phỏng vấn sâu lãnh đạo Bệnh viện …………………………….83
PHỤ LỤC 5: Hướng dẫn phỏng vấn sâu các trưởng ban……………………………………85
PHỤ LỤC 6: Hướng dẫn phỏng vấn sâu trưởng Ban Kế hoạch tổng hợp…………….87
PHỤ LỤC 7: Hướng dẫn thảo luận nhóm……………………………………………………….89
PHỤ LỤC 8: Hướng dẫn phiếu phỏng vấn sâu điều dưỡng đã chuyển công tác ….9

DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Bảng qui đổi điểm đánh giá động lực làm việc ………………………………….31
Bảng 3. 1. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu………………………………………34
Bảng 3. 2. Sự hài lòng của điều dưỡng với công việc ……………………………………….35
Bảng 3. 3. Đánh giá của điều dưỡng về điều kiện làm việc………………………………..36
Bảng 3. 4. Đánh giá của điều dưỡng về mối quan hệ với đồng nghiệp ………………..37
Bảng 3. 5. Đánh giá của điều dưỡng về mối quan hệ với lãnh đạo ……………………..38
Bảng 3. 6. Đánh giá của điều dưỡng về quản trị và điều hành của tổ chức…………..40
Bảng 3. 7. Phân bố động lực làm việc dưới góc sự thành đạt……………………………..41
Bảng 3. 8. Đánh giá của điều dưỡng về bản chất công việc ……………………………….42
Bảng 3. 9. Phân bố động lực làm việc dưới góc sự ghi nhận thành tích……………….43
Bảng 3. 10 Đánh giá của điều dưỡng về sự phát triển chuyên môn nghề nghiệp…..44
Bảng 3. 11. Mối liên quan giữa đặc điểm nhân khẩu học và động lực làm việc của
điều dưỡng tại Bệnh viện Quân y 354……………………………………………………………..46
Bảng 3. 12. Mối liên quan giữa đặc thù công việc và động lực làm việc của điều
dưỡng tại Bệnh viện Quân y 354. …………………………………………………………………..47viii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3. 1. Phân bố tỷ lệ hài lòng của điều dưỡng với công việc……………………..36
Biểu đồ 3. 2. Phân bố tỷ lệ điều dưỡng đồng ý với yếu tố điều kiện làm việc ……..37
Biểu đồ 3. 3. Phân bố tỷ lệ điều dưỡng đồng ý với các yếu tố mối quan hệ với đồng
nghiệp…………………………………………………………………………………………………………38
Biểu đồ 3. 4. Phân bố tỷ lệ điều dưỡng đồng ý với các yếu tố mối quan hệ với lãnh
đạo ……………………………………………………………………………………………………………..39
Biểu đồ 3. 5. Phân bố tỷ lệ điều dưỡng đồng ý với các yếu tố quản trị và điều hành
của tổ chức ………………………………………………………………………………………………….40
Biểu đồ 3. 6 Phân bố tỷ lệ điều dưỡng đồng ý với các yếu tố sự thành đạt…………..42
Biểu đồ 3. 7. Phân bố tỷ lệ điều dưỡng đồng ý với các yếu tố bản chất công việc ..43
Biểu đồ 3. 8. Phân bố tỷ lệ điều dưỡng đồng ý với các yếu tố thuộc sự ghi nhận thành
tích……………………………………………………………………………………………………………..44
Biểu đồ 3. 9. Phân bố tỷ lệ điều dưỡng đồng ý với các yếu tố sự phát triển chuyên
môn nghề nghiệp ………………………………………………………………………………………….4