Kết quả phẫu thuật thay van hai lá ít xâm lấn có nội soi hỗ trợ qua đường ngực phải

Kết quả phẫu thuật thay van hai lá ít xâm lấn có nội soi hỗ trợ qua đường ngực phải
Phạm Quốc Đạt1, Dương Đức Hùng2, Dương Thị Hoan2, Nguyễn Hữu Ước3
1 Viện tim mạch Việt Nam – Bệnh viện Bạch Mai
2 Bệnh viện Bạch Mai
3 Đại học Y Hà Nội
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Phẫu thuật van hai lá ít xâm lấn mới được triển khai tại Việt Nam, do vậy các dữ liệu về kết quả theo dõi bệnh nhân sau khi ra viện còn hạn chế. Mục đích nghiên cứu nhằm đánh giá kết quả sớm và trung hạn của phẫu thuật thay van hai lá ít xâm lấn có nội soi hỗ trợ qua đường ngực phải tại viện tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai. Nghiên cứu mô tả tiến cứu bao gồm 85 bệnh nhân (BN) bệnh van hai lá được phẫu thuật thay van hai lá ít xâm lấn trong thời gian từ tháng 1/2018 đến 5/2020. Kết quả cho thấy tổng số 85 bệnh nhân, tuổi trung bình 50,9 ± 10,8 năm, nam giới chiếm 41,2%. Thời gian chạy máy, cặp động mạch chủ lần lượt là: 95,2 ± 17,5 và 63,7 ± 14,6 phút. Thời gian thở máy, nằm hồi sức, nằm viện trung bình lần lượt là: 17,2 ± 29,3 giờ; 57,0 ± 80,8 giờ và 11,8 ± 5,4 ngày.
Biến chứng sớm gồm: chuyển mở xương ức trong mổ 1 bệnh nhân (1,2%); mổ lại do chảy máu 2 bệnh nhân
(2,4%), tử vong sớm 1 bệnh nhân (1,2%). 84 bệnh nhân được theo dõi với thời gian trung bình 14,4 ± 8,0 tháng, có 1 bệnh nhân (1,2%) tử vong; 3 bệnh nhân (3,6%) mổ lại. Kết quả sớm và trung hạn của phẫu thuật ít xâm lấn qua đường mở nhỏ ngực phải thay van hai lá là khá khích lệ, tuy nhiên cần đánh giá trong thời gian dài hơn.

Bệnh  van hai  lá (VHL) là bệnh  lý van tim hay gặp nhất, do nhiều nguyên nhân khác nhau như thấp tim, viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, thoái  hoá…trong  đó  tại  Việt  Nam,  bệnh  VHL do thấp rất phổ biến. Trong các phương pháp điều  trị  bệnh  VHL  khi  tổn  thương  ở  mức  độ vừa hay nặng thì phẫu thuật tim hở là phương pháp điều trị chủ yếu.¹ Phương pháp thay van truyền thống qua đường mở dọc giữa xương ức là phương pháp cơ bản từ hơn 50 năm nay và được chứng minh là an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng đây vẫn là phương pháp khá “xâm lấn” với các biến chứng liên quan đến xương ức như chảy máu, nhiễm trùng, viêm xương ức. Vào giữa những năm 1990, sự thành công của phẫu thuật nội soi nói chung đã kích thích sự phát triển phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn cho phẫu thuật tim. Năm 1996, Carpentier và cộng sự² đã lần đầu tiên thực hiện thành công ca phẫu thuật VHL qua đường mở nhỏ ngực phải với nội soi hỗ trợ, đánh dấu một bước quan trọng trong cuộc cách mạng  của  phẫu  thuật  ít  xâm  lấn  trong  phẫu thuật VHL.