Khảo sát đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân xơ gan có huyết khối tĩnh mạch cửa [Luận văn bác sĩ nội trú]
| Title: | Khảo sát đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân xơ gan có huyết khối tĩnh mạch cửa |
| Authors: | Hữu Quang, Minh |
| Advisor: | Nguyễn Thị Vân, Hồng |
| Keywords: | Huyết khối tĩnh mạch cửa |
| Issue Date: | 11/2025 |
| Abstract: | • Xơ gan là một bệnh lý thường gặp, là kết quả của các bệnh lý gan mạn tính khác nhau. Xơ gan là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới, liên quan đến khoảng 2.5% bệnh nhân tử vong toàn cầu vào năm 2019, cùng năm đó hơn 1.4 triệu người chết do các bệnh lý gan mạn tính và xơ gan. Tại Việt Nam, tỉ lệ bệnh nhân xơ gan là 24.4/100000 với tuổi trung bình là 55.6 và chủ yếu là nam. Các nguyên nhân gây xơ gan có thể là viêm gan mạn tính, lạm dụng rượu, rối loạn chuyển hóa, viêm đường mật mạn tính, rối loạn tự miễn, chất độc và nhiều nguyên nhân khác. Xơ gan là bệnh mạn tính tiến triển từ từ qua nhiều năm, từ giai đoạn sớm với triệu chứng lâm sàng nghèo nàn, cho đến giai đoạn mất bù với các biến chứng như xuất huyết tiêu hóa, cổ chướng, hội chứng não gan và vàng da. • Huyết khối tĩnh mạch cửa (HKTMC) là một trong những biến chứng mạch máu có thể gặp ở bệnh nhân xơ gan. HKTMC là tình trạng tắc nghẽn hoặc hẹp tĩnh mạch cửa do cục máu đông. HKTMC là biểu hiện cuả nhóm bệnh huyết khối tĩnh mạch (HKTM) chung. Tỉ lệ HKTMC tăng tỉ lệ theo tình trạng mất bù của gan. Tỉ lệ HKTMC rơi vào khoảng 5% tại năm thứ nhất cho đến 40% trong 10 năm sau. Tỉ lệ xơ gan có HKTMC cao hơn ở các bệnh nhân có tiền sử HKTM, ung thư gan, nhiễm trùng dịch ổ bụng. Huyết khối có thể tiến triển theo nhiều chiều hướng, có thể tự thoái triển mà không cần điều trị, hoặc có thể phát triển trong thân chính tĩnh mạch cửa hoặc các nhánh trong gan, thậm chí có thể lan đến tĩnh mạch lách hoặc tĩnh mạch mạc treo tràng trên. Với các bệnh nhân không phát hiện và điều trị kịp thời, HKTMC có thể gây ra các biến chứng như thiếu máu ruột non, cavenoma hóa tĩnh mạch. Việc xuất hiện HKTMC trên bệnh nhân xơ gan cũng có thể làm tăng tình trạng tăng áp lực tĩnh mạch cửa và làm nặng lên tình trạng suy chức năng gan. HKTMC là một yếu tố nguy cơ độc lập trong việc thất bại trong kiểm soát chảy máu do giãn tĩnh mạch thực quản, tái chảy máu và tử vong ngắn hạn. Ngoài việc gây tăng tỉ lệ và tăng nguy cơ thất bại trong điều trị xuất huyết tiêu hóa do tăng áp lực tĩnh mạch cửa, HKTMC còn liên quan đến tình trạng cổ trướng kháng trị. HKTMC làm tăng tỉ lệ tử vong gấp 1.62 lần và tăng tỉ lệ cổ trướng gấp 2.52 lần trên các bệnh nhân xơ gan8. HKTMC có thể là hậu quả của xơ gan, tuy nhiên, với một HKTMC xuất hiện trên bệnh nhân xơ gan, đặc biệt nguyên nhân gây xơ gan là viêm gan virus, việc tầm soát tình trạng ung thư gan di căn tĩnh mạch cửa là cần thiết. Gần đây, việc sử dụng tiêu chuẩn không xâm lấn A –VENA có độ nhạy 100% và độ đặc hiệu 93% trong chẩn đoán HKTMC do HCC di căn. • Hiện nay có nhiều quan điểm về điều trị HKTMC trên bệnh nhân xơ gan. Việc điều trị các thuốc chống đông và thuốc tiêu sợi huyết có thể có những khó khăn đáng kể như tăng nguy cơ xuất huyết trên bệnh nhân xơ gan có rối loạn đông máu và giảm tiểu cầu, đồng thời thiếu các công cụ theo dõi do các xét nghiệm đông cầm máu cơ bản không phản ánh chính xác tình trạng rối loạn đông cầm máu ở bệnh nhân xơ gan. Tuy nhiên, các phân tích gộp gần đây cho thấy có sự tái thông đáng kể huyết khối của nhóm được điều trị chống đông, đồng thời không có sự khác biệt về tỉ lệ xuất huyết. Do đó, việc phát hiện sớm huyết khối trên các bệnh nhân có nguy cơ và điều trị kịp thời có thể góp phần cải thiện tiên lượng cho các bệnh nhân xơ gan. Trên thế giới có nhiều tài liệu nghiên cứu về HKTMC ở bệnh nhân xơ gan, nhưng ở Việt Nam các tài liệu liên quan đến biến chứng HKTMC vẫn còn hạn chế và không có sự thống nhất. Chính vì vậy, chúng tôi nghiên cứu đề tài: “Khảo sát đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng tình trạng HKTMC trên bệnh nhân xơ gan tại bệnh viện Bạch Mai” |
| URI: | |
| Appears in Collections: | Luận văn bác sĩ nội trú |
Chuyên mục: Luận văn bác sĩ nội trú
Nguồn: https://dulieuso.hmu.edu.vn