Luận án Nghiên cứu kết quả hoạt động kinh doanh của một số doanh nghiệp dược tại Việt Nam

Luận án Nghiên cứu kết quả hoạt động kinh doanh của một số doanh nghiệp dược tại Việt Nam: Nghiên cứu trường hợp tại Công ty TNHH một thành viên dược phẩm Bali”.Nhu cầu sử dụng thuốc của người dân Việt Nam ngày càng tăng, ước tính chi tiền thuốc bình quân trên đầu người tăng từ 13 USD vào năm 2007 lên đến 56 USD vào năm 2017 [15] đi đôi với nhu cầu tiếp cận thuốc chất lượng cao, đòi hỏi ngành dược Việt Nam nói chung và từng doanh nghiệp nói riêng phải không ngừng phát triển về quy mô và chất lượng để thực hiện được mục tiêu “cung ứng đủ thuốc có chất lượng với giá cả hợp lý” của chính sách quốc gia về thuốc [41]. Bức tranh về kết quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp dược phẩm tại Việt Nam trong giai đoạn gần đây là đặc biệt quan trọng để đo lường việc thực hiện mục tiêu trên.

Hiện nay, các doanh nghiệp dược Việt Nam chủ yếu vẫn thuộc nhóm doanhnghiệp vừa và nhỏ [17], thông tin về kết quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp này lại nhiều, do đó nghiên cứu này tập trung vào nhóm các doanh nghiệp vừa và nhỏ để đưa ra bức tranh khái quát về kết quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp này. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ được lựa chọn để đưa vào nghiên cứu này bao gồm Công ty TNHH một thành viên dược phẩm Bali (gọi tắt là Công ty Bali);
Công ty cổ phần dược phẩm ANPER Pháp (viết tắt là Công ty ANPER); Công ty Cổ phần Thương mại Xuất nhập khẩu APEC (viết tắt là Công ty APEC); và Công ty Cổ phần Thương mại và thiết bị Y tế HP (viết tắt là Công ty HP).
Trong số các công ty trên, việc đi sâu tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh được thực hiện đối với Công ty Bali. Công ty Bali chính thức đi vào hoạt động từ tháng 4 năm 2012 có trụ sở và địa bàn hoạt động chính tại tỉnh Bắc Giang với lĩnh vực kinh doanh đăng ký bao gồm: (1) bán buôn dược phẩm (tân dược, đông dược) nguyên liệu, hóa chất, phụ liệu để sản xuất thuốc phòng và chữa bệnh dược phẩm và dụng cụ y tế; (2) sản xuất các mặt hàng: thuốc, nguyên liệu làm thuốc, sản phẩm chăm sóc sức khoẻ; và (3) xuất nhập khẩu các mặt hàng công ty kinh doanh. Dù mới thành lập trong 5 năm trở lại đây, công ty luôn nỗ lực phát triển và mở rộng với sứ mạng giúp cho tất cả mọi người dân trên địa bàn tỉnh Bắc Giang nói riêng và cả nước nói chung được tiếp cận với dược phẩm và thiết bị y tế có chất lượng với mức chi phí hợp lý mà không gặp phải bất kì rào cản nào; đồng thời góp phần đẩy mạnh sự phát triển của công nghiệp dược trong nước.
Để có thể hoàn thiện được sứ mạng nói trên, trong giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2021, công ty Bali chú trọng vào thị trường tỉnh Bắc Giang và dần mở rộng ra các thị trường khác như Lạng Sơn. Đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn2 vừa qua cũng như lý giải được các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả này đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp công ty tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ trong các giai đoạn tiếp theo, đặc biệt là các nhiệm vụ liên quan đến sản xuất thuốc góp phần đẩy mạnh công nghiệp dược trong nước cũng như giúp cho tất cả mọi người dân được tiếp cận với thuốc cơ bản, có chất lượng. Những phân tích sâu về các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh sẽ giúp cung cấp những bằng chứng quan trọng để công ty có thể khắc phục được các ảnh hưởng bất lợi và tận dụng các yếu tố thuận lợi nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty.Bên cạnh đó đối với nhà quản lý và lãnh đạo công ty, việc tiên lượng được kết quả hoạt động kinh doanh với sự biến động của rất nhiều yếu tố khác nhau và trong các bối cảnh kinh doanh khác nhau đóng vai trò quan trọng giúp đưa ra các mục tiêu phù hợp trong tương lai cũng như thu hút được các nhà đầu tư giúp cho công ty có thể mở rộng được hoạt động sang các thị trường khác cũng như thúc đẩy hoạt động sản xuất – là cốt lõi trong việc thúc đẩy công nghiệp dược trong nước. Và quan trọng hơn, việc tiên lượng được hiệu quả hoạt động kinh doanh nói chung và đối với mỗinhóm khách hàng và mỗi mặt hàng thuốc nói riêng là một trong các yếu tố cốt lõi giúp cho công ty có thể điều chỉnh hoạt động nhằm hướng tới thực hiện sứ mạng của mình trong việc cung ứng thuốc có chất lượng cho tất cả mọi người dân.
Nhiều câu hỏi nghiên cứu cần phải được giải quyết nhằm đưa ra được đáp án cho những nội dung trên như: Kết quả hoạt động kinh doanh của một số công ty dược phẩm tại Việt Nam như thế nào trong giai đoạn vừa qua? Trong các công ty đó, công ty Bali đã có kết quả hoạt động kinh doanh như thế nào trong giai đoạn qua? Kết quả hoạt động kinh doanh đó chịu ảnh hưởng bởi những yếu tố nào? Mô hình nào có thể sử dụng để tiên lượng hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty Bali?
Vì lý do đó, đề tài “Nghiên cứu kết quả hoạt động kinh doanh của một số doanh nghiệp dược tại Việt Nam: Nghiên cứu trường hợp tại Công ty TNHH một thành viên dược phẩm Bali” được thực hiện với các mục tiêu chính như sau:
1. Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của một số doanh nghiệp dược tại Việt Nam, giai đoạn 2013 -2016
2. Phân tích một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh của công ty TNHH một thành viên dược phẩm Bali, giai đoạn 2013 – 2016
3. Xây dựng mô hình tiên lượng kết quả hoạt động kinh doanh của công ty TNHH
một thành viên dược phẩm Bal

MỤC LỤC
MỤC LỤC……………………………………………………………………………………….. v
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT………………………………… ix
DANH MỤC CÁC BẢNG…………………………………………………………………. x
DANH MỤC CÁC HÌNH…………………………………………………………………xii
ĐẶT VẤN ĐỀ ………………………………………………………………………………….. 1
Chương 1. TỔNG QUAN………………………………………………………………….. 5
1.1. Một số khái niệm dùng trong nghiên cứu…………………………………………5
1.2. Phương pháp phân tích kết quả hoạt động kinh doanh………………………..6
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh ……………………9
1.3.1. Các yếu tố môi trường nội bộ …………………………………………………………9
1.3.2. Các yếu tố môi trường ngành………………………………………………………..11
1.3.3. Các yếu tố môi trường vĩ mô ………………………………………………………..15
1.4. Tổng quan về kỹ thuật tiên lượng kết quả hoạt động kinh doanh ……….17
1.4.1. Các kỹ thuật cơ bản trong tiên lượng kết quả hoạt động kinh doanh ……17
1.4.2. Kỹ thuật phân tích chuỗi thời gian…………………………………………………19
1.5. Các nghiên cứu liên quan ………………………………………………………………..25
1.5.1. Một số nghiên cứu trong nước………………………………………………………25
1.5.2. Một số nghiên cứu ngoài nước………………………………………………………28
1.6. Giới thiệu về công ty TNHH một thành viên dược phẩm Bali và một số
doanh nghiệp dược khác trong nghiên cứu …………………………………………….30
1.6.1. Công ty TNHH một thành viên dược phẩm Bali ………………………………30
1.6.2. Công ty cổ phần dược phẩm ANPER Pháp……………………………………..31
1.6.3. Công ty cổ phần thương mại xuất nhập khẩu APEC …………………………31
1.6.4. Công ty cổ phần thương mại và thiết bị y tế HP……………………………….31
vi
1.7. Tính cấp thiết của đề tài ………………………………………………………………….31
Chương 2. ĐỐI TƯỢNG & PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU …………… 33
2.1. Đối tượng nghiên cứu ……………………………………………………………………..33
2.2. Thiết kế nghiên cứu ………………………………………………………………………..34
2.3. Phương pháp thu thập số liệu ………………………………………………………….35
2.3.1. Phương pháp thu thập số liệu định lượng………………………………………..35
2.3.2. Phương pháp thu thập số liệu định tính…………………………………………..37
2.4. Nhập liệu và làm sạch số liệu …………………………………………………………..38
2.4.1. Nhập liệu và làm sạch số liệu định lượng………………………………………..38
2.4.2. Nhập liệu và làm sạch số liệu định tính…………………………………………..38
2.5. Biến số nghiên cứu………………………………………………………………………….38
2.6. Phương pháp phân tích số liệu…………………………………………………………43
2.6.1. Phương pháp mã hóa và xử lý một số biến số ………………………………….43
2.6.2. Phương pháp phân tích số liệu định lượng ………………………………………45
2.6.2. Phương pháp phân tích số liệu định tính …………………………………………49
2.6.2. Phương pháp xây dựng mô hình tiên lượng kết quả hoạt động kinh doanh
…………………………………………………………………………………………………………49
2.7. Đạo đức trong nghiên cứu ……………………………………………………………….49
Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ……………………………………………… 50
3.1. Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của một số doanh nghiệp dược
tại Việt Nam, giai đoạn 2013-2016 ………………………………………………………….50
3.1.1. Mô tả hoạt động kinh doanh …………………………………………………………50
3.1.2. Khái quát tình hình tài chính…………………………………………………………53
3.1.3. Khái quát khả năng thanh toán………………………………………………………56
3.1.4. Phân tích cấu trúc tài sản của công ty …………………………………………….60
3.1.5. Phân tích cơ cấu nguồn vốn của công ty …………………………………………68
vii
3.1.6. Phân tích tình hình thanh toán từng khoản nợ phải thu, nợ phải trả theo thời
gian của công ty ………………………………………………………………………………….73
3.1.7. Phân tích vòng quay các khoản phải thu và phải trả………………………….76
3.1.8. Đánh giá khái quát hiệu quả kinh doanh …………………………………………79
3.2. Phân tích một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh
của công ty Bali, giai đoạn 2013-2016……………………………………………………..81
3.2.1. Mô tả xu hướng thay đổi về kết quả hoạt động kinh doanh của công ty Bali
theo thời gian ……………………………………………………………………………………..81
3.2.2. Ảnh hưởng của các yếu tố môi trường nội bộ ………………………………….89
3.2.3. Ảnh hưởng của các yếu tố môi trường ngành…………………………………..97
3.2.4. Ảnh hưởng của các yếu tố môi trường vĩ mô …………………………………101
3.3. Xây dựng mô hình tiên lượng kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty
Bali 110
3.3.1. Cấu trúc mô hình tiên lượng ……………………………………………………….110
3.3.2. Tham số đầu vào sử dụng trong mô hình tiên lượng………………………..113
3.3.3. Một số giả định của mô hình……………………………………………………….114
3.3.4. Tiên lượng kết quả hoạt động kinh doanh của công ty Bali giai đoạn 2018-
2020………………………………………………………………………………………………..115
Chương 4. BÀN LUẬN …………………………………………………………………. 118
4.1. Kết quả hoạt động kinh doanh của một số công ty dược phẩm tại Việt
Nam, giai đoạn 2013-2016 ……………………………………………………………………118
4.2. Mộtsố yếu tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh của công ty
Bali, giai đoạn 2013-2016 …………………………………………………………………….126
4.3. Mô hình tiên lượng kết quả hoạt động kinh doanh của công ty Bali…..133
4.4. Một số ưu điểm và hạn chế…………………………………………………………….134
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ………………………………………………………… 136
5.1. Kết luận……………………………………………………………………………………….136
5.2. Khuyến nghị…………………………………………………………………………………140
viii
TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………………………………… 142
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ………………………….. 148
PHỤ LỤC 1: Bảng kiểm thu thập số liệu ………………………………………… 149
PHỤ LỤC 2: Hướng dẫn phỏng vấn sâu…………………………………………. 152
PHỤ LỤC 3: Một số kết quả phân tích mô tả chi tiết ………………………. 154
PHỤ LỤC 4: Tóm tắt kết quả phỏng vấn sâu………………………………….. 157
PHỤ LỤC 5: Chi tiết một số tham số đầu vào cho mô hình tiên lượng. 16 0