NGHIÊN CỨU BIẾN CHỨNG CỦA PHƯƠNG PHÁP LẤY HUYẾT KHỐI BẰNG DỤNG CỤ CƠ HỌC Ở BỆNH NHÂN ĐỘT QUỴ THIẾU MÁU NÃO CẤP DO TẮC ĐỘNG MẠCH THÂN NỀN

NGHIÊN CỨU BIẾN CHỨNG CỦA PHƯƠNG PHÁP LẤY HUYẾT KHỐI BẰNG DỤNG CỤ CƠ HỌC Ở BỆNH NHÂN ĐỘT QUỴ THIẾU MÁU NÃO CẤP DO TẮC ĐỘNG MẠCH THÂN NỀN
Nguyễn Công Thành1, Nguyễn Văn Tuyến1, Lê Văn Trường1
Nguyễn Trọng Tuyển1, Nguyễn Văn Phương1, Đỗ Xuân Hai2, Phạm Thái Dũng2
TÓM TẮT
Mục tiêu: Mô tả một số biến chứng của phương pháp lấy huyết khối (HK) bằng dụng cụ cơ học (DCCH) điều trị tái thông mạch cho bệnh nhân (BN) đột quỵ thiếu máu não (ĐQ TMN) cấp do tắc động mạch thân nền. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu hồi cứu, mô tả trên 49 BN ĐQ TMN cấp do tắc động mạch thân nền trong vòng 24 giờ kể từ lúc có dấu hiệu khởi phát.
Kết quả: Tuổi trung bình: 67,6 ± 10,4, nam giới: 73,5%. Biến chứng do thuốc cản quang chiếm tỷ lệ 16,4% (phản ứng dị ứng mức độ nhẹ: 8,2%; tổn thương thận cấp: 8,2%). Rách động mạch não: 2,0%, di chuyển HK: 18,4%, tái tắc sau can thiệp: 18,75%. Chảy máu não có triệu chứng dạng khối PH2 (Parenchymal hematoma) ở 5/32 BN. Trào ngược dạ dày – thực quản 42,9%.
Kết luận: Tỷ lệ các biến chứng can thiệp trong nghiên cứu vẫn nằm trong giới hạn đối với một thủ thuật can thiệp mạch não cấp cứu

Đột quỵ thiếu máu não do tắc động mạch thân nền chiếm khoảng từ 1 – 4% ĐQ TMN nói chung. Nếu không điều trị, tỷ lệ tàn tật nặng và tử vong > 80%. Tái thông mạch là biện pháp quan trọng nhất để dự đoán hồi phục thần kinh tốt cho BN ĐQ TMN do tắc động mạch thân nền [2]. Phương pháp tái thông mạch não bằng DCCH với ĐQ TMN do tắc động mạch thân nền hiện được khuyến cáo IIb theo hướng dẫn của Hội Tim mạch và Đột quỵ Mỹ năm 2019 [3]. So sánh với các biện pháp điều trị khác, tái thông bằng DCCH cho tỷ lệ tái thông cao hơn, biến chứng chảy máu thấp hơn và thời gian cửa sổ can thiệp tái thông rộng hơn. Một phân tích tổng hợp cho thấy tỷ lệ tái thông lên đến 80% và hồi phục thần kinh tốt 42,8% [2, 4]. Tuy nhiên, những dữ liệu lâm sàng về biến chứng của các thủ thuật này ở BN ĐQ TMN cấp do tắc động mạch thân nền còn hạn chế, các báo cáo chủ yếu tập trung vào tiềm năng và lợi ích của nó. Để góp phần vào dữ liệu về các biến chứng của biện pháp can thiệp lấy HK ở BN ĐQ TMN cấp do tắc động mạch thân nền, chúng tôi tiến hành: Nghiên cứu các biến chứng của phương pháp lấy huyết khối bằng DCCH ở BN ĐQ TMN cấp do tắc động mạch thân nền