NGHIÊN CỨU TÌNH HÌNH KÊ ĐƠN THUỐC TRÊN BỆNH NHÂN CAO TUỔI THÔNG QUA CÔNG CỤ STOPP/START

NGHIÊN CỨU TÌNH HÌNH KÊ ĐƠN THUỐC TRÊN BỆNH NHÂN CAO TUỔI THÔNG QUA CÔNG CỤ STOPP/START TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA BẠC LIÊU NĂM 2021
Trần Thiên Nguyệt Sang1,, Dương Xuân Chữ
Đặt vấn đề: Bộ công cụ Screening Tool of Older Persons’ Prescriptions/Screening Tool to Alert doctors to Right Treatment (STOPP/START) là một trong những công cụ hữu ích hỗ trợ cho kê đơn thuốc và giám sát kê đơn thuốc phù hợp ở người cao tuổi. Mục tiêu nghiên cứu: Xác định tỷ lệ sử dụng thuốc không phù hợp ở người cao tuổi bằng công cụ STOPP/START tại Khoa Nội Tim mạch – Lão khoa Bệnh viện Đa khoa Bạc Liêu. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 235 hồ sơ bệnh án tại Khoa Nội Tim mạch – Lão khoa Bệnh viện Đa khoa Bạc Liêu. Kết quả: Trong 235 hồ sơ bệnh án, bệnh nhân có độ tuổi 73,60 ± 7,56, thời gian điều trị tại khoa 7,29 ± 4,29, số bệnh là 6,85 ± 2,20. Nhóm bệnh phổ biến nhất là bệnh hệ tuần hoàn. Nhóm thuốc được kê đơn phổ biến nhất là thuốc hệ tim mạch. Thông qua đánh giá bằng bộ công cụ STOPP/START, tỷ lệ bệnh nhân gặp ít nhất 1 PIP là 25,1%. Trong đó, tỷ lệ bệnh nhân gặp ít nhất 1 PIM là 21,3%. Các tiêu chí PIM về sử dụng thuốc an thần, kháng histamin thế hệ 1, benzodiazepin chiếm tỷ lệ cao nhất. Tỷ lệ bệnh nhân gặp ít nhất 1 PPO là 12,3% và bỏ sót kê đơn tiềm ẩn thuốc chẹn beta cho bệnh nhân mắc bệnh thiếu máu cục bộ cơ tim chiếm tỷ lệ cao nhất. Kết luận: Tình hình kê đơn thuốc phù hợp cao, tuy nhiên vẫn còn những bất cập trong kê đơn thuốc cho bệnh nhân cao tuổi.

Bệnh nhân cao tuổi với những thay đổi về sinh lý và tình trạng đa bệnh lý, nên thường sử dụng  nhiều  thuốc  đồng  thời.  Cùng  với  những nguyên  nhân  khách  quan  và  chủ  quan  khác khiến bệnh nhân cao tuổi có nhiều nguy cơ chịu phản ứng có hại của thuốc hơn bệnh nhân trẻ tuổi. Trong khi những nghiên cứu thử nghiệm về thuốc thường bỏ qua đối tượng này, khiến dữ liệu để áp dụng trên lâm sàng bị thiếu gây ra nhiều  khó  khăn  cho  bác  sĩ  trong  việc  kê  đơn thuốc đảm bảo hợp lý, an toàn và hiệu quả ở người cao tuổi.Hiện nay, trên thế giới, các chuyên gia y tế đã xây dựng nhiều công cụ, bộ tiêu chuẩn hỗ trợ cho kê đơn thuốc phù hợpở người cao tuổi. Bộ công  cụ  Screening  Tool  of  Older  Persons’ Prescriptions/  Screening  Tool  to  Alert  doctors  to Right  Treatment  (STOPP/START)  là  một  trong những công cụ mới được xây dựng và cập nhật gần đây [9]. Bộ công cụ STOPP/START được ứng dụng  để  sàng  lọc  các  kê  đơn  không  phù  hợp tiềm ẩn (PIP) cho những bệnh nhân từ 65 tuổi trở lên, bao gồm công cụ sàng lọc kê đơn cho người cao tuổi và công cụ sàng lọc để cảnh báo bác sĩ điều trị đúng. Với những ưu điểm riêng, bộ công cụ đã được đưa vào sử dụng và nghiên cứu ở nhiều nước. Tuy nhiên tại Việt Nam, việc sử dụng công cụ này ở người cao tuổi vẫn còn rất giới hạn.Khoa Nội Tim mạch –Lão khoa Bệnh viện Đa khoa Bạc Liêu chưa có nghiên cứu nào ứng dụng các công cụ giám sát kê đơn thuốc phù hợp ở người cao tuổi. Xuất phát từ thực tế trên, chúng tôi tiến hành Nghiên cứu tình hình kê đơn thuốc trên  bệnh  nhân  cao  tuổi  thông  qua  công  cụ STOPP/START  tại  Bệnh  viện  Đa  khoa  Bạc  Liêu năm 2021 nhằm xác định tỷ lệ sử dụng thuốc không phù hợp ở người cao tuổi bằng công cụ STOPP/START tại Khoa Nội Tim mạch –Lão khoa Bệnh viện Đa khoa Bạc Liêu từ tháng 06/2021 đến tháng 08/2021

Chi tiết bài viết
Từ khóa
STOPP/START, bệnh nhân cao tuổi, kê đơn không phù hợp.

Tài liệu tham khảo
1. Bộ Y tế (2018), Dược thư quốc gia Việt Nam, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội. 
2. Bộ Y tế (2020), “Bài 27: Mất ngủ không thực tổn”, Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị một số rối loạn tâm thần thường gặp, tr. 150-152, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội. 
3. Nguyễn Như Hồ và cộng sự (2019), “Đánh giá việc kê đơn thuốc hướng tâm thần cho bệnh nhân cao tuổi điều trị nội trú tại một bệnh viện chuyên khoa theo tiêu chuẩn STOPP/START”, Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh, 23(6), tr. 29-36. 
4. Nguyễn Thị Nhung và cộng sự (2022), “Phân tích tình hình kê đơn thuốc cho người cao tuổi bằng tiêu chuẩn Beers, tiêu chuẩn STOPP/START thông qua hoạt động dược lâm sàng tại Bệnh viện Đa khoa huyện Nghi Lộc”, Tạp chí y học Việt Nam, 515(2), tr. 117-122. 
5. Đỗ Thị Tố Quyên (2021), “Khảo sát việc kê đơn và hiệu quả của can thiệp dược lâm sàng trên bệnh nhân cao tuổi thông qua công cụ STOPP/START tại Trung tâm y tế huyện Thới Bình, Cà Mau”, Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh, 25(4), tr. 168-178. 
6. Tổng Cục Thống kê (2021), “Tuổi thọ trung bình tính từ lúc sinh phân theo giới tính và theo vùng”, Niên giám thống kê năm 2020, tr. 133, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội.