Nguyên nhân và các yếu tố thuận lợi gây ngộ độc một số thuốc ngủ và an thần thường gặp

Ngộ độc các thuốc ngủ là bệnh cảnh thường gặp trong số các trường hợp vào viện cấp cứu. Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định nguyên nhân và các yếu tố thuận lợi gây ngộ độc một số thuốc ngủ và an thần thường gặp. Kết quả: Ngộ độc thuốc thường gặp nhất là do tự tử. Tiếp đến là do tự dùng thuốc không theo chỉ định, bất cẩn trong bảo quản thuốc, tự dùng nhầm hoặc người thân cho uống nhầm. Trẻ em ngộ độc thuốc hầu hết do tai nạn. Nguyên nhân quan trọng khác là lạm dụng thuốc và thường cố ý dùng để điều trị bệnh tâm thần, mất ngủ và giảm đau. Các yếu tố thận lợi gây ngộ độc thuốc là do thiế u kiến thức về bảo quản và sử dụng thuốc an toàn, có sẵn thuốc trong nhà. Kết luận: Nghiên cứu cung cấp thông tin cơ bản về nguyên nhân, các yếu tố thuận lợi gây ngộ độc, là một bước quan trọng trong phòng ch ống ngộ độc thuốc ngủ.

Ngộ độc các thuốc ngủ và an thần là bệnh cảnh thường gặp trong số các trường hợp ngộ độc phải vào viện cấp cứu, đặc biệt trong những năm gần đây do số lượng các chủng loại thuốc ngủ tăng thêm, việc quản lý bán và sử dụng thuốc chưa được thực hiện chặt chẽ, thuốc ngủ vẫn dễ dàng mua được tự do trên thị trường.
Phát hiện và kiểm soát các yếu tố nguy cơ là một bước quan trọng trong phòng chống ngộ độc thuốc ngủ. Thực tế thường gặp là hầu hết các hoàn cảnh và các yếu tố dẫn đến bệnh cảnh này là có thể phòng chống nếu được nhận biết và có ý thức phòng ngừa. Như vậy nhu cầu cấp thiết là phải xác định được các yếu tố nguy cơ, mức độ ảnh hưởng của các yếu tố này trong các bệnh cảnh ngộ độc thuốc ngủ và an thần. Do đó chúng tôi thực hiện đề tài này nhằm mục tiêu:
1.    Xác định nguyên nhân gây ngộ độc một số thuốc ngủ, an thần thường gặp.
2.    Tìm hiểu các yếu tố thuận lợi gây ngộ độc một số thuốc an thần thường gặp.
II.    ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
Nghiên cứu mô tả xác định nguyên nhân và nghiên cứu bệnh chứng tìm hiểu các yếu tố
thuận lợi gây ngộ độc thuốc ngủ.
1.    Đối tượng
Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân v ào nhóm chủ cứu
Các bệnh nhân (BN) chẩn đoán xác định ngộ độc các loại thuốc ngủ thường gặp benzodiazepin (Diazepam, Zolpidem), phenobarbital (Gardenal) và rotundin (Rotunda, Stilux…) từ 1/2004 đến 6/2005 được điều trị tại Trung tâm Chống độc bệnh viện Bạch Mai, khoa Hồi sức cấp cứu (HSCC) Bệnh viện Nhi Trung ương, khoa HSCC bệnh viện Thanh Nhàn, khoa HSCC bệnh viện Saint Paul, và khoa HSCC bệnh viện Đống Đa.
Tiêu chuẩn xác định ngộ độc khi có ít nhất hai trong ba tiêu chuẩn:
–    Có hoàn cảnh (nguyên nhân) gây ngộ độc/quá liều.
–    Có các triệu chứng lâm sàng của quá liều và ngộ độc thuốc ngủ.
–    Định lượng nồng độ thuốc cao hơn mức quy định.
Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân vào nhóm chứng:
Các bệnh nhân vào viện cấp cứu tại các cơ sở trên không mắc các bệnh ảnh hưởng đến nhận định các yếu tố nguy cơ của ngộ độc các thuốc ngủ.
2.    Phương pháp
Các bệnh nhân nhóm bệnh được hỏi xác định nguyên nhân gây ngộ độc. Các bệnh nhân ở cả nhóm bệnh và nhóm chứng được hỏi theo bộ câu hỏi nghiên cứu để thu thập các thông tin về các yếu tố thuận lợi dễ dẫn đến ngộ độc các loại thuốc ngủ thường gặp.
Các số liệu thu được được xử lý bằng phần mềm SPSS for Windows 12.0. So sánh tỷ lệ dùng c2, so sánh trung bình dùng t-test và tính tỷ xuất chênh (OR).