Nhận xét đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học và tìm hiểu một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả sống thêm sau mổ ung thư hắc tố da

Nhận xét đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học và tìm hiểu một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả sống thêm sau mổ ung thư hắc tố da
Vũ Thanh Phương, Nguyễn Văn Chủ, Nguyễn Đại Bình
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học và một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị UTHTD. Mô tả tiến cứu và hồi cứu 130 bệnh nhân giai đoạn 2,3 được mổ tại Bệnh viện K từ 2013 đến 2019. Kết quả như sau: nam/nữ 1,03, hay gặp ở tuổi > 40 tuổi (88,4%), chi dưới (46,9%), thể lan tràn nông (52,3%), bề dầy > 2 mm (97,7%), Clark IV,V (80,8%), giai đoạn phát triển thẳng đứng (76,2%), nhân vệ tinh chỉ gặp 33,8%, loét u: 49,2%, u xâm nhập mạch: 20,8%, số nhân chia > 6/mm2: 40,8%, lympho xâm nhập thưa thớt: 46,2%, di căn hạch khu vực 48,5%, giai đoạn 2, 3: 43,1%, 56,9%. Sống thêm 5 năm toàn bộ 47,1%. Các yếu tố tiên lượng xấu ảnh hưởng đến sống thêm 5 năm sau phẫu thuật là thể cục, thể nốt ruồi son đỉnh,, độ dầy u tăng, mức độ Clark tăng, giai đoạn phát triển thẳng đứng, nhân vệ tinh, loét u, u xâm nhập bạch mạch, nhân chia tăng, lympho xâm nhập u giảm, số hạch khu vực di căn tăng, giai đoạn bệnh tăng.

Ung thư hắc tố da (UTHTD) là bệnh lý ác tính của các tế bào sinh sắc tố melanin ở da. Các tế bào này phân bố chủ yếu ở lớp đáy của thượng bì (90%), niêm mạc, màng não, võng mạc mắt, sinh dục, đại trực tràng, ống hậu môn, là bệnh rất ác tính, tiến triển nhanh, di căn sớm.1,2 Tỷ lệ mắc tăng liên tục ở các nước trong nhiều thập kỷ qua, bệnh ngày càng phổ biến ở các nước châu Âu, châu Mỹ. Tại Mỹ, theo hiệp hội ung thư Hoa Kỳ, 2020 có 100.350 ca mắc mớivà 6.850 ca tử vong do bệnh này, là bệnh phổ biến thứ 5 ở nam và thứ 6 ở nữ và là một trong những ung thư phát triển nhanh nhất trong các bệnh ung thư ở Mỹ.3 Ở Việt Nam, chưa có công bố cụ thể về tỷ lệ mắc và tử vong, theo Phạm Thị Hoàng Anh 2002 tỷ lệ mắc 0,3-0,4/100.000 dân, bệnh ít gặp nhưng đến khám, điều trị tại NHẬN XÉT ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, MÔ BỆNH HỌC VÀ TÌM HIỂU MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ SỐNG THÊM SAU MỔ UNG THƯ HẮC TỐ DA Vũ Thanh Phương, Nguyễn Văn Chủ, Nguyễn Đại BìnhBệnh viện K Hà NộiNghiên cứu đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học và một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị UTHTD. Mô tả tiến cứu và hồi cứu 130 bệnh nhân giai đoạn 2,3 được mổ tại Bệnh viện K từ 2013 đến 2019. Kết quả như sau: nam/nữ 1,03, hay gặp ở tuổi > 40 tuổi (88,4%), chi dưới (46,9%), thể lan tràn nông (52,3%), bề dầy > 2 mm (97,7%), Clark IV,V (80,8%), giai đoạn phát triển thẳng đứng (76,2%), nhân vệ tinh chỉ gặp 33,8%, loét u: 49,2%, u xâm nhập mạch: 20,8%, số nhân chia > 6/mm2: 40,8%, lympho xâm nhập thưa thớt: 46,2%, di căn hạch khu vực 48,5%, giai đoạn 2, 3: 43,1%, 56,9%. Sống thêm 5 năm toàn bộ 47,1%. Các yếu tố tiên lượng xấu ảnh hưởng đến sống thêm 5 năm sau phẫu thuật là thể cục, thể nốt ruồi son đỉnh,, độ dầy u tăng, mức độ Clark tăng, giai đoạn phát triển thẳng đứng, nhân vệ tinh, loét u, u xâm nhập bạch mạch, nhân chia tăng, lympho xâm nhập u giảm, số hạch khu vực di căn tăng, giai đoạn bệnh tăng. Từ khóa: ung thư hắc tố da, yếu tố tiên lượng, mô bệnh họcI. ĐẶT VẤN ĐỀviện K tăng lên.4 Do hiểu biết về đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học còn hạn chế nên phần lớn bệnh nhân đến khám ở giai đoạn 2, 3,5 vì lẽ đó nghiên cứu chúng là việc cần thiết. Điều trịphẫu thuật là chủ yếu khi bệnh ở giai đoạn tại chỗ, tại vùng, tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến  kết  quả  sau  mổ,  mục  đích  để  cho  phẫu thuật viên lựa chọn phẫu thuật cho từng bệnh nhân và chỉ định điều trị bổ trợ thuốc miễn dịch, đích. Các yếu tố này, được đưa ra trong các nghiên cứu nước ngoài, các tác giả cho rằng bề dày u là yếu tố tiên lượng quan trọng nhất, các yếu tố khác như loét, vệ tinh… cũng là các yếu tố tiên lượng quan trọng. 6,7 Trong nước chưa có nghiên cứu vấn đề này, vậy chúng tôi tiến hành đề tài “ Nhận xét đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học và tìm hiểu một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả sau mổ ung thư hắc tố da” nhằm 2 mục tiêu: 1. Nhận xét đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học UTHTD.2. Xác định tỷ lệ sống thêm 5 năm sau mổ và một số yếu tố ảnh hưởng đến sống thêm