MedLib

TỶ LỆ DỤNG CỤ TỬ CUNG T-CU 380 A KHÔNG ĐÚNG VỊ TRÍ NẾU ĐẶT NGAY SAU SANH
Huỳnh Vĩnh Phạm Uyên1, Võ Minh Tuấn1
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Phụ nữ sau sanh cần có biện pháp tránh thai (BPTT) hiệu quả. Mang thai ngoài ý muốn ngay sau khi sanh con có thể dẫn đến phá thai hoặc khoảng cách ngắn giữa 2 thai kỳ. Đặt dụng cụ tử cung (DCTC) T-Cu 380A ngay sau sanh là biện pháp hữu hiệu giúp kéo dài khoảng cách giữa các thai kỳ và các nguy cơ gia tăng tử suất và bệnh suất. Bên cạnh đó, việc đặt DCTC T-Cu 380A ngay sau sanh làm giảm rào cản tiếp cận BPTT hiệu quả lâu dài. Phụ nữ được đặt DCTC T-Cu 380A ngay sau sanh sẽ không cần chờ đợi 6 tuần sau sanh để được đặt DCTC.

Mục tiêu: Tại thời điểm 6 tuần sau sanh, xác định tỷ lệ DCTC T-Cu 380A không đúng vị trí, quan sát thấy dây khi đặt DCTC T-Cu 380A ngay sau sanh.

Đối tượng – Phương pháp nghiên cứu: Cắt ngang mô tả để khảo sát tại thời điểm 6 tuần sau sanh khi đặt DCTC T-Cu 380A ngay sau sanh (≤10 phút sau sổ nhau) trong sanh mổ hay sanh ngã âm đạo. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu tại khoa Phụ sản, bệnh viện Nhân dân Gia Định, từ 1/12/2017 đến 1/6/2020.

Kết quả: Trong số các phụ nữ được DCTC T-Cu 380A ngay sau sanh tại bệnh viện Nhân dân Gia Định, từ 1/12/2017 đến 1/6/2020, có 384 phụ nữ quay lại tái khám sau 6 tuần. Trong số 384 phụ nữ đã quay trở lại sau 6 tuần, 101 phụ nữ có DCTC T-Cu 380A không đúng vị trí (26,3%), trong đó có 50 (13%) bị rớt DCTC ra ngoài, 51 bị sai vị trí. Tỷ lệ không thấy dây chiếm 78,8%.

Kết luận: Tỷ lệ không đúng vị trí là 26,3% khi đặt DCTC T-Cu 380A ngay sau sanh. Tỷ lệ dây được quan sát là 22,2%.

Đặt dụng cụ tử cung (DCTC) T-Cu 380A ngay sau sanh có vai trò quan trọng trong giảm số thai kỳ ngoài ý muốn và kéo giãn khoảng cách giữa 2 thai kỳ. Việc đặt DCTC T-Cu 380A ngay sau sanh là rất thuận tiện, phụ nữ không gặp trở ngại khi tiếp cận với dịch vụ, giảm tỷ lệ phá thai, kéo giãn khoảng cách giữa 2 thai kỳ, giảm thấp nguy cơ phụ nữ sẽ không quay lại cơ sở y tế để áp dụng biện pháp tránh thai(BPTT)(1,2). Tại Việt Nam, đặt DCTC T-Cu 380A ngay sau sanh chưa được áp dụng rộng rãi cũng như chưa có nghiên cứu nào được tiến hành trong những nghiên cứu gần đây. Câu hỏi được đặt ra là tỷ lệ DCTC T-Cu 380A không đúng vị trí là bao nhiêu trong thời gian 6 tuần sau sanh nếu DCTC T-Cu 380A được đặt ngay sau sanh? Tỷ lệ thấy dây DCTC là bao nhiêu.

KHẢO SÁT CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN DỤNG CỤ TỬ CUNG T-CU 380A KHÔNG ĐÚNG VỊ TRÍ NẾU ĐẶT NGAY SAU SINH
Huỳnh Vĩnh Phạm Uyên1, Võ Minh Tuấn1
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Đặt dụng cụ tử cung T-Cu 380A ngay sau khi sinh (DCTC T-Cu 380A) là đặt DCTC T-Cu 380A trong vòng 10 phút sau khi sinh. Không có nghiên cứu nào điều tra các yếu tố nguy cơ gây DCTC TCu 380A không đúng vị trí ở những phụ nữ đặt DCTC T-Cu 380A ngay sau sinh.

Mục tiêu: xác định các yếu tố nguy cơ không đúng vị trí ở những phụ nữ đặt DCTC T-Cu 380A ngay sau sinh và các biến cố không mong muốn.

Phương pháp nghiên cứu: nghiên cứu đoàn hệ 422 phụ nữ được đặt DCTC T-Cu 380A ngay sau sinh tại khoa phụ sản khoa bệnh viện Nhân dân Gia Định, từ 1/12/2017 đến 1/6/2020, để khảo xác các yếu tố nguy cơ DCTC TCu 380A không đúng vị trí. Hồi qui logistic đơn biến được sử dụng để xác định ảnh hưởng của biến độc lập lênDCTC không đúng vị trí. Giá trị p <0,05 được coi là có ý nghĩa.

Kết quả: Trong số 384 phụ nữ tham gia nghiên cứu, tại thời điểm 6 tuần sau sinh, số phụ nữ sinh mổ có DCTC TCu380A không đúng vị trí (64/299), trong khi 37/85 phụ nữ sinh ngã âm đạo có DCTC TCu380A không đúng vị trí. Nguy cơ DCTC TCu 380A không đúng vị trí cao hơn 2,83 lần (KTC 95% 1,699–4,714) ở sinh ngã âm đạo so với sinh mổ. Kết quả phân tích hồi quy logistic đơn biến: phụ nữ trên 30 tuổi, sinh ngả âm đạo, cổ tử cung mở ³4 cm, đường kính trước sau >47mm tăng nguy cơ DCTC TCu 380A không đúng vị trí (p <0,05). Không có trường hợp nào bị thủng, viêm nội mạc tử cung hoặc chảy máu nhiều sau sinh được ghi nhận.

Kết luận: Phụ nữ >30 tuổi, sinh ngả âm đạo, cổ tử cung mở ³4 cm, đường kính trước sau >47 mm tăng nguy cơ. Không có trường hợp bị thủng tử cung, viêm nội mạc tử cung hoặc chảy máu nhiều sau sinh được ghi nhận.

Đặt dụng cụ tử cung (DCTC) TCu 380A ngay sau sinh là DCTC TCu 380A được đưa vào lòng tử cung ≤10 phút ngay sau sổ nhau trong trường hợp sinh ngã âm đạo hay sinh mổ. Đặt DCTC TCu 380A ngay sau sinh có vai trò quan trọng trong giảm số thai kỳ ngoài ý muốn và kéo giãn khoảng cách giữa 2 thai kỳ.

KIẾN THỨC, HÀNH VI VỀ CHĂM SÓC HẬU SẢN CỦA CÁC BÀ MẸ DÂN TỘC THIỂU SỐ TẠI HUYỆN KRÔNG NĂNG, TỈNH ĐẮK LẮK
Đinh Thị Ngọc Lệ1, Võ Minh Tuấn1
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Khoảng 87% bà mẹ gặp các vấn đề liên quan tới thời kì hậu sản, trong đó nặng nề nhất là tử vong mẹ và tử vong con. Huyện Krông Năng có 30,8% là dân tộc thiểu số với đặc điểm đời sống kinh tế khó khăn, hạn chế tiếp cận chăm sóc sức khoẻ và giáo dục. Hiện chưa có nghiên cứu về vấn đề chăm sóc hậu sản trên địa bàn.

Mục tiêu: Xác định tỷ lệ các bà mẹ dân tộc thiểu số có kiến thức, hành vi chăm sóc hậu sản đúng tại huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk.

Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang trong cộng đồng được thực hiện trong khoảng thời gian từ 11/2019 đến 7/2020. Đối tượng nghiên cứu là các bà mẹ dân tộc thiểu số đã sinh con tại huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk.

Kết quả: trong thời gian 9 tháng thực hiện nghiên cứu trên 493 bà mẹ dân tộc thiểu số đã sinh con tại huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk, chúng tôi ghi nhận được: Tỷ lệ các bà mẹ có kiến thức CSHS cho mẹ đúng là 23,73%. Tỷ lệ các bà mẹ có kiến thức CSHS cho con đúng là 28,19 %. Tỷ lệ các bà mẹ có hành vi CSHS cho mẹ đúng là 56,19 %. Tỷ lệ các bà mẹ có hành vi CSHS cho con đúng là 36,71 %.

Kết luận: Qua nghiên cứu cho thấy tỉ lệ bà mẹ có kiến thức, hành vi chăm sóc hậu sản cho mẹ cũng như cho con của các bà mẹ dân tộc thiểu số tại huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk rất thấp. Kết quả của nghiên cứu góp phần đưa ra số liệu y học thực chứng về các vấn đề cần tập trung giải quyết trong công tác chăm sóc hậu sản cho mẹ cũng như cho con trong địa bàn nghiên cứu.

Theo số liệu của WHO, mỗi năm trên thế giới có khoảng 134 triệu đứa trẻ được sinh ra(1). Theo số liệu của ủy ban quốc gia dân số và kế hoạch hóa gia đình vào năm 2018(2) tại Việt Nam hơn 1,5 triệu trẻ được sinh ra, điều này cũng có nghĩa là hàng triệu bà mẹ sẽ trải qua giai đoạn hậu sản. Thời kỳ hậu sản đi kèm với hàng loại  thay đổi ở các hệ cơ quan: hệ sinh dục, hệ tiết niệu, hệ nội tiết. Nhưng đây lại là giai đoạn bị ít được quan tâm đối với việc cung cấp dịch vụ chăm sóc chất lượng, nên thời kỳ này mang lại không ít khó khăn cho bà mẹ. Có đến 87% bà mẹ gặp các vấn đề trong thời kỳ hậu sản như: táo bón, nứt vết may, khó khăn kho cho con bú…

TỶ LỆ SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP TRÁNH THAI HIỆN ĐẠI Ở PHỤ NỮ DÂN TỘC THIỂU SỐ ĐÃ HAI CON TẠI HUYỆN KRÔNG NĂNG, TỈNH ĐĂK LĂK
Nông Thị Nương1, Tô Hoàng Linh2, Võ Minh Tuấn1
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Thực hiện tốt các biện pháp tránh thai góp phần làm giảm tỉ lệ phá thai ngoài ý muốn từ đó được các tai biến do phá thai gây ra và giảm chi phí cho dịch vụ này. Công tác kế hoạch hóa gia đình là giải pháp quan trọng đưa đồng bào dân tộc thiểu số thoát nghèo.

Mục tiêu: Xác định tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại tại huyện Krông Năng, tỉnh Đăk Lăk và các yếu tố liên quan đến tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại.

Đối tượng – Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang trên 554 phụ nữ dân tộc thiểu số đã có ít nhất hai con, dưới 49 tuổi, đang sống chung với chồng, cư trú tại huyện Krông Năng, tỉnh Đăk Lăk hơn một năm.

Kết quả: Qua khảo sát 554 phụ nữ đã có ít nhất hai con, dưới 49 tuổi sống tại huyện Krông Năng, tỉnh Đăk Lăk: tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại là 85,18%. Trong đó học vấn cao, mong muốn ngừa thai của người phụ nữ, cũng như sự hài lòng với phương pháp tránh thai hiện đại đang dùng làm tăng tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai.

Kết luận: tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ở phụ nữ dân tộc thiểu số đã hai con tại huyện Krông Năng, tỉnh Đăk Lăk là 85,18%. Cần tiếp tục phát huy chính sách dân số – kế hoạch hóa gia đình và tập huấn tại huyện KrôngNăng, tỉnh ĐăkLăk để biết nhiều phương pháp tránh thai hiện đại hơn.

NGHIÊN CỨU GIẢI PHẪU ĐỘNG MẠCH CHẬU TRONG Ở PHỤ NỮ VIỆT NAM
Nguyễn Thị Hồng Thắm1, Võ Minh Tuấn1
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Băng huyết sau sinh (BHSS) là nguyên nhân gây tử vong mẹ hàng đầu trên thế giới và Việt Nam. Thắt động mạch chậu trong (ĐMCT) là một trong những phương pháp cấp cứu băng huyết sau sinh. Hiểu biết về giải phẫu động mạch chậu trong và các mốc liên quan rất quan trọng và cần thiết cho bác sĩ sản phụ khoa.

Mục tiêu: (1) Khảo sát đặc điểm động mạch chậu trong. (2) Khảo sát liên quan giữa động mạch chậu trong và các mốc giải phẫu.

Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện trong khoảng thời gian từ 10/2019 đến 5/2020. 18 mẫu động mạch chậu trong phải và trái lấy từ xác ướp formol nữ tại bộ môn Giải Phẫu, Đaị học Y Dược TP. Hồ Chí Minh.

Kết quả: Nguyên ủy ĐMCT đa phần nằm ngang mức đốt sống thắt lưng 4 – 5. Khoảng cách trung bình từ nguyên ủy ĐMCT đến ụ nhô là 33,95 + 3,35 mm (bên trái) và 31,70 + 4,64 mm (bên phải). ĐMCT luôn có hai phân nhánh lớn là phân nhánh trước và sau. Một nhánh thứ ba là nhánh động mạch thắt lưng chậu cũng là một nhánh thường gặp chiếm tỉ lệ 43,33%. ĐK các phân nhánh động mạch chậu trong  tương đồng giữa hai bên, trong đó các phân nhánh cùng tên thường có đường kính bên trái hơi lớn hơn so với bên phải.

Kết luận: Động mạch chậu trong là động mạch quan trọng cấp máu cho vùng chậu và cơ quan sinh dục nữ. ĐMCT luôn có hai phân nhánh lớn là phân nhánh trước và sau, một vài trường hợp động mạch có nhánh thứ ba là nhánh động mạch thắt lưng chậu. Chiều dài động mạch chậu trong tính từ nguyên uỷ đến chỗ chia nhánh bên đầu tiên tương đồng ở cả 2 bên phải và trái. Khoảng cách từ nguyên uỷ ĐMCT đến ụ nhô gợi ý cho phẫu thuật viên vị trí tìm ĐMCT sau khi đã xác định ụ nhô. Tương quan giải phẫu trong đó niệu quản bắt chéo ĐM chậu trong và ĐM tử cung, khoảng cách cũng như vị trí bắt chéo rất cần thiết trong việc định hướng niệu quản trong phẫu thuật sản phụ khoa.

KẾT CỤC THAI KỲ Ở THAI PHỤ ĐẶT VÒNG NÂNG CỔ TỬ CUNG TỪ 14-32 TUẦN ĐỂ DỰ PHÒNG SINH NON TẠI BỆNH VIỆN TỪ DŨ
Nguyễn Hồng Nhung1, Võ Minh Tuấn1
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Sinh non là nguyên nhân chính gây tử vong sơ sinh trên toàn thế giới, ước tính mỗi năm khoảng 1,1 triệu trẻ tử vong do các biến chứng của sinh non. Vòng nâng cổ tử cung (CTC) đang dần được chứng minh là một phương pháp hiệu quả và an toàn trong việc dự phòng sinh non.

Mục tiêu: Xác định tỷ lệ sinh non ở những thai phụ có nguy cơ sinh non với chiều dài kênh cổ tử cung (CL) ≤25mm được đặt vòng nâng cổ tử cung (CTC) dự phòng từ 14 – 32 tuần tại bệnh viện Từ Dũ.

Đối tượng – Phương pháp: Nghiên cứu báo cáo loạt ca tiến cứu trên 287 sản phụ có CL ≤25 mm được đặt vòng nâng cổ tử cung tại bệnh viện Từ Dũ từ tháng 1/2019 đến 6/2020.

Kết quả: Tỷ lệ thai kỳ sinh trước 34 tuần chiếm tỷ lệ 17,3% (95%CI: 13,01-21,84). Tỷ lệ thai kỳ sinh trước 37 tuần chiếm tỷ lệ 37,28% (95%CI: 31,65-42,91). Nhóm thai phụ có CL 20-25 mm có tỷ lệ sinh non giảm 88% so với nhóm thai phụ có CL <10 mm (95%CI: 0,03-0,41). Không có trường hợp nào ra huyết âm đạo, tiêu khó, tiểu khó sau đặt vòng nâng.

Kết luận: Tỷ lệ thai kỳ sinh non trước 34 tuần và 37 tuần lần lượt là 17,3% và 37,28%. Vòng nâng cổ tử cung là một phương pháp hiệu quả trong dự phòng sinh non ở những sản phụ có CL ngắn.

Sản phụ khoa là một lĩnh vực y học luôn nhận được nhiều sự quan tâm từ các chuyên gia trên thế giới. Băng huyết sau sinh (BHSS) hiện nay vẫn còn là một trong những tai biến sản khoa đứng hàng đầu gây tử vong mẹ trên thế giới và Việt Nam(1). Mỗi năm có khoảng 14 triệu phụ nữ trên thế giới bị xuất huyết sau sinh (PPH)(2). Nguy cơ tử vong mẹ do xuất huyết là một trên 1000 ca sinh ở các nước đang phát triển (100 trên 100 000 ca sinh sống). Hầu hết các trường hợp tử vong (khoảng 99%) do PPH xảy ra ở các nước thu nhập thấp và trung bình so với chỉ 1% ở các nước công nghiệp(3). Theo số liệu thống kê của ACOG, ước tính có khoảng 140.000 phụ nữ tử vong vì băng huyết sau sanh mỗi năm(4). Hiện nay, nguyên nhân hàng đầu của tử vong mẹ vẫn là băng huyết sau sanh.

TỶ LỆ CHẤP NHẬN CÁC BIỆN PHÁP TRÁNH THAI HIỆN ĐẠI Ở PHỤ NỮ SAU PHÁ THAI TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN MÊKÔNG
Trần Đại Quân1, Võ Minh Tuấn2
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Thực hiện tốt các biện pháp tránh thai góp phần làm giảm tỉ lệ phá thai ngoài ý muốn từ đó được các tai biến do phá thai gây ra và giảm chi phí cho dịch vụ này.

Mục tiêu: Xác định tỷ lệ khách hàng chấp nhận các BPTTHĐ sau phá thai dưới 9 tuần và các yếu tố liên quan tại bệnh viện phụ sản MêKông TPHCM.

Đối tượng – Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang vào tháng 11/2019 đến 02/2020, các khách hàng đến phá thai dưới 9 tuần tại bệnh viện phụ sản MêKông được chọn ngẫu nhiên đơn theo thời gian.

Kết quả: Khảo sát 392 khách hàng tại Bệnh viện phụ sản MêKông, tỷ lệ chấp nhận các biện pháp tránh thai hiện đại (BPTTHĐ) là 94,6% trong đó bao cao su (BCS) 37,5% (KTC 95%: 32,8 – 42,4), dụng cụ tử cung (DCTC) 18,9% (KTC 95% 15,3 – 23,1), que cấy tránh thai 19,1% (KTC 95% 15,5 – 23,4), thuốc tránh thai phối hợp 17,9% (KTC 95% 14,4 – 21,9) và thuốc tránh thai khẩn cấp là: 1,3% (KTC 95% 0,5 – 3,0). Các yếu tố liên quan đến việc chấp nhận các BPTTHĐ của khách hàng phá thai là: học vấn, nguồn tham vấn và kiến thức đúng của từng BPTTHĐ. Tỷ lệ có kiến thức đúng về BCS, DCTC, que cấy tránh thai, thuốc tránh thai phối hợp và thuốc tránh thai khẩn cấp lần lượt là: 25,3% (KTC 95%:21,2 – 29,8), 19,4% (KTC 95%:15,8 – 23,6), 26,5% (KTC 95%:22,4 – 31,1), 11,5% (KTC 95% 8,7 – 15,0), 2,0% (KTC 95% 1,0 – 4,0).

Kết luận: Muốn giảm tỷ lệ phá thai ngoài muốn ý lập lại và nâng cao sức khỏe sinh sản, nhân viên y tế cần phải nâng cao công tác tư vấn tuyên truyền giáo dục người phụ nữ về các biện pháp tránh thai hiện đại nhằm nâng cao nhận thức và kiến thức đúng.

Chăm sóc sức khỏe toàn dân là mục tiêu của ngành y tế nói riêng và của xã hội nói chung. Đối với ngành sản phụ khoa mục tiêu chính là chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em. Thực hiện tốt các biện pháp tránh thai (BPTT) sẽ làm giảm tỷ lệ phát triển dân số trong chiến lược phát triển đất nước, là một trong những yếu tố cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống. Trong những năm vừa qua, Nhà nước ta nói chung và Thành Phố Hồ Chí Minh.