Phẫu thuật nội soi toàn bộ cắt khối tá tuỵ, nhân trường hợp đầu tiên thực hiện tại Bệnh viện Bạch Mai, nhìn lại y văn về chỉ định và kết quả điều trị

Phẫu thuật nội soi toàn bộ cắt khối tá tuỵ, nhân trường hợp đầu tiên thực hiện tại Bệnh viện Bạch Mai, nhìn lại y văn về chỉ định và kết quả điều trị
Nguyễn Hàm Hội, Nguyễn Thành Khiêm, Đặng Kim Khuê, Lê Văn Duy, Trịnh Hồng Sơn, Nguyễn Đăng Vững
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Phẫu thuật nội soi đang ngày càng thay thế nhiều phẫu thuật mổ mở kinh điển. Cắt khối tá tuỵ nội soi toàn bộ cũng đã dần được thực hiện tại các trung tâm ngoại khoa trên Thế giới và Việt Nam, tuy nhiên số lượng chưa nhiều. Chúng tôi thông báo trường hợp đầu tiên cắt khối tá tuỵ nội soi toàn bộ được thực hiện tại Bệnh viện Bạch Mai và xem lại y văn về chỉ định, kết quả điều trị. Bệnh nhân nữ, 64 tuổi, chẩn đoán ung thư bóng Vater (T3N0M0), Phẫu thuật cắt khối tá tuỵ nội soi hoàn toàn. Thời gian mổ 540 phút, mất máu 150ml, sau mổ có chảy máu ổ bụng ngày thứ 4 điều trị nội khoa ổn định, không có các biến chứng khác. Bệnh nhân ra viện ngày thứ 23. Giải phẫu bệnh sau mổ: ung thư biểu mô tuyến, di căn 4/32 hạch nạo vét (T3bN2M0). Trường hợp này đã cho thấy cắt khối tá tuỵ nội soi hoàn toàn có thể thực hiện được ở bệnh nhân ung thư vùng tá tràng đầu tuỵ có thể cắt bỏ, chưa xâm lấn mạch máu và cho kết quả tốt.

Cắt  khối  tá  tràng  đầu  tuỵ  (pancreatico duodenectomy: PD) là một kỹ thuật khó trong phẫu thuật tiêu hoá. Nguy cơ biến chứng và tử vong còn cao mặc dù đã có những cải tiến trong kỹ thuật và phương tiện dụng cụ. Tuy nhiên đây lại là kỹ thuật tốt nhất được lựa chọn để điều trị triệt để những khối u vùng tá tràng đầu tuỵ. Với sự tiến bộ của phương tiện, kỹ thuật, hiểu biết về giải phẫu nên kỹ thuật mổ xâm lấn tối thiểu đã được đưa vào thực hiện nhiều trong các chuyên khoa khác nhau. Mặc dù vậy, kể từ khi M. Gagner và cộng sự thông báo ca PD nội soi toàn bộ (total laparoscopic pancreaticoduodenectomy:  TLPD:  thực  hiện cả thì phẫu tích và làm miệng nối nối qua nội soi) đầu tiên năm 1994, kỹ thuật này vẫn được chấp nhận rất hạn chế do mức độ khó cao về tiếp cận và yêu cầu phẫu thuật viên phải được đào tạo nâng cao về phẫu thuật nội soi.1 Cho đến gần đây TLPD đã được thực hiện ở nhiều trung tâm trên thế giới và đạt kết quả rất tốt.2-4Tại Bệnh viện Bạch Mai, một trong những bệnh viện lớn nhất cả nước, có rất nhiều bệnh nhân đến vì bệnh lý khối u vùng tá tràng đầu tuỵ. PD đã được thực hiện ở Bệnh viện Mạch Mai từ thập kỷ 70 thế kỷ trước. PTNS hỗ trợ PD đã thực hiện từ 09/2016 và hiện nay đã bắt đầu triển khai TLPD.5 Nhân một trường hợp đầu tiên được cắt thực hiện TLPD tại khoa Phẫu thuật Tiêu hoá – Gan mật tuỵ