quản lý bệnh viện Thực trạng và một số yếu tố liên quan đến quy trình quản lý bệnh nhân đái tháo đường type 2 ngoại trú tại bệnh viện Quân y 175 năm 2017

Luận văn thạc sĩ quản lý bệnh viện Thực trạng và một số yếu tố liên quan đến quy trình quản lý bệnh nhân đái tháo đường type 2 ngoại trú tại bệnh viện Quân y 175 năm 2017.Bệnh đái tháo đường type 2 (ĐTĐ2) là một trong những bệnh mạn tính phổ biến trên thế giới, đang gia tăng nhanh chóng và trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng quan tâm, đặc biệt đối với các nước đang phát triển. Theo Liên đoàn đái tháo đường thế giới, năm 2011 số người bị ĐTĐ trên toàn thế giới là 366 triệu người, dự đoán sẽ tăng lên 552 triệu người vào năm 2030, tập trung ở các nước đang phát triển. Tại các nước này, tỷ lệ người béo phì, ĐTĐ ngày càng tăng lên, trong khi đó lứa tuổi mắc bệnh ngày càng trẻ hóa [4].
Việt Nam là quốc gia có tốc độ phát triển tỉ lệ bệnh ĐTĐ rất nhanh. Năm 1990 lần đầu tiên điều tra dịch tễ được tiến hành tại Hà Nội phát hiện tỷ lệ mắc là 1,2 %, đến 2002 tỷ lệ này đã tăng lên gấp đôi là 2,16%. Năm 2006, tỷ lệ mắc bệnh ĐTĐ chung cho cả nước là 2,7% [5]. Thống kê cho thấy, hiện có 5 triệu người mắc bệnh nhưng phần lớn (64,6%) không biết mình bị bệnh [5]. 85% trường hợp chỉ phát hiện ra bệnh khi đã có biến chứng nguy hiểm như: tim mạch, suy thận, thần kinh…

Nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh ĐTĐ nếu được quản lý tốt sẽ giảm đáng kể các biến chứng và tỷ lệ tử vong [30],[32]. Các nước trên thế giới đã tổ chức mô hình quản lý NB ĐTĐ theo mô hình hội, câu lạc bộ, phòng giáo dục tư vấn – giáo dục BN ĐTĐ tại bệnh viện và cộng đồng. Các hình thức này đã có hiệu quả rõ rệt, giảm thiểu được các biến chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống cho BN, giảm chi phí điều trị [36],[37].
Qua nghiên cứu của Diabcare 1998 – 2003 tại Việt Nam cho thấy thực trạng quản lý ĐTĐ ở nước ta còn kém, mức glucose máu và HbA1c còn cao do đó xảy ra nhiều biến chứng nặng nề cho BN [49],[50]. Đã có nhiều mô hình giáo dục BN như các câu lạc bộ ĐTĐ của các khoa nội tiết. Tuy nhiên mô hình này còn chưa được áp dụng rộng rãi dẫn đến hậu quả là việc quản lý ĐTĐ còn chưa tốt. Sự hiểu biết về bệnh ĐTĐ, cách thức phòng bệnh còn rất hạn chế: 78,8% các đối tượng được phỏng vấn không hiểu về yếu tố nguy cơ gây bệnh ĐTĐ, 76,5% không biết gì về các biện pháp phòng bệnh [7]. Việc quản lý BN2 ĐTĐ điều trị ngoại trú vẫn còn là một vấn đề khó kiểm soát chung ở trên thế giới cũng như Việt Nam.
Bệnh viện Quân y 175 là bệnh viện tuyến cuối của Quân đội ở khu vực phía nam, mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận 40 bệnh nhân ĐTĐ. Hiện tại bệnh viện chưa có khoa Nội tiết riêng, nhằm kiểm soát tốt quá trình điều trị, bệnh viện đã xây dựng quy trình quản lý BN ĐTĐ 2 ngoại trú. Tuy nhiên, do đang trong quá trình xây dựng bệnh viện đa khoa 1000 giường, điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực phục vụ cho công tác quản lý bệnh nhân ĐTĐ còn hạn chế. Để góp phần tìm hiểu vấn đề này, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài:
“Thực trạng và một số yếu tố liên quan đến quy trình quản lý bệnh nhân đái tháo đường type 2 ngoại trú tại bệnh viện Quân y 175 năm 2017”3
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1. Mô tả thực trạng thực hiện quy trình quản lý và kiến thức tuân thủ điều trị của bệnh nhân đái tháo đường type 2 ngoại trú tại bệnh viện Quân y 175 năm 2017.
2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến việc thực hiện quy trình quản lý và kiến thức tuân thủ điều trị của bệnh nhân đái tháo đường type 2 ngoại trú tại bệnh viện Quân y 175 năm 2017

MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ………………………………………………………………………………………………. i
DANH MỤC BẢNG………………………………………………………………………………………v
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT …………………………………………………………….. vi
TÓM TẮT NGHIÊN CỨU ………………………………………………………………………….. vii
ĐẶT VẤN ĐỀ……………………………………………………………………………………………….1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU……………………………………………………………4
1.1. BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG……………………………………………………………….4
1.1.1. Định nghĩa…………………………………………………………………………………………4
1.1.2. Chẩn đoán và phân loại bệnh ĐTĐ……………………………………………………….4
1.1.3. Biến chứng bệnh ĐTĐ ………………………………………………………………………..6
1.2. TÌNH HÌNH QUẢN LÝ BỆNH ĐTĐ TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM ..6
1.2.1. Tình hình quản lý bệnh ĐTĐ trên thế giới [1]………………………………………..6
1.2.2. Tình hình quản lý ĐTĐ ở Việt Nam ……………………………………………………..8
1.3. MÔ HÌNH QUẢN LÝ BỆNH NHÂN ĐTĐ 2 NGOẠI TRÚ TẠI CÁC
BỆNH VIỆN Ở VIỆT NAM ………………………………………………………………………….10
1.4. QUY TRÌNH QUẢN LÝ BỆNH NHÂN ĐTĐ2 NGOẠI TRÚ TẠI BỆNH
VIỆN QUÂN Y 175……………………………………………………………………………………..11
1.5. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI QUẢN LÝ BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO
ĐƯỜNG ……………………………………………………………………………………………………..13
1.5.1. Yếu tố nhận thức về bệnh ĐTĐ của bênh nhân …………………………………….13
1.5.2. Yếu tố kinh tế – xã hội của bệnh nhân…………………………………………………13
1.5.3. Yếu tố môi trường…………………………………………………………………………….14
1.5.4. Các yếu tố khác ………………………………………………………………………………..15
1.6. KHUNG LÝ THUYẾT……………………………………………………………………..16
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ……………………16
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ……………………………………………………………17
2.2. THỜI GIAN VÀ ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU………………………………………17
2.3. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU………………………………………………………………..18iii
2.4. CỠ MẪU VÀ PHƯƠNG PHÁP CHỌN MẪU …………………………………….18
2.4.1. Cỡ mẫu nghiên cứu định lượng…………………………………………………………..18
2.4.2. Cỡ mẫu nghiên cứu định tính……………………………………………………………..19
2.5. PHƯƠNG PHÁP THU THẬP SỐ LIỆU……………………………………………..20
2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu định lượng …………………………………………….20
2.4.2. Phương pháp thu thập thông tin định tính…………………………………………….21
2.6. BIẾN SỐ NGHIÊN CỨU ………………………………………………………………….21
2.6.1. Biến số nghiên cứu định lượng …………………………………………………………..21
2.6.2. Biến số nghiên cứu định tính ……………………………………………………………..25
2.7. PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH SỐ LIỆU ……………………………………………27
2.8. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU ……………………………………………………………….28
2.9. KIỂM SOÁT VÀ XỬ LÝ SAI SỐ CỦA NGHIÊN CỨU………………………28
2.10. HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU ……………………………………………………….29
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU………………………………………………………..30
3.1. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN QUY TRÌNH QUẢN LÝ VÀ KIẾN THỨC
TUÂN THỦ ĐIỀU TRỊ CỦA BN ĐTĐ2 NGOẠI TRÚ TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y
175 NĂM 2017 ……………………………………………………………………………………………30
3.1.1. Thực trạng thực hiện quy trình quản lý bệnh nhân đái tháo đường type 2
ngoại trú………………………………………………………………………………………………………30
3.1.2. Đặc điểm chung và kiến thức tuân thủ điều trị của đối tượng nghiên cứu ..33
3.2. MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC THỰC HIỆN QUY TRÌNH
QUẢN LÝ VÀ KIẾN THỨC TUÂN THỦ CỦA BN ĐTĐ2 NGOẠI TRÚ………..37
3.2.1. Các yếu tố liên quan đến việc thực hiện quy trình quản lý……………………..37
3.2.2. Các yếu tố liên quan đến kiến thức tuân thủ điều trị của bệnh BN…………..41
CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN…………………………………………………………………………….47
4.1. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN QUY TRÌNH QUẢN LÝ VÀ KIẾN THỨC
TUÂN THỦ ĐIỀU TRỊ CỦA BN ĐTĐ 2 NGOẠI TRÚ TẠI BỆNH VIỆN QUÂN
Y 175 NĂM 2017…………………………………………………………………………………………47
4.1.1. Thực trạng thực hiện quy trình quản lý bệnh nhân đái tháo đường type 2
ngoại trú………………………………………………………………………………………………………47iv
4.1.2. Đặc điểm chung và kiến thức tuân thủ điều trị của đối tượng nghiên cứu ..49
4.2. MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC THỰC HIỆN QUY TRÌNH
QUẢN LÝ VÀ KIẾN THỨC TUÂN THỦ ĐIỀU TRỊ CỦA BN ĐTĐ2 NGOẠI
TRÚ 51
4.2.1. Các yếu tố liên quan đến việc thực hiện quy trình quản lý……………………..51
4.2.2. Các yếu tố liên quan đến kiến thức tuân thủ điều trị của BN ………………….53
CHƯƠNG 5. KẾT LUẬN……………………………………………………………………………..55
TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………………………………………………..58
Phụ lục 1……………………………………………………………………………………………………..64
Phụ lục 2……………………………………………………………………………………………………..68
Phụ lục 3……………………………………………………………………………………………………..69
Phụ lục 5……………………………………………………………………………………………………..72
Phụ lục 6……………………………………………………………………………………………………..75v
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1. Mục tiêu kiểm soát các chỉ số ở bệnh nhân ĐTĐ tuân thủ theo mục tiêu
của WHO – 2002…………………………………………………………………………………………..8
Bảng 1.2. Quy trình quản lý bệnh nhân ĐTĐ ngoại trú tại phòng khám bệnh viện
Quân y 175………………………………………………………………………………………………….12
Bảng 3.1. Kết quả giám sát viêc̣ thưc̣ hiêṇ quy trình quản lý BN ĐTĐ2 ngoại trú 30
Bảng 3.2. Một số đặc điểm nhân khẩu học của bệnh nhân ĐTĐ…………………………33
Bảng 3.3. Đặc điểm về tiền sử mắc bệnh của người bệnh …………………………………33
Bảng 3.4. Kiến thức tuân thủ điều trị của người bệnh……………………………………….34
Bảng 3.5. Hỗ trợ của người thân về tuân thủ điều trị…………………………………………41
Bảng 3.6. Các yếu tố về nới cung cấp dịch vụ………………………………………………….42
Bảng 3.7. Các yếu tố cung cấp dịch vụ từ nhân viên y tế…………………….…….