Thực trạng mắc tiêu chảy của trẻ từ 6 – 24 tháng tuổi tại xã Minh Khai, huyện Hoài Đức, Hà Nội và một số yếu tố liên quan

Thực trạng mắc tiêu chảy của trẻ từ 6 – 24 tháng tuổi tại xã Minh Khai, huyện Hoài Đức, Hà Nội và một số yếu tố liên quan
Phạm Văn Hùng, Đoàn Hữu Thiển, Trần Hồng Trâm
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Tại Việt Nam nói chung và tại huyện Hoài Đức nói riêng, mặc dù chương trình phòng chống bệnh tiêu chảy đã và đang được triển khai trong nhiều năm nay nhưng tình hình mắc bệnh tiêu chảy ở trẻ em dưới 5 tuổi, trong đó có nhóm 6 – 24 tháng tuổi, còn khá phổ biến trong cộng đồng. Nghiên cứu tiến hành trên 216 trẻ 6 – 24 tháng tuổi mắc tiêu chảy và bà mẹ trong 2 tuần trước điều tra. Kết quả cho thấy: Tỉ lệ mắc tiêu chảy của trẻ là 22,2%. Tình trạng mắc tiêu chảy có liên quan đến: nhóm tuổi, số con trong gia đình, trình độ học vấn bà mẹ và nguồn nước ăn uống. Những bà mẹ có kiến thức về phòng, chăm sóc trẻ khi bị tiêu chảy không đạt thì tỷ lệ tiêu chảy của trẻ cao gấp 2,2 lần. Trẻ cai sữa sớm trước 18 tháng và ăn dặm sớm trước 6 tháng có tỷ lệ mắc tiêu chảy cao hơn. Bà mẹ có thực hành về chăm sóc khi trẻ bị tiêu chảy trong lần gần nhất đạt thì tỷ lệ tiêu chảy của trẻ cũng thấp hơn.

Trong nhiều thập niên gần đây, tiêu chảy là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt là ở lứa tuổi 6 – 24 tháng.1 Ước tính có khoảng 1,7 tỷ trường hợp tiêu chảy mỗi năm và khoảng 760.000 trẻ em dưới 5 tuổi chết do bệnh tiêu chảy, 80% tử vong do tiêu chảy xảy ra ở lứa tuổi dưới 2 tuổi, tính trung bình mỗi phút có hơn 1000 trường hợp mắc và 10 trường hợp tử vong.2 Ngoài vấn đề tỷ lệ mắc và tử vong cao, bệnh tiêu chảy còn là nguyên nhân hàng đầu gây suy dinh dưỡng, chậm phát triển về cả thể chất và tinh thần của trẻ, tạo điều kiện thuận lợi cho sự xâm nhập của các bệnh nhiễm trùng khác.1Ở Việt Nam, nhiều năm trở lại đây tình hình bệnh tiêu chảy đã có nhiều cải thiện, tuy nhiên nó vẫn được đưa vào trong số 26 bệnh báo cáo thường xuyên.3 Tại huyện Hoài Đức, mặc dù chương trình phòng chống bệnh tiêu chảy đã và đang được triển khai trong nhiều năm nay nhưng thời gian qua tình hình mắc bệnh tiêu chảy ở trẻ em dưới 5 tuổi, trong đó có nhóm 6 – 24 tháng tuổi, còn khá phổ biến trong cộng đồng. Theo thống kê trạm Y tế xã Minh Khai năm 2014 tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi mắc tiêu chảy của xã là 12,5% so với toàn huyện.4 Tuy nhiên con số này chỉ phản ánh một phần trong cộng đồng do bà mẹ lựa chọn cơ sở y tế rấ đa dạng và nhiều trường hợp mắc tiêu chảy không được báo cáo.3,4 Vậy để hiểu rõ hơn về thực trạng mắc tiêu chảy của trẻ 6 – 24 tháng tuổi và các yếu tố liên quan tại xã Minh Khai, đề tài này được nghiên cứu với mục tiêu: Mô tả thực trạng mắc tiêu chảy của trẻ từ 6 – 24 tháng tuổi tại xã Minh Khai, huyện Hoài Đức, Hà Nội năm 2015 và một số yếu tố liên quan.

Chi tiết bài viết
Từ khóa
tiêu chảy, trẻ 6 – 24 tháng tuổi, bà mẹ, thực trạng, yếu tố liên quan

Tài liệu tham khảo
1. Ugboko HU, Nwinyi OC, Oranusi SU, Oyewale JO. Childhood diarrhoeal diseases in developing countries. Heliyon. 2020;6(4). doi: 10.1016/J.HELIYON.2020.E03690.
2. Ahmed SF, Farheen A, Muzaffar A, Mattoo G. Prevalence of diarrhoeal disease, its seasonal and age variation in under- fives in Kashmir, India. Int J Health Sci (Qassim). 2008;2(2):126. /pmc/articles/PMC3068726/. Accessed April 16, 2022.
3. Nguyễn Thanh Tuấn, Phạm Duy Tưởng. Chế độ dinh dưỡng cho trẻ 6 – 24 tháng tuổi bị tiêu chảy cấp tại cộng đồng. Tạp chí Y học thực hành. 2002;10:28-30.
4. Trung tâm Y tế dự phòng huyện Hoài Đức. Báo cáo hoạt động y tế năm 2013, Phương hướng nhiệm vụ năm 2014. Hà Nội; 2014.
5. Trần Phan Quốc Bảo. Các yếu tố liên quan đến tiêu chảy của trẻ dưới 5 tuổi tại thị xã Hương Thủy – tỉnh Thừa Thiên Huế. 2011.
6. Phan Thị Bích Ngọc. Nghiên cứu tình hình tiêu chảy ở trẻ em dưới 5 tuổi tại xã Nghĩa An, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi năm 2007. Tạp chí Y học thực hành. 2009;644+645(2):17-20.
7. Nguyễn Thị Thanh Ngọc. Kiến thức, thực hành về phòng và xử trí tiêu chảy của bà mẹ có con dưới 2 tuổi tại phường Phúc Xá, Ba Đình, Hà Nội năm 2010. Tạp chí Y học dự phòng. 2010;122(4):61-67.
8. Godana W, Mengistie B. Determinants of acute diarrhoea among children under five years of age in Derashe District, Southern Ethiopia. Rural Remote Health. 2013;13(3):2329. doi: 10.22605/RRH2329.
9. Yilgwan CS, Okolo SN. Prevalence of diarrhea disease and risk factors in Jos University Teaching Hospital, Nigeria. Ann Afr Med. 2012;11(4):217-221. doi: 10.4103/1596-3519.102852.