TÌM HIỂU VAI TRÒ CỦA CA 125, HE4 VÀ ROMA TEST TRONG DỰ ĐOÁN UNG THƯ BUỒNG TRỨNG TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN HÀ NỘI

TÌM HIỂU VAI TRÒ CỦA CA 125, HE4 VÀ ROMA TEST TRONG DỰ ĐOÁN UNG THƯ BUỒNG TRỨNG TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN HÀ NỘI
Phan Đức Long1, Lê Thị Anh Đào2, Trương Quang Vinh3
1 Bệnh viện Đa Khoa Nông Nghiệp
2 Đại học Y Hà Nội
3 Trường Đại học Y Dược, ĐHQG Hà Nội
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Chẩn đoán ung thư buồng trứng sớm thường rất khó khăn do các dấu hiệu lâm sàng mờ nhạt, biện pháp chẩn đoán hình ảnh phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm và kỹ năng của người đọc. Các xét nghiệm CA 125 và HE 4 và ROMA test đã được chứng minh có khả năng dự đoán nguy cơ ung thư của khối u buồng trứng. Nghiên cứu nhằm mục tiêu: Xác định giá trị dự đoán của CA125, HE4 và ROMA test trong ung thư buồng trứng tại quần thể bệnh nhân u buồng trứng được phẫu thuật tại bệnh viện Phụ Sản Hà Nội năm 2018-2019. Nghiên cứu mô tả cắt ngang, tiến cứu từ 8/2018 đến tháng 6/2019. Các bệnh nhân có u buồng trứng xét nghiệm CA 125 HE4 và ROMA test trước mổ sau đó được phẫu thuật tại bệnh viện Phụ Sản Hà Nội. Dựa theo kết quả giải phẫu bệnh lý sau mổ để đánh giá độ nhậy, độ đặc hiệu của 3 xét nghiệm này. Kết quả: Trong 209 bệnh nhân u buồng trứng, có 33 bệnh nhân ung thư buồng trứng. Độ nhậy và độ đặc hiệu của CA125 trong ung thư biểu mô buồng trứng (UTBMBT) là 88%, 70%. Độ nhạy và độ đặc hiệu của HE4 trong UTBMBT là 64% và 96.6%. Độ nhạy và độ đặc hiệu của ROMA test trong UTBMBT  là 92%, độ đặc hiệu ROMA = 55.32%. Kết luận: CA 125 và HE4 riêng lẻ đều có giá trị dự đoán UTBMBT, nên phối hợp CA 125 và HE4 trong dự đoán UTBMBT.

Ung thư buồng trứng (UTBT) là loại ung thư ác tính nhất trong các ung thư phụ khoa, có tỷ lệ đứng thứ 3 sau ung thư cổ tử cung và ung thư vú ở phụ nữ, chiếm khoảng 5% trong các bệnh ung thư ở nữ giới[1]. Ở Việt Nam, tỷ lệ này là khoảng 3 đến 4.5/100.000 phụ nữ mỗi năm[2]. Tỷ lệ tử vong của UTBT cao và tỷ lệ sống sót tương đối trên 5 năm chưa đến 40% do  bệnhthường chỉ được phát hiện ở giai đoạn muộn, chỉ khoảng 15% số trường hợp được phát hiện sớm mà  thôi[3].Để chẩn đoán sớmUTBTthường phải kết hợp lâm sàng với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm chất chỉ điểm u. Tuy  nhiên, các triệu chứng lâm sàng trong giai đoạn sớm của bệnh thường nghèo nàn. Các hình ảnh siêu âm để phát hiện ung thư buồng trứng cũng  tương  đối  phong  phú  và  đòi  hỏi  kinh nghiệm của người làm siêu âm. Do đó, việc dự đoán  ung  thư  buồng  trứng  trước  mổ  dựa  rất nhiều vào xét nghiệm chất chỉ điểm u. Hiện nay, chất chỉ điểm u thường được dùng để dự đoán ung  thư  buồng  trứng  trên  thế  giới  là  CA125(cancer antigen 125)và HE4(human epididymal protein 4)[4],[5].ROMA test là kết quả kết hợp 2 nồng độ xét nghiệm chỉ điểm u là CA125 và HE4.Nghiên  cứu nàyđược tiến hành  với mục tiêu:Xác định giá trị dự đoán của CA125, HE4 và ROMA test trong UTBT tại quần thể bệnh nhân u buồng trứng được phẫu thuật tại bệnh viện Phụ Sản Hà Nội năm 2018-2019.