TÌNH TRẠNG MẤT ỔN ĐỊNH VI VỆ TINH Ở NGƯỜI BỆNH UNG THƯ ĐẠI – TRỰC TRÀNG TẠI BỆNH VIỆN UNG BƯỚU HÀ NỘI

TÌNH TRẠNG MẤT ỔN ĐỊNH VI VỆ TINH Ở NGƯỜI BỆNH UNG THƯ ĐẠI – TRỰC TRÀNG TẠI BỆNH VIỆN UNG BƯỚU HÀ NỘI
Nguyễn Thị Hải1,2,, Dương Hoàng Hảo1
1 Bệnh viện ung bướu Hà Nội
Mất ổn định vi vệ tinh (Microsatellite instability – MSI) là một trong 3 con đường phân tử đã được biết đến trong bệnh sinh của ung thư đại trực tràng (UTĐTT). MSI đã được xác định là một chỉ số tiên lượng đáng tin cậy trong ung thư ĐTT, với một vai trò dự đoán không có lợi ích từ việc hóa trị bổ trợ dựa trên 5-FU, đồng thời góp phần trong sàng lọc hội chứng Lynch. Mục tiêu: Xác định tỉ lệ MSI, các thể lâm sàng và đối chiếu với một số đặc điểm giải phẫu bệnh của UTĐTT tại bệnh viện Ung Bướu Hà Nội. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 96 người bệnh UTĐTT được nghiên cứu HMMD với các dấu ấn MLH1, MSH2, MSH6, PMS2 và các đặc điểm GPB. Kết quả nghiên cứu: Tỷ lệ UTĐTT có MSI chiếm 29.2%; Phân loại thể lâm sàng dựa vào kết quả nhuộm HMMD thấy: UTĐTT đơn lẻ chiếm phần lớn với 70.8%, các trường hợp chưa rõ là 17.7%, trong khi đó hội chứng Lynch (LS) là 11,5%. Tình trạng xâm nhập lympho vào mô u và phản ứng lympho dạng Crohn là các yếu tố có giá trị dự báo mạnh với UTĐTT có mất ổn định vi vệ tinh và LS (p<0.05). Các yếu tố khác như típ mô học, độ mô học, tình trạng hạch, tình trạng xâm nhập không thấy có mối liên quan có ý nghĩa thống kê với sự mất ổn định vi vệ tinh và LS (p>0.05). Kết luận: Tỷ lệ UTĐTT có MSI chiếm 29.2%; UTĐTT đơn lẻ chiếm phần lớn với 70.8%, các trường hợp chưa rõ là 17.7%, trong khi đó hội chứng Lynch (LS) là 11,5%; UTĐTT có MSI và LS có đặc điểm mô bệnh học đặc trưng: xâm nhập lympho vào mô u và phản ứng lympho dạng Crohn.

Mất ổn định vi vệ tinh (MSI) là hậu quả của sự suy giảm chức năng của một trong các gen sửa chữa bắt cặp sai ADN (MMR) bao gồm gen MLH1, MSH2, MSH6 và PMS2, dẫn đến sự thay đổi hoạt tính protetin, làm bất hoạt hệ thống sửa chữa bắt cặp sai ADN dẫn đến tích lũy các đột biến ở vùng vi  vệ tinh, gây ra UTĐTT có tính chất di truyền. MSI có thể dẫn tới UTĐTT đơn lẻ (chiếm 75%)  và hội chứng Lynch (hay UTĐTT không  polyp  có  tính  chất  di  truyền -HNPCC) (chiếm khoảng 25%). Xét nghiệm MSI đóng vai trò  quan  trọng  trong  việc  xác  định  hội  chứng Lynch và ra quyết định điều trị hóa bổ trợ trong UTĐTT  giai  đoạn  II.  Nó  đã  trở  thành  một  xét nghiệm không thể thiếu trong trường hợp u di căn do các khối u có MSI đáp ứng tốt với các chất ức chế điểm kiểm soát miễn dịch [1]. Hiện nay, việc xác định MSI đã là xét nghiệm bắt buộc theo nhiều hướng dẫn điều trị lâm sàng UTĐTT của thế giới như NCCN, ESMO do ý nghĩa và tầm quan trọng trong việc tiên lượng bệnh và cá thể hóa điều trị. Ở Việt Nam, còn ít những nghiên cứu về trong UT ĐTT. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này với mục tiêu: “Xác định tỉ lệ mất ổn định vi vệ tinh, các thể lâm sàng và đối chiếu với một số đặc điểm giải phẫu bệnh của UTĐTT tại Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội”