TỔNG QUAN VỀ KIỂM SOÁT MẠCH MÁU TRONG CẮT GAN

TỔNG QUAN VỀ KIỂM SOÁT MẠCH MÁU TRONG CẮT GAN
Ninh Việt Khải1; Chu Minh Phúc1
TÓM TẮT
Kiểm soát và giảm lượng máu mất trong mổ là một trong những yếu tố then chốt trong phẫu thuật cắt gan nhằm đảm bảo an toàn và hạn chế biến chứng sau mổ, đặc biệt là suy gan sau mổ. Cặp kiểm soát mạch máu của gan giúp giảm lượng máu mất trong mổ. Hạn chế chính thường gặp của cặp kiểm soát mạch máu gan là tổn thương nhu mô gan do thiếu máu và tái tưới máu sau cặp. Đặc biệt ở những bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ, xơ gan… và có thời gian cặp mạch kéo dài có thể dẫn đến suy gan sau mổ, một biến chứng chính gây tử vong sau mổ. Cặp kiểm soát mạch máu gan có thể thực hiện với việc chỉ cặp mạch máu vào gan hoặc cặp cả mạch máu vào và ra khỏi gan. Mỗi phương pháp cặp kiểm soát mạch máu gan cần áp dụng phù hợp theo từng tổn thương, tình trạng nhu mô gan và bệnh lý tim mạch nếu có của bệnh nhân trong mối quan tâm đến lợi ích kiểm soát mất máu với nguy cơ tổn thương nhu mô gan dothiếu máu khi cặp kiểm soát mạch. Nắm bắt được các kỹ thuật kiểm soát mạch máu gan trong cắt gan rất hữu ích cho phẫu thuật viên khi tiến hành cắt gan. Bài viết này chúng tôi trình bày tổng quan các phương pháp kiểm soát mạch máu hiện đang được áp dụng trong cắt gan.

Gan là một tạng giàu mạch máu, được cấp máu bởi hai nguồn mạch là tĩnh mạch (TM) cửa và động mạch (ĐM) gan. Lưu lượng máu qua gan chiếm 1/4 lượng máu của tim, khoảng 1.500 ml/phút. Máu từTM cửa vào gan chiếm khoảng 75%, còn từ ĐM gan chiếm 25%, tuy nhiên lượng oxy cung cấp cho gan lại bằng nhau giữa hai nguồn này là 50%. Máu từ ĐM gan và TM cửa được trộn với nhau ở trong gan tại các xoang gan, từ đó dẫn về TM trung tâm tiểu thuỳ, vào tiểu TM và cuối cùng ra khỏi gan qua TM gan. Có 3 TM gan: đó là TM gan phải, TM gan giữa vàTM gan trái, tất cả đều tận cùng và đổ vào TM chủ dưới ngay sát dưới cơ hoành, trong đó TM gan giữa thường hợp với TM gan trái thành thân chung trước khi đổ vào TM chủ dưới. Ngoài ra, còn có TM gan ngắn hoặc TM gan phải phụ dẫn máu từ gan vào TM chủ dưới. Như vậy, cặp kiểm soát mạch máu (KSMM) trong cắt gan là cặp kiểm soát mạch vào hoặc kiểm soát cả mạch vào và mạch ra khỏi gan.