Vắc xin Covid-19 Sputnik V (Nga): hiệu quả liều lượng và cách sử dụng
Vào ngày 11 tháng 8, Tổng thống Vladimir V. Putin thông báo rằng một cơ quan quản lý chăm sóc sức khỏe của Nga đã phê duyệt loại vắc-xin này, được đổi tên thành Sputnik V.
Tên vắc xin: Sputnik V (còn gọi là Gam-Covid-Vac).
Hiệu quả: 91,6%.
Liều lượng: 2 liều, cách nhau 3 tuần.
Loại: Tiêm bắp thịt.
Bảo quản: Bảo quản trong tủ đông. Phát triển một công thức thay thế có thể được bảo quản lạnh.
Viện Nghiên cứu Gamaleya, một phần của Bộ Y tế Nga, đã tạo ra một loại vắc xin có một tỷ lệ hiệu quả của 91,6 phần trăm. Những người tạo ra vắc-xin đã công bố kết quả thử nghiệm Giai đoạn 3 của họ vào ngày 2 tháng 2 tại Lancet.
Gamaleya sản xuất vắc-xin, ban đầu được gọi là Gam-Covid-Vac, từ sự kết hợp của hai adenovirus được gọi là Ad5 và Ad26. Cả hai loại đều đã được thử nghiệm như vắc xin trong nhiều năm. Bằng cách kết hợp chúng, các nhà nghiên cứu Nga hy vọng sẽ tránh được tình huống mà hệ thống miễn dịch có thể học cách nhận ra vắc-xin là vật thể lạ cần bị tiêu diệt. Các nhà nghiên cứu đã khởi động các thử nghiệm lâm sàng vào tháng Sáu.
Vào cuối mùa hè, phiên tòa trở nên sa lầy vào tranh cãi. Vào ngày 11 tháng 8, Tổng thống Vladimir V. Putin thông báo rằng một cơ quan quản lý chăm sóc sức khỏe của Nga đã phê duyệt loại vắc-xin này, được đổi tên thành Sputnik V. Tuy nhiên, giai đoạn thử nghiệm 3 thậm chí còn chưa bắt đầu. Các chuyên gia vắc xin đã chỉ trích động thái này là rủi ro và Nga sau đó đã quay trở lại thông báo, nói rằng việc phê duyệt là “giấy chứng nhận đăng ký có điều kiện”, điều này sẽ phụ thuộc vào kết quả tích cực từ các thử nghiệm Giai đoạn 3. Ngoài Nga, các tình nguyện viên cho cuộc thử nghiệm còn được tuyển dụng ở Belarus, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Venezuela. Vào ngày 17 tháng 10, một thử nghiệm Giai đoạn 2/3 đã được khởi động ở Ấn Độ.
Vào ngày 4 tháng 9, ba tuần sau thông báo của Putin, các nhà nghiên cứu Gamaleya đã công bố kết quả thử nghiệm Giai đoạn 1/2 của họ. Họ phát hiện ra rằng Sputnik V mang lại kháng thể chống lại coronavirus và các tác dụng phụ nhẹ. Vào ngày 11 tháng 11, Quỹ đầu tư trực tiếp của Nga đã công bố bằng chứng sơ bộ đầu tiên từ thử nghiệm Giai đoạn 3 của họ chỉ ra rằng vắc xin có hiệu quả. Dựa trên 20 trường hợp nhiễm Covid-19 trong số những người tham gia thử nghiệm, các nhà khoa học Nga ước tính rằng loại vắc xin này đã chứng minh được 92% hiệu quả.
Đến tháng 12, phiên tòa đã đạt tổng số 78 vụ án cuối cùng. Chi tiết đầy đủ của thử nghiệm được công bố vào tháng 2, cho thấy hiệu quả cao sau hai liều. Thử nghiệm không phát hiện ra các tác dụng phụ nghiêm trọng. Không ai được chủng ngừa đã trải qua một trường hợp nghiêm trọng của Covid-19.
Thử nghiệm đã không chứng minh được Sputnik V có thể ngăn chặn các biến thể mới của coronavirus tốt như thế nào.
Trong một động thái chưa từng có trong lĩnh vực vắc-xin coronavirus, Viện Gamaleya đã hợp tác vào tháng 12 năm 2020 với nhà sản xuất thuốc AstraZeneca, công ty sản xuất vắc-xin dựa trên adenovirus của loài tinh tinh. Hai nhóm đã kết hợp vắc-xin của họ để xem liệu hỗn hợp có thể làm tăng hiệu quả của vắc-xin AstraZeneca hay không. Thử nghiệm bắt đầu vào tháng Hai.
Vào tháng 11 năm 2020, chính phủ Nga bắt đầu cung cấp Sputnik V trong phạm vi nước Nga trong một chiến dịch tiêm chủng hàng loạt. Nhưng lo lắng rằng vắc-xin đã được gấp rút phê duyệt dẫn đến sự do dự trên diện rộng. Vào ngày 22 tháng 12, Belarus trở thành quốc gia đầu tiên bên ngoài Nga đăng ký Sputnik V, và kể từ đó một số quốc gia khác đã làm theo. Ở châu Âu, nơi việc triển khai vắc-xin bị thất bại nặng nề, các nhà quản lý đã bắt đầu xem xét lại Sputnik V vào ngày 4 tháng 3. Nếu Cơ quan Dược phẩm châu Âu chấp thuận nó, nhiều quốc gia châu Âu có thể sử dụng vắc-xin này.
Vào ngày 26 tháng 4, hội đồng quản lý vắc xin của Brazil đã bác bỏ Sputnik V, nói rằng nó chứa adenovirus chưa được vô hiệu hóa đúng cách. Việc sao chép các adenovirus có thể làm cho vắc-xin trở nên nguy hiểm. Anvisa, cơ quan quản lý của Brazil, cũng phàn nàn về dữ liệu không đầy đủ về tính hiệu quả và an toàn của vắc xin. Các nhà phát triển Nga đã đẩy lùi chống lại những tuyên bố của Anvisa và nói rằng họ sẽ kiện vì tội phỉ báng.
Vào tháng 1 năm 2021, các nhà nghiên cứu Gamaleya bắt đầu một thử nghiệm, trong đó họ chỉ tiêm cho mọi người liều đầu tiên của adenovirus Ad26, loại adenovirus tương tự trong vắc xin đơn liều của Johnson & Johnson. Họ đặt tên cho phiên bản một liều này là “Sputnik Light”. Vào ngày 12 tháng 2, giám đốc trung tâm Gameleya cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình rằng nó có thể sẽ chỉ cung cấp bốn đến năm tháng bảo vệ. Nga thông báo vào ngày 6 tháng 5 rằng Sputnik Light cung cấp hiệu quả 79,4% nhưng không công bố chi tiết của nghiên cứu hoặc cho biết hiệu quả sẽ kéo dài bao lâu. Bộ Y tế Nga cho biết Sputnik Light tự cung cấp đủ khả năng bảo vệ để có thể sử dụng mà không cần tiêm lần thứ hai. Sputnik Light đã nhận được giấy phép sử dụng ở Nga vào ngày 6 tháng 5.