CHỈ ĐỊNH PHẪU THUẬT NỘI SOI LỒNG NGỰC TRONG TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI TỰ PHÁT TIÊN PHÁT: CẬP NHẬT Y VĂN

CHỈ ĐỊNH PHẪU THUẬT NỘI SOI LỒNG NGỰC TRONG TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI TỰ PHÁT TIÊN PHÁT: CẬP NHẬT Y VĂN
Phạm Hữu Lư1, Nguyễn Đức Thái2
1 Bệnh viện hữu nghị Việt Đức
2 Bệnh viện K trung ương
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Tràn khí màng phổi tự phát tiên phát là bệnh lý thường xảy ra ở người trẻ với tỉ lệ tái phát nhất định. Hiện nay, chỉ định phẫu thuật nội soi lồng ngực trong điều trị tràn khí màng phổi tự phát tiên phát đã trở thành thường quy và khuyến cáo thực hiện sớm ngay với các trường hợp tràn khí lần đầu. Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang; Kết quả nghiên cứu ghi nhận ở các biến số: Tuổi, giới tính; chỉ định phẫu thuật; thời gian mổ… Số liệu được ghi nhận vào mẫu bệnh án nghiên cứu cho từng bệnh nhân và xử lý bằng chương trình SPSS 20.0. Kết quả: Từ tháng 01/2018 đến 04/2021 tại trung tâm Tim mạch và Lồng ngực – Bệnh viện hữu nghị Việt Đức có 38 bệnh nhân được phẫu thuật nội soi lồng ngực điều trị tràn khí màng phổi tự phát tiên phát. Chỉ định phẫu thuật bao gồm: Tràn khí tái phát 44,74%; Rò khí kéo dài 21,05%; Kén khí lớn 21,05%; Tràn khí – tràn máu màng phổi 10,52%; Tràn khí 2 bên cùng lúc 2,63%. Không có biến chứng cũng như tử vong. Theo dõi từ 1 tháng đến 24 tháng, không có trường hợp nào tái phát. Kết luận: Phẫu thuật nội soi lồng ngực là lựa chọn ưu tiên trong điều trị tràn khí màng phổi tự phát tiên phát khi có chỉ định và cần được thực hiện sớm nhất là những trường hợp tràn khí màng phổi tự phát xuất hiện lần đầu nhằm mang lại nhiều ưu điểm cho người bệnh như tính thẩm mỹ, ít đau sau mổ, thời gian nằm viện ngắn.

Tràn khí màng phổi tự phát được mô tả lần đầu tiên bởi Laennec năm 1819 và được phân ra hai loại là tràn khí màng phổi tự phát tiên phát và  thứ  phát.  Tràn  khí  màng  phổi  tự  phát  tiên phát (Primary spontaneous pneumothorax -PSP) là tình trạng tràn khí thường xảy ra ở bệnh nhân trẻ, khỏe mạnh  không  có tiền sử bệnh lý phổi trước đó[1],  [2],  [3],  [4]. Kinh điển bệnh nhân PSP sẽ được chọc hút khí hoặc dẫn lưu khoang màng phổi và chỉ định mổ theo những tiêu chí cụ thể (PSP tái phát, rò khí kéo dài 3 –5 ngày, tràn khí kết hợp tràn máu màng phổi…[1],  [2],  [5], [6]. Ngày nay, với sự phát triển của kỹ thuật nội soi lồng ngực và những dụng cụ phẫu thuật nội soi chuyên dụng, phẫu thuật nội soi lồng ngực (video  assisted  thoracoscopic  surgery –VATS) hiện là một phương pháp lựa chọn đầu tiên khi có chỉ định phẫu thuật với các trường hợp PSP. Tuy nhiên, việc áp dụng VATS trong điều trị PSP xuất hiện lần đầu đã và đang được áp dụng bởi các  tác  giả  trên  thế  giới  nhằm  tránh  tái  phát, giảm  chi  phí  điều  trị  cho  người  bệnh…  Vì  vậy, chúng tôi tiến hành thống kê các chỉ định ngoại khoa trong đó có VATS điều trị PSP trong thời gian gần đây và cậpnhật y văn trên thế giới về vấn đề này