KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ BỆNH NHÂN KHÔ MẮT MẮC HỘI CHỨNG SJÖGREN NGUYÊN PHÁT

KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ BỆNH NHÂN KHÔ MẮT MẮC HỘI CHỨNG SJÖGREN NGUYÊN PHÁT
Phạm Ngọc Đông1,2, Trần Thị Hương Trà1, Đặng Thị Minh Tuệ1
1 Bệnh viện Mắt Trung ương
2 Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu:  Đánh giá kết quả điều trị khô mắt trên bệnh nhân mắc hội chứng Sjögren nguyên phát. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu, mô tả chùm ca  bệnh trên nhóm bệnh nhân khô mắt có OSDI≥13, TBUT≤10, có xét nghiệm SSA (+) và/hoặc SSB (+). Các chỉ số nghiên cứu:  OSDI, Shirmer I, TBUT, điểm nhuộm kết mạc, điểm nhuộm giác mạc. Kết quả: Chúng tôi tiến hành nghiên cứu kết quả điều trị trên 20 bệnh nhân mắc hội chứng Sjögren nguyên phát với 40 mắt cho kết quả: OSDI thay đổi sau 4 tuần (64,7±14,03; 49,03±14,16), TBUT thay đổi sau 4 tuần (0,7±1,16; 1,58±1,58), điểm bắt màu kết mạc thay đổi sau 2 tuần (10,28±3,42; 8,53±2,92), điểm bắt màu giác mạc thay đổi sau 2 tuần (12,5 ± 2,41; 11,15 ± 2,27), Shirchmer I không thay đổi trong 8 tuần điều trị. Kết luận: Điều trị khô mắt trên bệnh nhân SS còn hạn chế. Với phác đồ phối hợp 3 loại thuốc điều trị khô mắt ( Restasis, Diquas, Cationorm), kết hợp với điều trị toàn thân, các triệu chứng cơ năng và thực thể cải thiện chậm. Sau 8 tuần điều trị, chỉ có 30% số mắt được điều trị cải thiện các triệu chứng cơ năng.

Khô mắt là một bệnh đa yếu tố của bề mặt nhãn  cầu,  đặc  trưng  bởi  sự  mất  ổn  định  của phim nước  mắt,  kèm  theo  các  triệu  chứng  về mắt, trong đó mất ổn định của phim nước mắt, tăng áp lực thẩm thấu của phim nước mắt, viêm và tổn hại bề mặt nhãn cầu, bất thường về thần kinh cảm giác đóng vai trò là nguyên nhân1.Bệnh khô mắt ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống bởi các triệu chứng khó chịu tại mắt như: bỏng rát, cảm giác dị vật, đỏ mắt, rối loạn  thị  giác,  nhạy  cảm  với  ánh  sáng….  Bệnh không được điều trị sẽ gây ra  các rối loạn khác nhau của bề mặt nhãn cầu như: viêm giác mạc sợi, xơ mạch giác mạc sừng hóa kết giác mạc,… dẫn tới giảm thị lực trầm trọng.SS là một  hội chứng gây ra do sự rối loạn miễn dịch, đặc trưng bởi 2 biểu hiện chính là khô mắt và khô miệng… Mặc dù tỷ lệ mắc SS thấp, nhưng  do  bệnh  nhân  thường  bị  khô  mắt,  khô miệng nặng nên bệnh làm ảnh hưởng đáng kể đến khả năng lao động và chất lượng sống của người bệnh2. Tuy nhiên, các bác sỹ nhãn khoa cũng ít để ý đến hình thái bệnh này. Trong một khảo  sát  bác  sỹ  nhãn  khoa  điều  trị  khô  mắt (2018), có 20% bác sỹ cho rằng chưa bao giờ chuyển  bệnh  nhân  đi  khám  về  SS  và  chỉ  có khoảng 50% số bác sỹ được hỏi, cho rằng, đã chuyển 5% số bệnh nhân mình khám đi làm các khám nghiệm chẩn đoán SS3.Ở Việt Nam, bệnh nhân SS thường được chẩn đoán và điều trị tại các bệnh viện đa khoa, có các  chuyên  khoa  sâu  về  khớp  học,  miễn  dịch học. Việc nghiên cứu về bệnh cảnh lâm sàng khô mắt trên bệnh nhân SS chưa được chú ý nhiều. Dựa vào các thực tế như vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu bước đầu đánh giá:“Kết quả điều trị bệnh  nhân  khô  mắt  mắc  hội  chứng  Sjögren nguyên phát”.Nghiên cứu này nhằm mục tiêu đưa ra kết quả điều trị bước đầu trên nhóm bệnh nhân này, từ đó giúp các bác sỹ nhãn khoa có hướng điều trị về bệnh cảnh khô mắt trên hội chứng Sjögren