KẾT QUẢ ĐIỂU TRỊ TĂNG SINH LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT BẰNG PHƯƠNG PHÁP CẮT ĐỐT NỘI SOI TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH BẮC NINH
KẾT QUẢ ĐIỂU TRỊ TĂNG SINH LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT BẰNG PHƯƠNG PHÁP CẮT ĐỐT NỘI SOI TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH BẮC NINH
Nguyễn Thanh Tùng*, Trần Đức Quý**
*Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh, **Trường ĐHYD Thái Nguyên
Luận văn bác sĩ chuyên khoa II . Đánh giá kết quả điều trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt bằng phƣơng pháp cắt đốt nội soi tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh
TÓM TẮT
Mục tiêu: Đánh giá kết quả điểu trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (BPH) bằng phương pháp cắt đôt nội soi qua niệu đạo (TURP) tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả trên 120 bệnh nhân (BN) tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt điều trị bằng phương pháp cắt đốt nội soi qua niệu đạo, từ tháng 5/2014 đến tháng 5/2015 tại khoa Ngoại tiết niệu Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc ninh. Kết quả: Tuổi trung bình: 71,38±8,26 (53-91 tuổi); Điểm IPSS trung bình trước TURP: 27,03±5,65 (18-35tuổi); IPSS rối loạn mức độ nặng trước TURP 95,8%; Điểm QoL trung bình trước TURP 5. Kích thước TTL trung bình trên siêu âm: 63,9±24,58g (28-156g). Nghiên cứu có 42 BN trọng lượng TTL >70g và 16 BN có sỏi bàng quang được tán sỏi kết hợp với TURP; Thời gian mổ trung bình: 70,11±17,64p (40-120p); Biến chứng chảy máu sau TURP phải mổ lại: 4BN (3,3%); Đái không tự chủ tạm thời: 11BN (9,2%); Điểm IPSS nặng sau TURP 1 tháng và 3 tháng là 13,3% và 4,2%; Ngày điều trị trung bình: 7,5±1,9 (3-15ngày); Biến chứng bí đái sau TURP phải mổ lần 2: 3BN (2,5%); Biến chứng hẹp niệu đạo sau TURP: 4BN (3,3%); Biến chứng đái không tự chủ vĩnh viễn sau TURP: 2BN (1,7%); Kết quả chung sau TURP: Tốt: 84,2%, Trung bình: 8,3%, Kém: 7,5%. Kết luận: Phẫu thuật cắt đốt tuyến tiền liệt bằng nội soi qua niệu đạo hiệu quả và an toàn.
Tài liệu tham khảo
1. Nguyễn Trường An (2008), “ Đánh giá kết quả phẫu thuật cắt u lành tính tuyến tiền liệt bằng nội soi qua niệu đạo”, Y học TP Hồ Chí Minh, Tập 12, phụ bản của số 4 2008, tr.187-192
2. Nguyễn Công Bình (2010), “Kết quả điều trị u phì đại lành tính tuyến tiền liệt bằng phẫu thuật nội soi qua niệu đạo tại Bệnh viện Việt tiệp – Hải phòng”, Tạp chí Y học Việt Nam Tập 375 – Số 2/2010, tr.398-403.
3. Đặng Ngọc Hanh (2012), “Nghiên cứu biến chứng cắt đốt nội soi u phì đại tiền liệt tuyến qua 143 trường hợp’’Phẫu thuật nội soi và nội soi Việt nam Tập 2 số 2 năm 2012,tr 91-96
4. Phạm Huy Huyên (2001). Nghiên cứu các tai biến và biến chứng sớm trong mổ cắt nội soi u phì đại lành tính tuyến tiền liệt tại Bệnh viện Việt Đức. Luận văn Bác sỹ chuyên khoa cấp II.
5. Cao Xuân thành (2014), ‘Đánh giá kết quả điều trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt bằng phẫu thuật nội soi qua niệu đạo tại Bệnh viện Trung Ương Huế’’,Tạp chí Y dược học–Đặc san hội nghị khoa học thường niên lần thứ VIII Hội tiết niệu –Thận học Việt nam – 8/2014.
6. Nguyễn Bửu Triều, Nguyễn Kỳ, Nguyễn Phương Hồng, Vũ Nguyễn Khải Ca (2001), “Kết quả điều trị U phì đại lành tính tuyến tiền liệt bằng cắt nội soi trong 15 năm 6/1981-6/19960 tại Bệnh viện Việt Đức’’, Báo cáo khoa học tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ nhất, Hà Nội, Chuyên đề tiết niệu thận học, tr5-11.
7. Nguyễn Phú Việt (2006), Nghiên cứu kết quả điều trị U phì đại lành tính tuyến tiền liệt bằng phương pháp cắt nội soi tại Bệnh viện 103. Luận án tiến sỹ Y học.
MỤC LỤC
ẶT VẤN Ề …………………………………………………………………………………….. 1
Chƣơng 1: TỔN QUAN……………………………………………………………………. 3
1.1. Giải phẫu tuyến tiền liệt ………………………………………………………………. 3
1.1.1. Hình thể tuyến tiền liệt………………………………………………………… 3
1.1.2. Mạch máu tuyến tiền liệt……………………………………………………… 4
1.1.3. ạch mạch…………………………………………………………………………. 4
1.1.4. Thần kinh ………………………………………………………………………….. 4
1.2. Giải phẫu nội soi tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt ………………………… 5
1.3. Sự phân chia thành vùng của tuyến tiền liệt …………………………………… 6
1.3.1. Vùng ngoại vi…………………………………………………………………….. 6
1.3.2. Vùng trung tâm ………………………………………………………………….. 6
1.3.3. Vùng chuyển tiếp ……………………………………………………………….. 6
1.3.4. Vùng quanh niệu đạo ………………………………………………………….. 6
1.4. Nguyên nhân và sinh lý bệnh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt……….. 7
1.4.1. Nguyên nhân sinh bệnh……………………………………………………….. 7
1.4.2. Sinh lý bệnh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt ………………………. 8
1.5. hẩn đoán tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt………………………………….. 9
1.5.1. hẩn đoán xác định…………………………………………………………….. 9
1.5.2. hẩn đoán phân biệt………………………………………………………….. 11
1.6. iều trị ……………………………………………………………………………………. 12
1.6.1. Theo dõi ………………………………………………………………………….. 12
1.6.2. iều trị nội khoa ………………………………………………………………. 12
1.6.3. iều trị ngoại khoa……………………………………………………………. 14
1.7. Phương pháp cắt đốt nội soi TSLTTTL qua niệu đạo ……………………. 17
1.7.1. Lịch sử của phương pháp cắt nội soi TSLTTTL …………………… 17
1.7.2. hỉ định cắt nội soi TSLTTTL …………………………………………… 19
1.7.3. hống chỉ định cắt nội soi TSLTTTL …………………………………. 19
1.7.4. Kỹ thuật cắt nội soi TSLTTTL qua niệu đạo………………………… 191.8. Tai biến và biến chứng của cắt nội soi TSLTTTL…………………………. 21
1.8.1. Tai biến trong phẫu thuật …………………………………………………… 21
1.8.2. iến chứng sau phẫu thuật…………………………………………………. 23
1.9. Tình hình nghiên cứu điều trị TSLTTTL bằng phương pháp cắt nội soi
trên thế giới và Việt Nam……………………………………………………………. 26
Chƣơng 2: Ố TƢỢN VÀ P ƢƠN P P N N CỨU…………. 29
2.1. ối tượng nghiên cứu ……………………………………………………………….. 29
2.1.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân ……………………………………………….. 29
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ ……………………………………………………………. 29
2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu……………………………………………….. 29
2.3. Phương pháp nghiên cứu……………………………………………………………. 29
2.3.1. Thiết kế nghiên cứu…………………………………………………………… 29
2.3.2. ông thức tính cỡ mẫu………………………………………………………. 30
2.3.3. Phương pháp thu thập số liệu……………………………………………… 30
2.4. hỉ tiêu nghiên cứu …………………………………………………………………… 30
2.4.1. ặc điểm chung ……………………………………………………………….. 30
2.4.2. ặc điểm lâm sàng……………………………………………………………. 31
2.4.3. ận lâm sàng……………………………………………………………………. 32
2.4.4. hỉ tiêu chăm sóc theo dõi bệnh nhân sau phẫu thuật……………. 33
2.4.5. ác tai biến biến chứng trong và sau cắt nội soi …………………… 33
2.4.6. ánh giá kết quả phẫu thuật……………………………………………….. 35
2.4.7. ác yếu tố ảnh hưởng tới kết quả điều trị…………………………….. 36
2.5. Qui trình cắt đốt nội soi TSLTTTL áp dụng trong nghiên cứu ……….. 36
2.6. hăm sóc và theo dõi bệnh nhân sau phẫu thuật …………………………… 40
2.7. ạo đức trong nghiên cứu………………………………………………………….. 41
2.8. Xử lý số liệu …………………………………………………………………………….. 41
Chƣơng 3: KẾT QUẢ N N CỨU……………………………………………….. 42
3.1. Kết quả điều trị cắt đốt nội soi TSLTTTL ……………………………………. 42
3.2. Một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả phẫu thuật ………………………….. 54Chƣơng 4: BÀN LUẬN……………………………………………………………………… 61
4.1. ặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân nghiên cứu…………. 61
4.1.1. Tuổi ………………………………………………………………………………… 61
4.1.2. Lý do vào viện………………………………………………………………….. 61
4.1.3. Triệu chứng lâm sàng trước phẫu thuật. ………………………………. 61
4.1.4. Trọng lượng tuyến tiền liệt trên siêu âm………………………………. 62
4.1.5. iến đổi một số chỉ số huyết học và điện giải đồ. …………………. 63
4.1.6. Xét nghiệm nước tiểu………………………………………………………… 63
4.1.7. Xét nghiệm PSA……………………………………………………………….. 63
4.1.8. Kích thước sỏi bàng quang ………………………………………………… 63
4.2. Kết quả điều trị…………………………………………………………………………. 64
4.2.1. Phương pháp phẫu thuật ……………………………………………………. 64
4.2.2. Thời gian phẫu thuật …………………………………………………………. 65
4.2.3. Sự cải thiện triệu chứng sau phẫu thuật……………………………….. 66
4.2.4. Thời gian đặt ống dẫn lưu niệu đạo bàng quang……………………. 67
4.2.5. Tai biến và biến chứng………………………………………………………. 67
4.2.6. Thời gian nằm viện …………………………………………………………… 80
4.2.7. Phân loại kết quả phẫu thuật ………………………………………………. 80
4.3. ác yếu tố liên quan đến kết quả điều trị……………………………………… 81
4.3.1. Liên quan giữa trọng lượng TTL với kết quả phẫu thuật ……….. 81
4.3.2. Mối liên quan giữa cắt đốt nội soi TTL đơn thuần và cắt đốt TTL
kết hợp điều trị sỏi bàng quang…………………………………………… 83
4.3.3. Mối liên quan giữa tình trạng bí đái trước phẫu thuật với kết quả
điều trị …………………………………………………………………………….. 84
KẾT LUẬN ………………………………………………………………………………………. 87
K U ẾN N Ị……………………………………………………………………………….. 88
TÀ L ỆU T AM K ẢO
P Ụ LỤC