KẾT QUẢ VÀ TÍNH AN TOÀN CỦA PHƯƠNG PHÁP TIÊM CORTICOSTEROID TẠI CHỖ DƯỚI HƯỚNG DẪN SIÊU ÂM TRONG ĐIỀU TRỊ VIÊM CÂN GAN CHÂN

KẾT QUẢ VÀ TÍNH AN TOÀN CỦA PHƯƠNG PHÁP TIÊM CORTICOSTEROID TẠI CHỖ DƯỚI HƯỚNG DẪN SIÊU ÂM TRONG ĐIỀU TRỊ VIÊM CÂN GAN CHÂN TẠI BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y THÁI BÌNH
Dương Thị An1*, Vũ Thanh Bình1, Trần Thị Nương1

Mục tiêu: Đánh giá kết quả và tính an toàn của phương pháp tiêm corticosteroid tại chỗ dưới hướng dẫn siêu âm trong điều trị viêm cân gan chân tại Bệnh viện Đại học y Thái Bình.
Phương pháp: Nghiên cứu mô tả, có đối chứng, theo dõi dọc. 60 bệnh nhân viêm cân gan chân được chia ngẫu nhiên 2 nhóm: nhóm nghiên cứu gồm 30 được tiêm 1ml Depomedrol vào cân gan chân dưới hướng dẫn siêu âm, nhóm đối chứng được điều trị bằng thuốc giảm đau chống viêm nonsteroid đường uống. Theo dõi và so sánh 2 về kết quả và tính an toàn sau điều trị 1 ngày, 10 ngày, 30 ngày.
Kết quả: Trong nhóm nghiên cứu, điểm VAS sau điều trị 10 ngày và 30 ngày đều giảm (p<0,001). Tại thời điểm sau điều trị 30 ngày VAS trung bình của nhóm nghiên cứu rất thấp (0,2 điểm). Thời điểm sau 10 ngày và sau 30 ngày điểm VAS nhóm nghiên cứu thấp hơn nhóm chứng (p<0,001). Trong nhóm nghiên cứu, sau 10 ngày và sau 30 ngày điểm FAAM tăng lên (p<0,001); sau 30 ngày điểm FAAM đạt 97%. Tại các thời điểm sau 10 ngày và sau 30 ngày, điểm FAAM nhóm nghiên cứu cao hơn nhóm chứng (p<0,001). Sau tiêm có 1 trường hợp thay đổi mạch (chiếm 3,3%). Có 4 bệnh nhân đau tăng sau tiêm (chiếm 13,3%). Tất cả bệnh nhân không có thay đổi toàn thân và không có thay đổi tại chỗ khác. Kết luận: Tiêm corticosteroid dưới hướng dẫn siêu âm cải thiện rõ rệt điểm đau VAS tại thời điểm sau 10 ngày và sau 30 ngày, cải thiện đáng kể điểm hoạt động chức năng FAAM tại thời điểm sau 10 ngày và sau 30 ngày. Tiêm corticosteroid dưới hướng dẫn siêu âm là một phương pháp điều trị viêm cân gan chân an toàn.

Viêm cân gan chân là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh đau gót chân. Tiêm corticosteroid tại chỗ là phương pháp điều trị có hiệu quả giảm đau nhanh và tốt. Tuy nhiên, các biến chứng bao gồm đứt cân gan chân và teo đệm gót chân vẫn tồn tại mặc dù không phổ biến. Siêu âm là một kĩ thuật có chi phí thấp, không tiếp xúc với bức xạ và phổ biến ở nhiều tuyến y tế. Siêu âm cung cấp hình ảnh thời gian thực cho mô mềm. Về mặt lý thuyết, dưới hình ảnh thời gian thực, tiêm hướng dẫn bằng sóng siêu âm giúp xác định vị trí tổn thương và vị trí kim chính xác hơn, vì vậy hạn chế biến chứng do tiêm. Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu đánh giá về hiệu quả tiêm corticoid dưới hướng dẫn siêu âm trong điều trị cân gan chân. Năm 2014, tác giả Zonghuan Li và cộng sự [1] đã công bố nghiên cứu phân tích tổng hợp về so sánh hiệu quả tiêm corticoid dưới hướng dẫn siêu âm và tiêm mù trong điều trị viêm cân gan chân. Kết quả cho thấy sự giảm độ dày rõ ràng hơn khi tiêm có hướng dẫn siêu âm. Về biến chứng teo đệm mỡ, trong tất cả các nghiên cứu được thu nhận, không có hiện tượng teo đệm mỡ nào được báo cáo và không phát hiện được sự khác biệt đáng kể về độ dày của đệm gót chân.
Về tai biến rách cân gan chân, không có trường hợp rách nào được báo cáo trong tất cả các nghiên cứu. Nghiên cứu đã khẳng định tiêm corticosteroid dưới hướng dẫn siêu âm là một phương pháp hiệu quả và tương đối an toàn cho bệnh nhân viêm cân gan chân. Ở Việt Nam, có rất ít báo cáo về bệnh lý này, vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm mục tiêu : đánh giá kết quả và tính an toàn của phương pháp tiêm corticosteroid tại chỗ dưới hướng dẫn siêu âm trong điều trị viêm cân gan chân tại Bệnh viện Đại học Y Thái Bình.