Nghiên cứu cấy ghép implant ở bệnh nhân đã cấy ghép xương hàm sau phẫu thuật tạo hình khe hở môi và vòm miệng toàn bộ
Luận án Nghiên cứu cấy ghép implant ở bệnh nhân đã cấy ghép xương hàm sau phẫu thuật tạo hình khe hở môi và vòm miệng toàn bộ.Khe hở môi – vòm miệng (KHM – VM) là dị tật bẩm sinh thường gặp nhất ở vùng đầu mặt co. Theo To chức sức khỏe thế giới, tỉ lệ bệnh nhân có KHM – VM ước tính 1/500 trẻ em mới sinh ra. Tỉ lệ này thay đổi tùy theo vùng và chủng tộc, thấp ở người da đen nhưng cao ở người Nhật, người Trung Quốc và người Mỹ gốc Ản. Ớ Ản Độ, tỉ lệ dị tật khe hở môi – vòm miệng là 1: 800 trẻ em sinh ra [138]. Tại Việt Nam, tỉ lệ trẻ bị dị tật KHM – VM từ 1/709 đến 1/1000 [2], [7].
Dị tật bam sinh KHM – VM gây thiếu hổng và biến dạng mũi, môi, vòm miệng ảnh hưởng đến sự hình thành mầm răng, mọc răng, rối loạn khớp cắn, ảnh hưởng chức năng nhai, biến dạng tầng giữa và tầng dưới mặt, ảnh hưởng đến phát âm, tham mỹ và tâm lý người bệnh. Do vậy, những người mắc phải dị tật này luôn cảm thấy mặc cảm, tự ti, xa lánh cộng đồng [65], [94].
Điều trị dị tật KHM – VM là một quá trình lâu dài, từ khi trẻ còn trong bụng mẹ đến khi trưởng thành với sự phối hợp của nhiều chuyên gia và các biện pháp kỹ thuật khác nhau bao gồm: tư vấn tâm lý, phẫu thuật tạo hình đóng kín khe hở, phẫu thuật ghép xương khe hở huyệt răng, chỉnh nha, phục hình răng,…[101], [106].
Phương pháp implant tích hợp xương đã được phát triển bởi giáo sư Brânemark vào những năm 1960 và ngày nay đã trở thành phương thức điều trị thường qui để phục hồi các răng mất cũng như tình trạng thiếu răng bam sinh ở bệnh nhân có khe hở môi – vòm miệng. Răng trên implant là giải pháp lí tưởng khắc phục những nhược điểm của phục hình răng cổ điển, đồng thời đem lại tham mỹ và chức năng gần như răng thật mà không phá hủy các răng còn nguyên vẹn để làm trụ cầu [88].
Trên thế giới, các tác giả như Verdi(1991) [139],Kearns (1997) [68],…đã áp dụng thành công kỹ thuật implant cho bệnh nhân KHM-VM. Tại Việt Nam, các nghiên cứu trên bệnh nhân KHM-VM chủ yếu đánh giá dịch tễ học và kỹ thuật đóng KHM-VM[1], [3], [4], [5],[7],một số ít nghiên cứu ghép xương khe hở huyệt răngnhư nghiên cứu của Nguyễn Mạnh Hà (2009) [6];các nghiên cứucấy ghép implant chỉ được thực hiện trên bệnh nhân bình thường không có dị tật KHM-VM như công trình của Tạ Anh Tuấn (2007) [8]. Như vậy, cấy ghép implant trên vùng xương ghépở khe hở huyệt răng và phục hình răng trên implant cho bệnh nhân KHM-VM là vấn đề chưa được nghiên cứu toàn diện tại Việt Nam. Trong khi đó, bệnh nhân thường đến điều trị rất muộn [1] nên bỏ mất cơ hội được ghép xương khe hở huyệt răng và chỉnh nha để đóng khoảng trống do răng bị thiếu.Mặc khác, nhu cầu điều trị là rất lớn vì hầu hết bệnh nhân KHM-VM từ trước đến nay chưa từng được phẫu thuật ghép xương khe hở huyệt răngvà phục hình răng. Về khía cạnh xã hội, bệnh nhân KHM-VM là bệnh nhân đặc biệt nên điều trị bệnh lí cũng đồng thời giải quyết vấn đề tâm lý, mang ý nghĩa nhân đạo cao vì đem lại sự tự tin, xóa bỏ mặc cảm, tự ti trong mỗi cá nhân người bệnh cũng như thân nhân của họ. Với mong muốn triển khai kỹ thuật này và thực hiện nghiên cứu một cách khoa học, có hệ thống nhằm đánh giá kết quả điều trị, rút ra khuyến cáo về qui trình áp dụng implant cho bệnh nhân KHM-VM tại Việt Nam, chúng tôi tiến hành đề tài “Nghiên cứu cấy ghép implant ở bệnh nhân đã cấy ghép xương hàm sau phẫu thuật tạo hình khe hở môi và vòm miệng toàn bộ”với các mục tiêu sau:
1. Đánh giá tình trạng xương hàm sau ghép xương khe hở huyệt răng.
2. Đánh giá kết quả cấy ghép Implant
MỤC LỤC
Nghiên cứu cấy ghép implant ở bệnh nhân đã cấy ghép xương hàm sau phẫu thuật tạo hình khe hở môi và vòm miệng toàn bộ
Trang phụ bìa Trang
Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục
Danh mục thuật ngữ Anh-Việt Danh mục chữ viết tắt Danh mục bảng Danh mục sơ đồ và biểu đồ Danh mục hình ảnh Đóng góp mới của luận án
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
1.1. KHE HỞ MÔI VÒM MIỆNG 3
1.1.1. Phân loại khe hở môi vòm miệng 3
1.1.2. Đặc điểm biến dạng giải phẫu ở bệnh nhân KHM-VM 5
1.1.3. Tiến trình điều trị khe hở môi -vòm miệng 9
1.2. GHÉP XƯƠNG KHE HỞ HUYỆT RĂNG 11
1.2.1. Sự cần thiết của việc ghép xương khe hở huyệt răng 11
1.2.2. Các kỹ thuật chuẩn bị vạt cho vùng nhận ghép 12
1.2.3. Lựa chọn vật liệu ghép 15
1.2.4. Các kỹ thuật đặt xương ghép trong khe hở huyệt răng 18
1.2.5. Phương pháp đánh giá kết quả ghép xương 20
1.3. IMPLANT NHA KHOA 25
1.3.1. Lịch sử implant nha khoa 25
1.3.2. Tích hợp xương trong implant nha khoa
1.3.3. Sự lành thương ở bề mặt implant 27
1.3.4. Phục hình trên implant nha khoa 29
1.3.5. Phục hình cho bệnh nhân khe hở môi vòm miệng 32
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 35
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 35
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu 35
2.1.2. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân 35
2.1.3. Tiêu chuẩn loại trừ 35
2.1.4. Cỡ mẫu 35
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 36
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu 36
2.2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu 36
2.2.3. Phương tiện nghiên cứu 36
2.2.4. Thu thập thông tin 38
2.3. QUI TRÌNH PHẪU THUẬT 42
2.3.1. Phẫu thuật lấy xương khối mào chậu 42
2.3.2. Phẫu thuật ghép xương khe hở huyệt răng 44
2.3.3. Phẫu thuật cấy ghép implant và phục hình răng 47
2.4. TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ 54
2.4.1. Tiêu chí đánh giá kết quả ghép xương khe hở huyệt răng 54
2.4.2. Tiêu chí đánh giá kết quả cấy ghép implant 57
2.5. THỜI ĐIỂM VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 61
2.6. PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU 64
2.7. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU 64
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 65
3.1. Đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân trước phẫu thuật 65
3.2. Kết quả ghép xương khe hở huyệt răng 71
3.3. Kết quả cấy ghép implant 77
Chương 4: BÀN LUẬN 85
4.1. Đặc điểm mẫu bệnh nhân nghiên cứu 85
4.2. Thời điểm và mục đích ghép xương khe hở huyệt răng 87
4.3. Kỹ thuật ghép xương khe hở huyệt răng 91
4.4. Kết quả ghép xương khe hở huyệt răng 96
4.5. Kết quả cấy ghép implant 100
KẾT LUẬN 121
KIẾN NGHỊ 123
DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO
TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT
1. Nguyễn Bạch Dương, Trần Thư Trung, Lâm Hoài Phương (2010), Đặc điểm tình hình khe hở môi – hàm ếch tại 32 tỉnh thành phía Nam từ 2007 – 2010, Tuyển tập Công trình Nghiên cứu Khoa học, Nhà xuất bản Y học, tr.81-89.
2. Phan Quốc Dũng (2006), Tình hình dị tật bẩm sinh khe hở môi hàm ếch tại bệnh biện Từ Dũ và Hùng Vương, Luận văn Thạc sĩ Y học.
3. Nguyễn Hoành Đức (1993), Nhận xét về mổ khe hở hàm ếch vạt thành hầu, Kỷ yếu công trình nghiên cứu khoa học 1975 – 1993, Viện Răng Hàm Mặt Thành phố Hồ Chí Minh, tr.186 – 188.
4. Nguyễn Bắc Hùng (2006), “Khe hở môi vòm miệng bẩm sinh”, Phẫu thuật tạo hình, Nhà xuất bản Y học, tr.148-154.
5. Mai Đình Hưng (1982), “Lịch sử phát triển phẫu thuật khe hở môi bẩm sinh”, Tập san Răng Hàm mặt, Tong Hội Y – Dược Học Việt Nam, tr 28 –
38.
6. Nguyễn Mạnh Hà (2009),Đánh giá hiệu quả phẫu thuật ghép xương ổ răng ở bệnh nhân sau tạo hình khe hở môi và vòm miệng toàn bộ, Luận văn Bác sĩ CKII – Đại Học Y Hà Nội.
7. Nguyễn Nguyệt Nhã (1996), “Một vài nhận xét về tình hình dị tật khe hở môi và hàm ếch bẩm sinh tại một số tỉnh biên giới phía Bắc”, Tạp chí Y học thực hành,tr.15-18.
8. Tạ Anh Tuấn (2007),Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật Implant để nâng cao hiệu quả phục hình nha khoa, Đề tài cấp bộ – Bộ Quốc phòng – Viện Nghiên cứu Y dược lâm sàng 108.
9. Đổng Khắc Thẩm (2000), Khảo sát tình trạng khớp cắn ở người Việt trong độ tuổi 17-27, Luận văn Thạc sĩ Y học.
Nguồn: https://luanvanyhoc.com