Nút tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch gan làm phì đại gan trước cắt gan lớn: Kết quả ban đầu tại Việt Nam

Nút tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch gan làm phì đại gan trước cắt gan lớn: Kết quả ban đầu tại Việt Nam
Lê Thanh Dũng, Vũ Hoài Linh, Đào Xuân Hải, Lại Thanh Tùng, Thân Văn Sỹ
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Nghiên cứu mô tả hiệu quả của phương pháp nút tĩnh mạch cửa đơn thuần (portal venous embolization – PVE) và phương pháp nút kết hợp tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch gan ((liver venous deprivation – LVD) trước phẫu thuật cắt gan lớn. Từ 01/2020 đến 06/2021, 15 bệnh nhân được đưa vào nhóm nghiên cứu gồm 11 PVE và 4 LVD. Không có biến chứng liên quan đến thủ thuật ở nhóm PVE; một bệnh nhân xuất hiện chảy máu ngay sau LVD, được nút tạm thời động mạch gan phải để cầm máu, nhưng dẫn đến suy gan và tử vong sau 38 ngày. Tỷ lệ thể tích gan còn lại theo dự kiến (future liver remnant – FLR) đủ để được phẫu thuật ở nhóm PVE là 5/11, đạt 3/4 ở nhóm LVD. Tỷ lệ FLR tăng lên sau nút mạch ở nhóm PVE và LVD lần lượt là 32% và 118%, p = 0,024, tốc độ phì đại gan ở 2 nhóm tương ứng lần lượt là 5% và 38%, p = 0,01. LVD gây phì đại nhanh hơn và nhiều hơn đáng kể so với PVE, có thể là một kỹ thuật thay thế cho PVE với hy vọng giúp tăng tỷ lệ bệnh nhân được cắt gan.

Suy gan sau phẫu thuật do không đủ thể tích gan vẫn là nguyên nhân chính gây tử vong sau phẫu thuật gan lớn.¹ Nút tĩnh mạch cửa (portal venous embolization – PVE) gây phì đại gan là kỹ thuật đã được áp dụng từ nhiều năm nay trên toàn thế giới, góp phần mở rộng chỉ định cắt gan và cải thiện kết quả sau phẫu thuật.² Mặc dù vậy, thủ thuật này đòi hỏi thời gian chờ đợi dài, thường phải sau 6 – 8 tuần. Theo nhiều nghiên cứu, có 30% trường hợp bệnh nhân sau PVE không để phẫu thuật vì tăng thể tích gan còn lại theo dự kiến (future liver remnant – FLR) không đủ hoặc do khối u tiến triển.2–4 Phương pháp nút tĩnh mạch gan bổ sung ở những bệnh nhân không tăng đủ thể tích gan sau PVE cũng cho thấy kết quả khả quan.⁵ Tuy nhiên, phương pháp này vẫn cần thời gian chờ đợi dài (10 – 12 tuần) và làm tăng thêm nguy cơ tiến triển của khối u.⁵ Gần đây, trên thế giới đã và đang áp dụng phương pháp nút đồng thời tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch gan (LVD: liver venous deprivation) thay  thế  cho  PVE,  cho  thấy  an  toàn  và  tăng hiệu quả đáng kể về khả năng phì đại gan so với PVE.6–8 Cho đến nay, chúng tôi không thấy báo cáo nào ở Việt Nam đánh giá hiệu quả của phương pháp LVD. Do đó, chúng tôi trình bày kết quả ban đầu về hiệu gây quả phì đại gan trước  phẫu  thuật  cắt  gan  lớn  nhân  4  trường hợp đầu tiên được nút đồng thời tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch gan so với kỹ thuật PVE truyền thống.