Phân biệt teo mật bẩm sinh và các căn nguyên khác gây vàng da ứ mật ở trẻ em

Phân biệt teo mật bẩm sinh và các căn nguyên khác gây vàng da ứ mật ở trẻ em
Bui Thi Kim Oanh, Nguyen Pham Anh Hoa

Đặt vấn đề/ Mục tiêu: Vàng da ứ mật (VDUM) là tình trạng vàng da do suy giảm tổng hợp mật hoặc dòng chảy mật, đặc trưng bởi tăng bilirubin trực tiếp. VDUM do nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó teo mật bẩm sinh (TMBS) cần được nhận biết, chẩn đoán, can thiệp sớm để có kết quả điều trị tốt nhất. Nghiên cứu này tìm hiểu nguyên nhân gây VDUM ở trẻ nhỏ và đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng phân biệt teo mật bẩm sinh với các nguyên nhân gây VDUM khác.

Phương pháp: Nghiên cứu hồi cứu 305 trẻ dưới 12 tháng tuổi có tình trạng ứ mật tại Bệnh viện Nhi Trung ương từ 1/2017-7/2018. Thu thập đặc điểm dịch tễ, lâm sàng và cận lâm sàng, các nguyên nhân được chia 2 nhóm TMBS và không TMBS.

Kết quả: 305 trẻ (194 trẻ trai, 111 trẻ gái) có tình trạng ứ mật, tuổi nhập viện trung bình là 83,2 ±72,1 ngày. Nguyên nhân chiếm tỷ lệ lớn là teo mật bẩm sinh (25,9%), nhiễm cytomegalovirus (21,6%), viêm gan sơ sinh vô căn còn chiếm tỷ lệ cao (33,8%). Ở nhóm teo mật, phân bạc màu (100%), gan to (98,7%); AST, ALT tăng ít hơn, GGT tăng cao hơn so với nhóm không teo mật. Diện tích dưới đường cong của GGT lớn nhất trong 4 chỉ số AST, ALT, GGT, ALP và tìm thấy điểm cutoff của GGT > 212,05 UI/l trong chẩn
đoán TMBS.

Kết luận: Teo mật bẩm sinh và viêm gan sơ sinh vô căn chiếm tỷ lệ cao gây VDUM. Phân bạc màu, gan to, GGT > 212,05 là những chỉ điểm giúp phân biệt TMBS với các nguyên nhân khác gây VDUM.

Vàng da ứ mật (VDUM) là tình trạng vàng da do giảm tổng hợp mật hoặc dòng chảy mật, đặc trưng bởi tình trạng tăng bilirubin trực tiếp máu. Tỷ lệ mắc VDUM ở trẻ em là 1/2500 trẻ sinh sống. VDUM do nhiều nguyên nhân gây ra trong đó bệnh lý teo đường mật bẩm sinh (TMBS) là hay gặp nhất [1]. Biểu hiện lâm sàng của VDUM bao gồm vàng da xỉn, biến đổi màu phân, nước tiểu sẫm màu, triệu chứng gan to đi kèm lách to hoặc không, các triệu chứng rối loạn đông máu, xơ gan…