Rò động mạch chủ – tá tràng tiên phát nhân một trường hợp điều trị thành công tại Bệnh viện Việt Đức

Rò động mạch chủ – tá tràng tiên phát nhân một trường hợp điều trị thành công tại Bệnh viện Việt Đức và nhìn lại y văn
Dương Ngọc Thắng, Nguyễn Hữu Ước, Trần Hà Phương, Trần Minh Hiếu, Phùng Văn Quyên, Cao Mạnh Thấu, Phùng Duy Hồng Sơn
Đặt vấn đề: Rò động mạch chủ – đường tiêu hóa tiên phát là thương tổn xuất hiện đường thông trực tiếp giữa động mạch chủ và ống tiêu hóa, gây xuất huyết tiêu hóa rất nặng. Bệnh rất hiếm gặp, với tỉ lệ tử vong 100% nếu không được điều trị kịp thời. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả hồi cứu một ca lâm sàng hiếm gặp bệnh rò động mạch chủ – tá tràng đã được điều trị thành công tại bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, và tổng quan y văn về dạng bệnh lý này. Kết quả: Ca lâm sàng – bệnh nhân nam 40 tuổi, vào viện trong tình trạng sốc mất máu, đau bụng, đi ngoài phân máu đỏ tươi liên tục, chụp cắt lớp vi tính không tiêm thuốc cản quang có hình ảnh khối phồng động mạch chủ bụng 7cm ngay dưới chỗ chia động mạch thận, thông với cấu trúc ống tiêu hóa. Điều trị phẫu thuật cấp cứu khâu thắt động mạch chủ bụng trên và dưới khối phồng, bắc cầu ngoài giải phẫu bằng đoạn mạch nhân tạo; cắt D3, D4 tá tràng, nối tá – hỗng tràng, mở thông hỗng tràng. Ra viện sau 26 ngày, khám lại sau mổ 3 tháng ổn định. Y văn trên thế giới báo cáo chưa đến 500 ca về dạng bệnh lý này, có nhiều nguyên nhân với vị trí giải phẫu hay gặp nhất là rò ở tá tràng và thực quản. Kết luận: Rò động mạch chủ – đường tiêu hóa là bệnh lý rất nặng cần được chẩn đoán sớm và xử trí cấp cứu đa chuyên khoa, chụp cắt lớp vi tính có giá trị cao trong phát hiện tổn thương. Phẫu thuật thắt động mạch chủ bụng, bắc cầu ngoài giải phẫu phối hợp với xử lý tổn thương đường tiêu hóa là giải pháp có khả năng thành công.

Ròđộng  mạch  chủ–đường  tiêu  hóa  tiên phát  làhiện tượng  xuất  hiện đường  thông  trực tiếp giữa động  mạch chủvàống tiêu  hóa. Đây làmột trong những nguyên nhân gây xuất huyết tiêu hóa  rất  hiếm  gặp,  tùy  theo  mức  độvàvịtríthương tổn,  xuất  huyết  tiêu  hóa  cóthểdiễn  biến liên  tục  hoặc  thành  từng đợt,  cũng  cóthểchảy máu dữdội khiến bệnh nhân nhanh chóng rơi vào tình  trạng  sốc.  Tất  cảbệnh  nhân  sẽtửvong  nếu không được điều  trị. Nhưng nếu  bệnh nhân được chẩn đoán kịp thời vàđiều trịhợp lý, tỉlệsống cóthểlên đến 60% theo một sốtác giả1.Vìtính chất hiếm  gặp vàphức  tạp,  phẫu  thuật điều  trịbệnh  lýnày vẫn còn làthách thức lớn đối với các phẫu thuật viên tim mạch cũng như tiêu hóa. Nhân một trường hợp điều  trịthành  công  bệnh  lýròđộng  mạch  chủbụng –tátràng  tiên  phát  tại  bệnh  viện  Hữu  nghịViệt Đức, chúng tôi thực hiện nghiên cứu này nhằm mục đích mô tả ca lâm sàng và đối chiếu với y văn thếgiới đểđưa ra khuyến  cáo  vềchẩn đoán  cũng như thái độxửtríđối với bệnh lýnày