THÂN CHUNG ĐỘNG MẠCH KẾT HỢP VỚI GIÁN ĐOẠN ĐỘNG MẠCH CHỦ
THÂN CHUNG ĐỘNG MẠCH KẾT HỢP VỚI GIÁN ĐOẠN ĐỘNG MẠCH CHỦ: ĐẶC ĐIỂM BỆNH LÝ VÀ CHIẾN LƯỢC PHẪU THUẬT?
Dương Đức Hùng, Phạm Quốc Đạt, Phạm Thu Thủy, Nguyễn Anh Huy
Tóm tắt
Sự kết hợp của bất thường thân chung động mạch và gián đoạn động mạch chủ là một trong những thách thức lớn của phẫu thuật tim bẩm sinh. Báo cáo này trình bày một trường hợp phẫu thuật sửa toàn bộ thành công bằng tạo hình lại động mạch chủ lên, làm conduit động mạch phổi tại Trung tâm tim mạch bệnh viện E. Qua trường hợp này, chúng tôi bàn luận về đặc điểm bệnh lý và phương pháp phẫu thuật đối với loại bất thường tim bẩm sinh phức tạp này và nhìn lại y văn thế giới.
Thân chung động mạch ( TruncusarteriosusCommunis –TA ) là một bất thường tim bẩm sinh với tỷ lệ mắc khoảng 0.7% trong số các bệnh tim bẩm sinh [1]. Gián đoạn cung động mạch chủ ( Aortic arch interruption –IAA) được tìm thấy khoảng 15% những đứa trẻ này [2,3]. Vì vậy, sự kết hợp của 2 tổn thương này trên cùng một bệnh nhân là một bất thường rất hiếm gặp.Gomes và McGoon đã báo cáo trình bày phẫu thuật thành công sự kết hợp của hai tổn thương này vào năm 1971 [4]. Sau đó, có rất ít các thông báo lâm sàng trong vài thập kỷ qua đề cập đến tổn thương và phương pháp phẫu thuật đối với sự kết hợp của 2 tổn thương này. Năm 2006, Igor E. Konstantino và Tara Karamlou đã báo cáo 50 trường hợp trong 10 năm điều trị bệnh lý này ở trung tâm của họ, đề cập đến các vấn đề về đặc điểm lâm sàng, quản lý và điều trị phẫu thuật với nhóm bệnh nhân này.[5]Với sự phức tạp của bệnh lý và tỷ lệ hiếm gặp của nó, điều trị phẫu thuật đặt ra một thách thức lớn đối với các phẫu thuật viên tim mạch. Tại Việt Nam, chưa có một thông báo lâm sàng nào đề cập đến phẫu thuật đối với những trường hợp này. Mục tiêu của thông báo này là đề cập đến đặc điểm bệnh lý, đặc điểm phẫu thuật và bàn luận về phương pháp phẫu thuật của bất thường này.*II.GIỚI THIỆU CA LÂM SÀNGBệnh nhân nam, 7 tháng tuổi, con lần 4, PARA 3012 ( 1 trường hợp sảy thai con lần 2, con lần 3 chết khi 1 tháng tuổi không rõ nguyên nhân). Tiền sử: đẻ thường, cân nặng lúc sinh 2700gr, trong 7 tháng bệnh nhân đã điều trị viêm phổi nhiều đợt. Đợt này trẻ đang điều trị viêm phổi ngày thứ 6 tại bệnh viện tỉnh, vào Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E trong tình trạng: Tỉnh, có hội chứng nhiễm trùng, tự thở, ho khan, tím khi ho, khó thở ( nhịp thở 40 lần/ phút), phổi có rales ẩm, ran rít 2 phổi, tim có tiếng thổi tâm thu vị trí cạnh ức trái khoang liên sườn III.