THIẾT LẬP GIÁ TRỊ THAM CHIẾU CHO MỘT SỐ CHỈ SỐ HUYẾT HỌC TẾ BÀO VÀ ĐÔNG MÁU CỦA THAI PHỤ GIAI ĐOẠN BA THAI KỲ
THIẾT LẬP GIÁ TRỊ THAM CHIẾU CHO MỘT SỐ CHỈ SỐ HUYẾT HỌC TẾ BÀO VÀ ĐÔNG MÁU CỦA THAI PHỤ GIAI ĐOẠN BA THAI KỲ
Lê Thị Nga1, Trần Thị Chi Mai1,2, Trần Thị Ngọc Anh 3,
Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu thiết lập khoảng tham chiếu cho 8 chỉ số huyết học tế bào và 5 chỉ số đông máu của thai phụ giai đoạn ba thai kỳ. Phương pháp nghiên cứu: mô tả cắt ngang tiến cứu. Đối tượng nghiên cứu: 142 phụ nữ mang thai khỏe mạnh từ 18-35 tuổi, có tuổi thai từ 28-38 tuần, thai đơn, protein niệu âm tính, huyết áp tâm trương <90 mmHg; những lần mang thai và sinh nở trước đây không có tiền sử bệnh lý thai nghén và tai biến. Số lượng hồng cầu (RBC), Hb, Hct, MCV, MCH, MCHC, số lượng bạch cầu (WBC), số lượng tiểu cầu (PLT) được phân tích trên máy Celldyn Ruby của hãng Abbott. Chỉ số đông máu PT (giây, INR), APTT (giây, tỷ lệ bệnh/chứng), fibrinogen (g/L) được thực hiện trên máy ACL top 500 của hãng IL. Khoảng tham chiếu của các chỉ số huyết học tế bào và đông máu ở thai phụ giai đoạn ba thai kỳ đã được thiết lập, là một nguồn tham khảo cho các phòng xét nghiệm và các bác sỹ lâm sàng.
Mang thai có liên quan đến nhiều thay đổi sinh lý, có xu hướng ảnh hưởng đến hầu hết các hệ thống cơ thể; một số thay đổi ngay sau khi thụ thai tiếp tục cho đến khi sinh nở và thời kỳ hậu sản để phù hợp với nhu cầu của cả thai phụ và thai nhi. Hệ thống huyết học tế bào trải qua một loạt các thay đổi thích ứng trong quá trình chuẩn bị cho sự tạo máu và nuôi dưỡng thai nhi, đồng thời đóng vai trò như một tấm đệm chống lại sự mất máu khi sinh nở. Những thay đổi này bao gồm từ huyết tương tăng thể tích và số lượng hồng cầu, tăng bạch cầu và những thay đổi miễn dịch đến trạng thái tăng đông tương đối của thai kỳ. Những thay đổi huyết học chính bao gồm: thiếu máu sinh lý, thay đổi chức năng bạch cầu và hệ miễn dịch, giảm tiểu cầu nhẹ, thay đổi về đông máu và tiêu sợi huyết [1].
Các chỉ số huyết học tế bào và đông máu thay đổi rõ rệt trong thai kỳ. Việc áp dụng khoảng tham chiếu của phụ nữ khỏe mạnh bình thường đối với phụ nữ có thai là không phù hợp, không giúp ích cho việc đưa ra các quyết định lâm sàng đúng đắn ở phụ nữ có thai. Do vậy, việc xây dựng khoảng tham chiếu riêng cho đối tượng này là vô cùng cần thiết. Trên thế giới đã có nhiều tài liệu xây dựng khoảng tham chiếu như nghiên cứu của Klajnbard và cộng sự về khoảng tham chiếu cụ thể theo tuổi thai [2], nghiên cứu của Jin và cộng sự xây dựng khoảng tham chiếu cho hóa sinh, đông máu và các thông số huyết học ở thai phụ khỏe mạnh ở Trung Quốc trong thời kỳ đầu và cuối thai kỳ [3], hay nghiên cứu của Collins Odhiambo và cộng sự về thiết lập khoảng tham chiếu trong mang thai bình thường đến sáu tháng sau sinh ở miền tây Kenya