Thực trạng tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan ở người dân từ 18 đến 60 tuổi thị trấn Ít Ong – huyện Mường La, tỉnh Sơn La năm 2020

Luận văn thạc sĩ y tế công cộng Thực trạng tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan ở người dân từ 18 đến 60 tuổi thị trấn Ít Ong – huyện Mường La, tỉnh Sơn La năm 2020.Tăng huyết áp được coi là một trong 8 nguyên nhân hàng đầu gây tàn tật và từ vong trên toàn cầu. Tăng huyết áp kéo theo nguy cơ các tỉnh trạng bệnh khác như tim mạch, não, thận và các bệnh khác. Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), cô khoảng 1,13 tỉ người mắc tăng huyết áp và ½ số đó có mức thu nhập thấp và trung bình [2,109]. Tại Việt Nam, tăng huyết áp là một vấn đề y tế công cộng nằm trong nhóm các bệnh không lây nhiễm được quan tâm hàng đầu, tỷ lệ mắc là 25,1%. Trong đó, tỉ lệ người tăng huyết áp biết tình trạng bệnh bản thân còn thấp và tỉ lệ được điều trị và kiểm soát tăng huyết áp còn thấp [99]. 

Việc giảm thiểu tỉ lệ tăng huyết áp có ý nghĩa rất lớn đối với cộng đồng. Nó làm giảm gánh nặng về mặt y tế và các gánh nặng phúc lợi xã hội, giám tỉ lệ đói nghèo trong cộng đồng. Đối với người bệnh, giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh sẽ làm gia tăng chất lượng cuộc sống giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tứ vong [86]. Tăng huyết áp là bệnh mạn tính, quá trình điều trị lâu dài, thậm chỉ là cả đời, ước tỉnh trên thế giới, tăng huyết áp sẽ tiêu tốn gần 1 nghìn tỷ đô la Mỹ và nếu tăng huyết áp không được điều trị, chỉ phí có thể lên tới 3,6 nghìn tỷ đô la Mỹ hàng năm [101]. Ở Trung Quốc (2013) thống kê cho thấy chỉ trong 1 năm, chi phí y tế trực tiếp cho tăng huyết áp đã hơn 20 tỷ Nhân dân tệ. Ở Việt Nam, tăng huyết áp đã tạo ra một gánh nặng lớn về kinh tế và xã hội, một số nghiên cứu đánh giá kinh tế đã được thực hiện và đã chỉ ra chí phí – hiệu quả của các can thiệp nhằm quản lý và kiểm soát tăng huyết áp như: Nghiên cứu của Viện Chiến lược và Chính sách Y tế, về phân tích chỉ phí – Hiệu quả của các can thiệp phòng chống tăng huyết áp tại Việt Namnăm 2011, cho thấy can thiệp dùng thuốc đối với bệnh nhân tăng huyết áp độ 1 là 195.84 đồng/người/năm; can thiệp điều trị tăng huyết áp độ II và III là 570.609 đồng/người/năm, các can thiệp đều đạt chỉ phí – hiệu quả. Nguyễn Thị Phương Lan và cộng sự (2012) nghiên cứu phân tích chi phí – hiệu quả cho khám sàng lọc và quản lý tăng huyết áp trong dự phòng bệnh tim mạch ở Việt Nam cho thấy, khám sàng lọc và quản lý điều trị tăng huyết áp trong vòng 10 năm đạt chỉ phí 2 – hiệu quả với chỉ phí/1 QALY là nhỏ hơn 15.88 đô la Mỹ.

Có rất nhiều yếu tố liên quan đến tình trạng tăng huyết áp đã được thống kê như độ tuổi, tình trạng bệnh kèm theo hoặc giới. Tuy nhiên, một trong những yếu tố khác nữa là thói quen sinh hoạt của người bệnh, và tùy từng vùng mà thói quen cũng thay đổi. Sơn La là một tỉnh miền núi phía bắc Việt Nam, tăng huyết áp đã là vấn đề y tế công cộng đảng quan tâm, song đến thời điểm này chưa có nghiên cứu nào chỉ ra thực trạng và các yếu tố liên quan đến tăng huyết áp tại thị trấn Ít Ong, huyện Mường La tỉnh Sơn La. Vì vậy, một số câu hỏi như thực trạng bệnh tăng huyết áp của người dân tại thị trấn Ít Ong, huyện Mường La tỉnh Sơn La như thế nào? Có những yếu tố nào liên quan đến bệnh tăng huyết áp của người dân ở đây?… Để trả lời các câu hỏi đó và nhằm cung cấp bằng chứng cho các nhà quản lý y tế ở địa phương về thực trạng tăng huyết áp và đưa ra những khuyến cáo ban đầu trong việc kiểm soát huyết áp, chúng tôi tiến hành nghiên cứu: “Thực trạng tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan ở người dân từ 18 đến 60 tuổi thị trấn Ít Ong – huyện Mường La, tỉnh Sơn La năm 2020” với 2 mục tiêu 
Mục tiêu 1: Mô tả thực trạng bệnh tăng huyết áp của người dân từ 18 đến 60 tuổi tại thị trấn It Ong – Huyện Mường La, tỉnh Sơn La năm 2020. 
Mục tiêu 2: Phân tích một số yếu tố liên quan đến tăng huyết áp của người dân 
được nghiên cứu.