Thủng ruột non do nuốt tăm tre: Chẩn đoán và điều trị, nhân 1 trường hợp

Thủng ruột non do nuốt tăm tre: Chẩn đoán và điều trị, nhân 1 trường hợp
Lê Thanh Dũng, Nguyễn Duy Hùng, Hoàng Ngân Thuỷ, Thân Văn Sỹ
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Thủng ruột do dị vật đường tiêu hoá là cấp cứu ngoại khoa hiếm gặp nhưng nặng nề nếu không được chẩn đoán và xử trí kịp thời. Các dị vật gây thủng thường dài và có đầu nhọn, vị trí thủng có thể gặp ở bất cứ đoạn nào của ống tiêu hóa nhưng thường xảy ra ở các vị trí hẹp sinh lý. Các triệu chứng lâm sàng gây ra do di vật đường tiêu hoá thường đa dạng và không đặc hiệu, dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh lý đường tiêu hoá khác, dẫn đến chẩn đoán muộn hoặc chỉ phát hiện được khi đã có biến chứng. Chúng tôi báo cáo một trường hợp bệnh nhân nữ 57 tuổi, không có tiền sử hóc dị vật rõ ràng, vào viện vì đau bụng âm ỉ hố chậu trái kèm gầy sút 4 kg trong vòng 1 tháng. Siêu âm ổ bụng và cắt lớp vi tính cho thấy hình ảnh thủng ruột non do dị vật hình que tạo thành đám thâm nhiễm vùng hố chậu trái. Phẫu thuật ổ bụng được thực hiện khẳng định tổn thương thủng hồi tràng do dị vật tăm. Bệnh nhân được cắt đoạn ruột tổn thương, nối hồi tràng – hồi tràng kiểu bên – bên. Hậu phẫu tiển triển thuận lợi, không có biến chứng, bệnh nhân ra viện sau 5 ngày.

Dị vật đường tiêu hóa khá thường gặp, tuy nhiên chỉ khoảng < 1% dị vật gây thủng ống tiêu hoá.1 – 3Để gây thủng ống tiêu hoá, các dị vật thường có hình dài và nhọn (xương cá, xương gà, tăm …).3,4 Triệu chứng của dị vật đường tiêu hoá đa dạng và không đặc hiệu, do đó việc khai thác bệnh cảnh, tiền sử bệnh là vô cùng quan trọng giúp định hướng chẩn đoán. Tuy nhiên, trong  nhiều  trường  hợp  bệnh  nhân  tới  viện mà không có tiền sử rõ ràng nên rất khó chẩn đoán và có điều trị phù hợp, dẫn đến các biến chứng nặng, thậm chí là tử vong.2 – 5 Vị trí thủng có thể gặp bất kì đoạn nào của ống tiêu hoá,nhưng hay gặp nhất ở tá tràng (84%) và ruột non (83%).15 Ngoài ra, có thể gặp trong các vị trí có bệnh lý như viêm ruột, loét đại tràng, túi thừa đại tràng hoặc u.5Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh là những  phương  tiện  rất  hữu  hiệu  trong  chẩn đoán dị vật đường tiêu hóa. Xquang thường quy có thể phát hiện các dị vật cản quang, khí tự do ổ bụng tuy nhiên thường khó phát hiện những dị vật nhỏ, không cản quang và nằm sâu như trực tràng, đại tràng sigma. Siêu âm có thể phát hiện được vị trí thủng cũng như dị vật trong một số trường hợp, đặc biệt là với các trường hợp bệnh nhân gầy, dị vật nằm nông. Cắt lớp vi tính (CLVT) là phương pháp có giá trị nhất giúp đánh giá chi tiết hình ảnh dị vật, vị trí tổn thương, phát hiện khí tự do trong thủng tạng rỗng, cũng như các biến chứng như viêm phúc mạc, áp xe và tổn thương khác kèm theo nếu có (u, túi thừa…).3,5,6 Chúng tôi mô tả một trường hợp bệnh nhân nữ 57 tuổi có đau bụng kèm gầy sút cân; siêu âm, cắt lớp vi tính cho thấy hình ảnh dị vật gây thủng ruột non vùng hố chậu trái. Phẫu thuật sau đó được thực hiện để cắt đoạn ruột tổn thương.