Tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan của người bệnh xơ gan tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội

Tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan của người bệnh xơ gan tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
Nguyễn Thuỳ Linh, Phạm Thị Tuyết Chinh, Nguyễn Thị Minh Tâm, Hoàng Hải My, Nguyễn Thuý Nam, Tạ Thanh Nga1
1 Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Nghiên cứu mô tả cắt ngang nhằm đánh giá tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan trên 40 người bệnh xơ gan tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho kết quả: sức mạnh cơ trung bình của đối tượng nghiên cứu là: 20,7 ± 7,9 kg. Tỷ lệ có nguy cơ suy dinh dưỡng theo SGA cao, chiếm 60%, tỷ lệ giảm sức mạnh cơ là 75%. Người bệnh cao tuổi, xơ gan do virus, xơ gan mất bù, khẩu phần ăn không đạt nhu cầu khuyến nghị về năng lượng và protein có nguy cơ suy dinh dưỡng cao hơn so với nhóm còn lại có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. Vì vậy, việc đánh giá tình trạng dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng, giúp phát hiện sớm những vấn đề dinh dưỡng của người bệnh để có kế hoạch can thiệp dinh dưỡng sớm góp phần tăng hiệu quả điều trị cho người bệnh xơ gan.

Xơ gan là hậu quả của bệnh gan mạn tính và được đặc trưng bởi quá trình xơ hóa tiến triển. Xơ gan cùng các biến chứng không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống mà còn làm giảm khả năng sống sót của người bệnh1. Trên thế  giới,  xơ  gan  là  một  trong  những  nguyên nhân phổ biến đã gây ra 1,16 triệu ca tử vong mỗi năm, tập trung chủ yếu ở các khu vực Nam Á, Đông Nam Á và Thái Bình Dương.2 Ở Việt Nam, ước tính số ca viêm gan B liên quan đến xơ gan mất bù là 90.704 ca vào năm 2017 và dự kiến tăng 10% đến năm 2030.3Suy dinh dưỡng là tình trạng phổ biến ở người bệnh xơ gan với tỷ lệ từ 20% ở người bệnh xơ gan còn bù đến hơn 80% ở người bệnh  xơ  gan  tiến  triển.4  Có  nhiều  phương pháp đánh giá tình trạng dinh dưỡng ở người bệnh xơ gan tuy nhiên các phương pháp còn nhiều hạn chế. Suy mòn cơ và mất khối cơ là chỉ số quan trọng, thường gặp và ảnh hưởng đến kết quả đầu ra của người bệnh. Đánh giá sức mạnh khối cơ là một chỉ số tốt để đo lường tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân xơ gan bên cạnh việc đo lường các chỉ số như cân nặng, BMI, SGA.5,6 Sự lựa chọn và tuân thủ chế độ ăn trong quá trình điều trị cũng đóng một  vai  trò  quan  trọng  trong  tình  trạng  dinh dưỡng của người bệnh. Một nghiên cứu của Nguyễn Thanh Liêm và cộng sự tại Cần Thơ cho thấy tỷ lệ người bệnh xơ gan có thực hành dinh dưỡng tốt và được giáo dục dinh dưỡng là  33,8%  và  65%.7  Việc  đánh  giá  tình  trạng dinh dưỡng và tìm hiểu các yếu tố liên quan là cần thiết để xây dựng kế hoạch can thiệp dinh dưỡng sớm, giúp người bệnh duy trì tình trạng dinh dưỡng hoặc cải thiện dinh dưỡng, góp phần làm tăng hiệu quả điều trị. Nhằm cung cấp thêm thông tin về tình trạng dinh dưỡng của  người  bệnh  xơ,  chúng  tôi  đã  tiến  hành nghiên cứu mô tả tình trạng dinh dưỡng của người bệnh xơ gan và một số yếu tố liên quan tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội năm 2020.