U trung biểu mô màng phổi ác tính – Tổng quan tài liệu và báo cáo ca bệnh

U trung biểu mô màng phổi ác tính – Tổng quan tài liệu và báo cáo ca bệnh
Cung Văn Công
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
U trung biểu mô (Mesothelioma) là một loại u phát sinh từ các tế bào trung biểu mô lót các khoang cơ thể bao gồm màng phổi, màng tim, phúc mạc và âm đạo. Hầu hết các khối u trung biểu mô ác tính (Malignant Pleural Mesothelioma – MPM) xảy ra ở ngực và thường liên quan đến tiền sử tiếp xúc với amiăng. Phân loại 2015 của WHO (cập nhật 2021), MPM được chia thành 3 nhóm (dưới typ): Epithelioid Mesothelioma (EM); Sarcomatoid Mesothelioma (SM) và thể hỗn hợp. Việc chẩn đoán MPM gặp nhiều thách thức và có rất nhiều nhầm lẫn, đặc biệt là trong các sinh thiết nhỏ. Thời gian gẫn đây nhờ có sự phát triển của hoá mô miễn dịch nên việc chẩn đoán xác định có nhiều tiến bộ. Cắt lớp vi tính ngực giúp định hướng chẩn đoán và sinh thiết phổi, màng phổi; phẫu thuật nội soi lồng ngực có thể được sử dụng với mục tiêu lấy bệnh phẩm chẩn đoán và điều trị giảm nhẹ. Chúng tôi báo cáo ca bệnh MPM, thể SM được chẩn đoán xác định bằng giải phẫu bệnh (GPB) và nhuộm hoá mô miễn dịch (HMMD) tại Bệnh viện Phổi trung ương. Tài liệu tổng quan nêu bật những vấn đề mà bác sĩ cần biết liên quan đến biểu hiện lâm sàng, điện quang, đặc điểm mô học cũng như những tiến bộ gần đây của hóa mô miễn dịch trong chẩn đoán căn bệnh này.

U trung biểu mô ác tính màng phổi thể SM là một bệnh lý ác tính hiếm gặp, tiên lượng xấu do tiến triển nhanh và hạn chế trong vấn đề điều trị.  Khuynh  hướng  di  truyền  cơđịa  đã  được công nhận thời gian gần đây.1 Các dấu hiệu lâm sàng khởi đầu thường rất nghèo nàn. Giai đoạn tiến triển bệnh nhân thường xuất hiện ho, đau ngực, khó thở và suy kiệt nhanh.2-5 Chẩn đoánhình ảnh, đặc biệt là chụp CLVT ngực có vai trò rất lớn trong phân biệt tổn thương nhu môhay màng phổi cũng như theo dõi, đánh giá tiến triển của bệnh. Dày màng phổi dạng mảng, diện rộng, ngấm thuốc cản quang mạnh kết hợp tràndịch màng phổi là đặc điểm hình ảnh điển hìnhhay gặp trong SM. Tình trạng hoại tử trong lớp màng phổi dày cũng có thể nhận ra bằng những ổ/vùng giảm đậm do ngấm ít/ không ngấm cản quang. Tiến triển nhanh, đè đẩy trung thất cũnglà  những  dấu  hiệu  thường  thấy  ở  những  ca bệnh SM.6 Sinh thiết màng phổi là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán, trong đó xác định xâm lấn màng phổi bằng tế bào trung biểu mô không điển hình là một tiêu chí chính.1,3,6,7 Tràn dịch màng  phổi  thường  là  dấu  hiệu  đầu  tiên  của bệnh, do đó bệnh phẩm tế bào học thường là bệnh  phẩm  ban  đầu  hoặc  duy  nhất  để  chẩn đoán. Do các tế bào trung biểu mô phản ứngcó thể trở nên không điển hình nên việc chẩn đoán ung thư trung biểu mô chỉ dựa trên tế bào học là một thách thức. Trong hoàn cảnh nàyviệc chuyển đúc khối tế bào được khuyến khíchvì nó cho phép nhuộm HMMD.