Ứng dụng kỹ thuật sinh học phân tử trong chẩn đoán bệnh Wilson và sàng lọc người mang gen bệnh

Ứng dụng kỹ thuật sinh học phân tử trong chẩn đoán bệnh Wilson và sàng lọc người mang gen bệnh

Ứng dụng kỹ thuật sinh học phân tử trong chẩn đoán bệnh Wilson và sàng lọc người mang gen bệnh
Nguyen Thi Mai Huong, Nguyen Pham Anh Hoa, Ngo Diem Ngoc

Đặt vấn đề/ Mục tiêu: Bệnh Wilson (WD) là bệnh di truyền lặn trên NST thường do đột biến gen ATP7B. Sự lắng đọng đồng trong gan, não và một số cơ quan khác của cơ thể do rối loạn cơ chế vận chuyển và bài tiết đồng do đột biến gen ATP7B là nguyễn nhân của của nhiều bệnh lý phức tạp liên quan đến gan và não. Chẩn đoán xác định bệnh WD sẽ giúp trẻ được điều trị hiệu quả. Áp dụng kỹ thuật sinh học phân tử trong chẩn đoán xác định cho trẻ bị WD và sàng lọc người mang gen bệnh cho các thành viên trong gia đình BN.

Phương pháp: 78 bệnh nhân mắc WD sẽ được giải trình tự trực tiếp 21 exon và vùng intron bao quanh các exon của gen ATP7B để phát hiện đột biến, sau đó các đột biến này sẽ được sàng lọc cho toàn bộ 205 thành viên trong gia đình 78 bệnh nhân.

Kết quả: Trên nhóm bệnh nhân, tỷ lệ đột biến gen là 96,8%. Nghiên cứu đã phát hiện 27 đột biến khác nhau, trong đó S105* có tần số cao nhất, chiếm 37,1%. Tiếp đến là năm đột biến: I1148T (7.3%), IVS14-2A>G (6.6%), L1371P (6.0%), T850I và V176Sfs*28 (5.3%). Nghiên cứu đã xác định được 47 kiểu gen, kiểu gen dị hợp tử kép chiếm 62,8%. Vùng gen ATP7B thường xảy ra đột biến bao gồm: exon 2 (43.0%), exon 16 (9.9%), exon 8 (8.6%), exon 14 và intron 14 (6.6%). Trong nhóm các thành viên trong gia đình bệnh nhân, nghiên cứu đã phát hiện thêm 13 trường hợp bị bệnh Wilson, trong đó có 5 trường hợp chưa có biểu hiện lâm sàng và đã điều trị sớm. Nghiên cứu đã chẩn đoán xác định được 65 người mang gen bệnh cho các thành viên trong gia đình bệnh nhân Wilson.

Kết luận: Xét nghiệm di truyền là phương pháp duy nhất để chẩn đoán xác định bệnh nhân mắc WD chưa có triệu chứng và người mang gen bệnh.

 

Ứng dụng kỹ thuật sinh học phân tử trong chẩn đoán bệnh Wilson và sàng lọc người mang gen bệnh

Leave a Comment