Ứng dụng phẫu thuật ít xâm lấn lối bên thay đĩa đệm và bắt vít qua da lối sau (xlif) điều trị hẹp ống sống thắt lưng tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội

Ứng dụng phẫu thuật ít xâm lấn lối bên thay đĩa đệm và bắt vít qua da lối sau (xlif) điều trị hẹp ống sống thắt lưng tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
Nguyễn Vũ, Hồ Thanh Sơn
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Phẫu thuật ít xâm lấn lối bên thay đĩa đệm và cố định cột sống bằng vít qua cuống qua da lối sau (XLIF) là kĩ thuật can thiệp với đường mổ nhỏ, không gây tổn thương tổ chức cơ thắt lưng nên thời gian hồi phục sau mổ nhanh chóng, hạn chế các nhược điểm của phẫu thuật mổ mở hay ít xâm lấn lối sau. Mục tiêu của nghiên cứu nhằm đánh giá bước đầu hiệu quả điều trị hẹp ống sống thắt lưng bằng phẫu thuật XLIF. Thiết kế nghiên cứu can thiệp lâm sàng được thực hiện trên 9 bệnh nhân từ tháng 04/2019 tới 03/2021. Đối tượng là tất cả các bệnh nhân được chẩn đoán hẹp ống sống thắt lưng, có chỉ định phẫu thuật theo phương pháp XLIF. Kết quả nghiên cứu cho thấy vị trí tổn thương của tất cả bệnh nhân là ở L45. Độ tuổi trung bình của bệnh nhân là 62,7, cao tuổi nhất là 74, thấp nhất là 50 tuổi. Số lượng máu mất trong mổ trung bình là 100 ± 50 ml. Mức độ đau lưng sau mổ trung bình theo VAS giảm từ 7,2 điểm xuống 2,3 điểm, VAS chân giảm từ 6,8 xuống 1,9 điểm. Số ngày nằm viện trung bình của bệnh nhân là 4 ± 2 ngày, tất cả bệnh nhân đều đi lại được ngay sau 1 một ngày. Phương pháp phẫu thuật XLIF là hiệu quả và an toàn với bệnh lý hẹp ống sống thắt lưng, khắc phục được các nhược điểm của phương pháp mổ mở thông thường. Phẫu thuật ít xâm lấn và XLIF là xu hướng phát triển cho phẫu thuật cột sống trong những năm tới.

Hẹp ống sống thắt lưng là tình trạng ống sống bị thu hẹp gây chèn ép lên các cấu trúc thần kinh như tủy sống, rễ thần kinh.1 Bệnh tiến  triển  trong  thời  gian  dài,  biểu  hiện  triệu chứng tùy thuộc vào mức độ hẹp ống sống từ nhẹ đến nặng như: đau cột sống thắt lưng, đau tê lan một hoặc hai chân, biểu hiện cách hồi thần kinh, trường hợp nặng có thể gây yếu liệt vận động, rối loạn cơ tròn.1 Phẫu thuật mổ mở giải ép thần kinh trực tiếp và hàn xương liên thân đốt là phương pháp kinh điển điều trị bệnh lý này.2 Tuy nhiên, phẫu thuật này còn tồn tại nhiều biến chứng như: chảy máu, nhiễm trùng, rò dịch não tủy, thoái hóa đốt liền kề…1Phẫu thuật lối bên thay đĩa đệm và bắt vít qua da lối sau (XLIF) là một phương pháp phẫu thuật xâm lấn tối thiểu cho phép tiếp cận không gian đĩa đệm và đốt sống thông qua đường ngoài phúc mạc lối sau bên. Với việc lấy bỏ trên 50% đĩa đệm tổn thương và đặt miếng ghép đĩa đệm giúp mở rông tối đã lỗ liên hợp, phẫu thuật nhằm mục đích loại bỏ yếu tố chèn ép, phục hồi chiều cao đĩa đệm, mở rộng lỗ liên hợp cho phép giải phóng chèn ép thần kinh một cách gián tiếp không tác động đến rễ thần kinh, đem lại hiệu quả tương tự với các phương pháp phẫu thuật giải ép trực tiếp kinh điển, nhưng vẫn bảo tồn được tối đa các cấu trúc giải phẫu và không tác động vào rễ thần kinh tránh phù rễ, xơ dính và tổn thương rễ,3–6 vì vậy đem lại hiệu quả giảm đau và phục hồi nhanh chóng.