Xác định đột biến trên một số exon của gen SCN5A ở bệnh nhân mắc hội chứng Brugada

Xác định đột biến trên một số exon của gen SCN5A ở bệnh nhân mắc hội chứng Brugada
Nguyễn Văn Thảnh, Đặng Duy Phương, Lê Thị Phương, Bạch Thị Như Quỳnh, Trần Huy Thịnh, Trần Vân Khánh
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
 Hội chứng Brugada là nguyên nhân dẫn tới khoảng 4 – 12% tổng số ca tử vong bất ngờ và khoảng 20% tổng số ca tử vong ở những bệnh nhân tim mạch bình thường. Nguyên nhân được cho là do bất thường về di truyền ở các gen mã hóa protein Nav1.5, trong đó gen SCN5A chiếm tỉ lệ cao nhất (khoảng 20 – 25%).
Mục tiêu: xác định đột biến trên một số exon của gen SCN5A ở bệnh nhân mắc hội chứng Brugada. Đối tượng và phương pháp: 25 bệnh nhân được chẩn đoán mắc hội chứng Brugada tại tại Viện Tim mạch Việt Nam được tiến hành xác định đột biến gen trên một số exon của gen SCN5A bằng kỹ thuật giải trình tự gen.
Kết quả: nghiên cứu đã xác định được 7/25 bệnh nhân có đột biến gen SCN5A với 7 loại đột biến trên exon 9, 16, 17, 23, 28, trong đó exon 28 có tỷ lệ đột biến cao nhất chiếm 42,8% (3/7), các exon còn lại chiếm tỷ lệ ngang nhau là 14,3% (1/7). Tỷ lệ đột biến thay thế nucleotid là 85,7%, đột biến mất đoạn ngắn là 14,3%.

Hội chứng Brugada (Brs) là thuật ngữ được sử dụng để mô tả tình trạng rối loạn nhịp tim ở những bệnh nhân có hình ảnh điện tâm đồ bất thường, đặc trưng bởi độ chênh của đoạn ST    ≥ 2 mm hình vòm, sóng T âm ở các chuyển đạo ngực phải (V1-V3).1 Hội chứng này được cho là nguyên nhân dẫn tới khoảng 4 – 12% tổng số ca đột tử và khoảng 20% tổng số ca tử vong ở những bệnh nhân tim mạch bình thường.2 Bệnh thường được phát hiện tình cờ ở những người khỏe mạnh và không có triệu chứng, độ tuổi trung bình dưới 40 đến 45 tuổi với tỷ lệ ở nam cao gấp 8 đến 10 lần so với nữ.2 Tỷ lệ này cũng khác nhau giữa các khu vực trên thế giới. Ở Nhật Bản và các nước Đông Nam Á được báo cáo là từ 0,18% đến 0,27% trong khi ở châu Âu và Bắc Mỹ tương ứng là 0,017% và 0,012%.1,3Nguyên  nhân  gây  ra  kiểu  hình  hội  chứng Brugada  đã  được  cho  là  do  bất  thường  về di  truyền  trên  khoảng  20  gen  khác  nhau  với tần suất đột biến gây bệnh, loại đột biến, ảnh hưởng  đến  chức  năng  các  protein  được  mã hoá khác nhau.3 Trong đó, đột biến gen SCN5Amã  hóa  tiểu  đơn  vị  alpha  của  kênh  natri  tim (Nav1.5) gây ra sự chênh lệch về điện thế giữa lớp  nội  tâm  mạc  và  ngoại  tâm  mạc  của  thất phải chiếm tỷ lệ cao nhất (khoảng 20 – 25%) trong số bệnh nhân được chẩn đoán mắc hội chứng Brugada.3 Gen SCN5A nằm trên nhiễm sắc thể số 3 (3p21), gồm 28 exon với chiều dài khoảng 80kb mã hóa cho protein dài 2016 acid amin.4 Kể từ khi được phát hiện đến nay, hơn 2500 các đột biến trên gen SCN5A đã được ghi nhận và công bố trên ngân hàng dữ liệu Clinvar với gần 300 loại được cho là nguyên nhân gây hội chứng Brugada