ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU BỆNH NỐT RUỒI KẾT MẠC

ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU BỆNH NỐT RUỒI KẾT MẠC
Hoàng Anh Tuấn1, Nguyễn Thị Thủy 309-315

Mục tiêu:
Mô tả đặc điểm giải phẫu bệnh nốt ruồi kết mạc qua mẫu bệnh phẩm phẫu thuật tại Bệnh viện Mắt Trung ương.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu:
Nghiên cứu quan sát mô tả trên 70 bệnh nhân (32 nam và 38 nữ) được chẩn đoán xác định về mặt mô bệnh học là nốt ruồi kết mạc tại Bệnh viện Mắt Trung ương từ 01/01/2019 đến 31/08/2020.
Kết quả:
Tuổi trung bình của bệnh nhân tại thời điểm phẫu thuật là 27,4±17,4 tuổi (từ 5 đến 61 tuổi). Nốt ruồi kết mạc hay gặp nhất là ở kết mạc nhãn cầu (74,3%), tiếp theo là kết mạc cục lệ (17,1%), kết mạc mi (5,7%) và ở kết mạc cùng đồ (2,9%).
Kích thước trung bình của nốt ruồi kết mạc là: 3,9±1,5 mm (từ 2 đến 10 mm). Hầu hết nốt ruồi kết mạc có màu nâu đen (97,1%), chỉ có 2 trường hợp (2,9%) không có màu nâu đen.
Về mặt mô bệnh học, hay gặp nhất là típ nốt ruồi dưới biểu mô (55,7%), nốt ruồi hỗn hợp chiếm tỷ lệ 42,9% và nốt ruồi vùng nối là loại ít gặp nhất (1,4%). Nang vùi biểu mô gặp trong 61,4% nốt ruồi kết mạc.
Kết luận: Nốt ruồi kết mạc là loại tổn thương hắc tố kết mạc hay gặp nhất. Hầu hết nốt ruồi kết mạc có màu nâu đen và thường khu trú ở kết mạc nhãn cầu. Về mặt mô bệnh học, nốt ruồi kết mạc thường có nang vùi biểu mô kèm theo và típ dưới biểu mô là loại hay gặp nhất.

Trong số các tổn thương hắc tố kết mạc (Conjunctival melanocytic lesion – CML), nốt ruồi là phổ biến nhất, chiếm khoảng hơn 50% các CML và dưới 1% trong số chúng tiến triển thành u hắc tố ác tính.1 Nốt ruồi là loại u kết mạc hay gặp nhất, chiếm khoảng
50% các u kết mạc ở trẻ em và là tổn thương lành tính, do các tế bào hắc tố bị biến đổi, được gọi là tế bào nốt ruồi.2 Tế bào nốt ruồi lớn hơn tế bào hắc tố, không có nhánh, bào tương rộng hơn và chứa các hạt thô. Người ta chia tế bào nốt ruồi thành 3 típ (típ A, típ B
và típ C) theo hình thái của chúng. Nốt ruồi được chia làm 3 loại chính dựa vào vị trí của các tế bào nốt ruồi: nốt ruồi vùng nối, nốt ruồi hỗn hợp và nốt ruồi dưới biểu mô